Τα θαυμαστικά της κατοχής

Τον Τουρκοκύπριο δημοσιογράφο και συγγραφέα Σερχάτ Ιντζιρλί δεν τον γνωρίζω, παρόλο που ψάχνοντας στο διαδίκτυο διαπίστωσα ότι πρόκειται για έναν ενεργό πολίτη με ελεύθερο πνεύμα, γνώμη και άποψη, γι’ αυτό και συχνά αντιμετωπίζει προβλήματα, δραστηριοποιούμενος στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, σε ένα ανελεύθερο καθεστώς υποτελούς τοπικής διοίκησης, πλήρως ελεγχόμενο από την Τουρκία. Διάβασα με ενδιαφέρον άρθρο του στον «Πολίτη της Κυριακής» (16/7/23), με τίτλο «Οι Τουρκοκύπριοι που κέρδισαν τον πόλεμο και οι Ελληνοκύπριοι που ηττήθηκαν». Προτρέπω όσους δεν το είδαν, να το διαβάσουν (υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα στο https://politis.com.cy/656987/article). Παραθέτοντας συγκεκριμένα δεδομένα από τις κατεχόμενες και τις ελεύθερες περιοχές, σκιαγραφεί μιαν εικόνα εντελώς διαφορετική από αυτήν που πολλοί Ελληνοκύπριοι παρουσιάζουν, εκδηλώνοντας ταυτόχρονα τον μεγάλο θαυμασμό τους για τα επιτεύγματα στον κατεχόμενο Βορρά και υποβαθμίζοντας υποτιμητικά συλλήβδην τα πάντα στον ελεύθερο Νότο. Αντίθετα με αυτούς, ο Ιντζιρλί τονίζει στο άρθρο του ότι «τα τρωκτικά που εκμεταλλεύτηκαν τον Βορρά έκλεψαν και πούλησαν ό,τι μπορούσαν να βρουν. Στράγγιξαν τα υδάτινα αποθέματα και έπνιξαν τη χώρα με την άναρχη και εκτός σχεδίου δόμηση που οδήγησε σε οχληρία από μπετόν και επιβλαβή ανάπτυξη, η οποία καταστρέφει το περιβάλλον. Στην κλοπή, την υπεξαίρεση και την πώληση πρόσθεσαν και τη δωροδοκία. Ενέκριναν και υπέγραψαν μεγάλους διαγωνισμούς και έβγαλαν κέρδη από αυτούς».

Επιχειρώντας στη συνέχεια μια σύγκριση ανάμεσα στις ελεύθερες και τις κατεχόμενες περιοχές, ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος και συγγραφέας απαριθμεί κάποια στοιχεία που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία, τα οποία εμείς συνήθως υποτιμούμε, υποβαθμίζουμε και απαξιώνουμε, κουρασμένοι και απογοητευμένοι από την πάροδο του χρόνου, την προπετή επιβολή του δικαίου του ισχυρού και των συμφερόντων αντί του δικαίου, και τη διαχρονική ανεπάρκεια της πολιτικής μας ηγεσίας, η οποία απέτυχε να δώσει στον λαό όραμα, πίστη και ελπίδα για το παρόν και το μέλλον του. Να η αξιολόγησή του με τα δικά του λόγια: «Όλος ο κόσμος αναγνωρίζει το κράτος στον Νότο. Το κράτος του Νότου είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαθέτει δύο εξαιρετικά αεροδρόμια που εξυπηρετούν διεθνείς πτήσεις. Έχτισαν υπέροχα λιμάνια, μετατρέποντας το λιμάνι της Λεμεσού στο πιο σημαντικό σημείο της Ανατολικής Μεσογείου. Έχουν φτάσει σε ένα επίπεδο που μπορούν να ανταγωνιστούν παγκόσμιους κολοσσούς στον τουρισμό. Οι Ελληνοκύπριοι δεν έγιναν μειονότητα στο κράτος στο οποίο ζουν. Η Ελλάδα δεν διαμόρφωσε την εσωτερική και εξωτερική πολιτική των Ελληνοκυπρίων, δεν διεξήγαγε τους διαγωνισμούς τους, δεν κατασκεύασε τα λιμάνια και τους δρόμους τους».

Ο Σερχάτ Ιντζιρλί δεν σταματά εδώ. Συμπληρώνει το άρθρο του με τα ακόλουθα: «Τώρα διατηρούν τα βενζινάδικα, τις αγορές, τα εστιατόρια, ακόμα και τα φαρμακεία μας σε λειτουργία. Είχαν προβλήματα με το νερό, αλλά τα έλυσαν. Έφτιαξαν 34 φράγματα. Δεν έχουν προβλήματα με την ηλεκτρική ενέργεια, μερικές φορές μάλιστα μας πουλάνε την πλεονάζουσα παραγωγή τους, τώρα ετοιμάζονται να κάνουν συμφωνία ώστε να την πουλήσουν στο Ισραήλ. Έχουν κράτος, έχουν διεθνώς αναγνωρισμένες ταυτότητες και διαβατήρια. Δεν θα βρείτε ούτε έναν Ελληνοκύπριο να περιμένει στην ουρά του Τμήματος Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών της ΤΔΒΚ για να πάρει διαβατήριο ή ταυτότητα, αλλά είναι πολύ πιθανό να συναντήσετε αυτούς που κυβερνούν την ΤΔΒΚ, τον Ερσίν Τατάρ και την οικογένειά του, να περιμένουν στην ουρά του γραφείου διαβατηρίων στον Νότο! Και το πιο οδυνηρό είναι ότι βλέπεις όλους αυτούς τους Τούρκους υπηκόους να καταφεύγουν σε κάθε είδους κόλπα για να γίνουν πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Θα μπορούσε κάποιος να σχολιάσει, και εν πολλοίς να έχει δίκιο, ότι ο συγγραφέας του άρθρου σκιαγραφεί μιαν εικόνα ειδυλλιακής υπερβολής, μη αντικειμενική, για την κατάσταση στην Κυπριακή Δημοκρατία. Που έχει τα δικά της κακά, ψυχρά κι ανάποδα. Τα όσα καταγράφει, ωστόσο, είναι αληθή, όπως αλήθεια είναι, όπως προαναφέρθηκε, ότι εμείς τείνουμε να τα ξεχνάμε, να τα υποτιμούμε και να τα απαξιώνουμε. Ευτυχώς που υπάρχουν μη Ελληνοκύπριοι που τα λένε, όπως δεν τα λέμε εμείς. Όπως ο συμπατριώτης μας Σερχάτ, ο οποίος αναφέρει ακόμη ότι «Δεν υπάρχει ούτε ένας Ελληνοκύπριος που να εργάζεται στην ΤΔΒΚ. Ο επίσημος αριθμός των Τούρκων που εργάζονται στον Νότο είναι 3.000. Ανεπίσημα ή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, πιστεύω ότι ο αριθμός είναι τουλάχιστον 6.000. Δεν υπάρχει ούτε ένας Ελληνοκύπριος που να λαμβάνει σύνταξη από την ΤΔΒΚ. Υπάρχουν εκατοντάδες ηλικιωμένοι Τουρκοκύπριοι που λαμβάνουν σύνταξη από την κυβέρνηση στον Νότο. Το 1974, όταν οι Ελληνοκύπριοι άφησαν τα πάντα πίσω τους και κατέφυγαν στον Νότο, άφησαν σχεδόν 200 λειτουργικά εργοστάσια στον Βορρά. Στην περιοχή της Μόρφου και μόνο εγκατέλειψαν τους καλύτερους οπωρώνες εσπεριδοειδών στον κόσμο. Στην περιοχή αυτή υπήρχαν περίπου 10 κρατικά και ιδιωτικά συσκευαστήρια πορτοκαλιών. Αποξηράναμε τους οπωρώνες, χρεοκοπήσαμε τα εργοστάσια και τα κλείσαμε».

Να και η εύγλωττη κατακλείδα του άρθρου του Σερχάτ Ιντζιρλί: «Αυτοί οι λακέδες, όπως ο Ερσίν Τατάρ, ο οποίος διορίστηκε από την Τουρκία, καθώς και άλλοι, λένε: 'Η ΤΔΒΚ είναι μια ιστορία επιτυχίας'. Γελάω. Η ΤΔΒΚ δεν είναι μια ιστορία επιτυχίας, είναι ένα φιάσκο».

Διαβάζοντας αυτό το άρθρο, αντιπαρέβαλα το περιεχόμενό του με όσα διθυραμβικά ακούω από Ελληνοκύπριους, τακτικούς και περιχαρείς επισκέπτες των κατεχόμενων εδαφών και των κλεμμένων περιουσιών μας, για όσα οι Αττίλες πέτυχαν. Τα λένε συμπατριώτες μας που δεν πάνε στα κατεχόμενα για να δουν το σπίτι τους, το χωριό τους και τους τάφους των προγόνων τους, ούτε για να χτίσουν σχέσεις φιλίας και συνεργασίας με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκυπρίους, αλλά για να παραμείνουν σε «καλύτερα» από τα δικά μας, αλλά φθηνότερα ξενοδοχεία, να παίξουν σε καζίνα, να φάνε φρέσκο ψάρι σε τιμές «απίστευτες», να ταξιδέψουν από το παράνομο αεροδρόμιο… «Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς αιδώ». Το αφήγημά τους, κι αυτό είναι πιο θλιβερό μέρες που είναι, θα συμπληρωθεί με την αναγκαία πολιτική ανάλυση ότι «και καλά, τι θέλουμε, δηλαδή; Βασανίζαμε τους Τουρκοκύπριους τόσα χρόνια, κάναμε (εμείς;) το πραξικόπημα, χάσαμε έναν πόλεμο, ας πληρώσουμε το τίμημα. Με δική μας ευθύνη και υπαιτιότητα δεν λύσαμε το Κυπριακό και ακόμα και τώρα δεν κάνουμε όσα πρέπει για να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν». Όλα αυτά την ώρα που η Τουρκία και ο Τατάρ, απροκάλυπτα πλέον, ζητούν a priori αναγνώριση χωριστής κυριαρχίας και δύο κράτη. Δηλαδή αυτό που αποτελεί πάγια επιδίωξή τους από το 1956 και από το οποίο δεν έχουν αποστεί ουδ’ επί στιγμήν. Διακηρύσσουν μέρα-νύχτα προς πάσα κατεύθυνση: «Δεν είμαστε αξιόπιστοι. Δεν ξέρουμε τι θέλουμε. Ενώ οι Τούρκοι… Ό,τι πάθουμεν έν' χάκκιν μας». Μην σας ξενίσει αυτό το τελευταίο. Μας το είπε κατάμουτρα και σε συζήτηση στην τηλεόραση του ΑΝΤΕΝΝΑ, την οποία συντόνιζα το 2004, το βράδυ της ανακοίνωσης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, γνωστό προβεβλημένο στέλεχος κόμματος! Είπε, εις επήκοον όλων, «Απποθήκαμεν και ψηφίσαμεν όχι, τώρα ό,τι μας κάμουν, καλά να πάθουμεν». Το είπε οργισμένα, σηκώθηκε και έφυγε από το στούντιο…». Το ίδιο μού είπε με ανέλεγκτο θυμό και συμπατριώτης μας (απόδημος) καθηγητής πανεπιστημίου με αξιόλογο έργο και προσφορά στην Κύπρο, αρνούμενος να συνεχίσει τη συζήτηση μαζί μου, όταν προσπαθούσα να διατυπώσω την άποψή μου ότι κι εμείς που είπαμε όχι, το είπαμε έπειτα από πολύ προβληματισμό και βασανιστική ενδοσκόπηση, άγρυπνοι πολλές νύχτες από την αγωνία και τα διλήμματα, με ένα βάρος ευθύνης στο στήθος… Πως κι εμείς θέλουμε λύση και όχι διχοτόμηση, αλλά με ασφάλεια, χωρίς εγγυητές και στρατεύματα, με διασφάλιση ότι η προτεινόμενη λύση θα εφαρμοστεί. Δεν ήθελε να ακούσει. Έφυγε από τη φιλική σύναξη με απαξιωτικά λόγια. Με αποκάλεσε και εθνικιστή! Εμένα…

Θα πείτε, καλά, ανάλογη συμπεριφορά δεν επέδειξαν και άλλοι έναντι όσων είχαν αντίθετη άποψη; Δυστυχώς, ναι. Με τον ίδιο απαξιωτικό λόγο, με στοχοποίηση και δαιμονοποίηση της άλλης άποψης, με απαράδεκτους χαρακτηρισμούς. Και το τραγικότερο, εκείνη η ελεύθερη κατά τα άλλα απόφαση του λαού, μας κατατρύχει μέχρι σήμερα, μας διχάζει, μας αποστερεί το απαραίτητο έρεισμα της ενότητας στόχων και σκοπών, αποδυναμώνοντας αυτό που οφείλουμε να περιφρουρήσουμε και που αποτελεί το ισχυρότερο όπλο που διαθέτουμε: Την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτήν, που όταν με αγώνα και θυσίες πετύχαμε έστω και κολοβωμένη το 1960, δεν την πιστέψαμε και κάναμε το παν, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, να την καταστρέψουμε. Με πρώτους και χειρότερους αυτούς που τάχθηκαν να διαφυλάξουν το Σύνταγμά της. Απαξάπαντες. Αυτήν που η κατοχική Τουρκία, παρά την προδοσία του 1974, την ισχύ των όπλων της, την ανοχή και την απροκάλυπτη στήριξη των γνωστών διεθνών κέντρων εξουσίας, δεν κατόρθωσε να καταλύσει. Αυτήν που ο Τουρκοκύπριος συμπατριώτης μας μάς θυμίζει όσα πέτυχε και όσα πολλοί από εμάς απαξιώνουμε, παρέχοντας απλόχερα θαυμαστικά στην κατοχή. Αυτήν που πρέπει να διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού. Αυτήν που πρέπει να αγαπούμε, χωρίς να φοβόμαστε πως θα μας πουν εθνικιστές. Ας θυμόμαστε εν προκειμένω τον παρεξηγημένο στο θέμα αυτό Κωστή Παλαμά. Είπε: «Πατριδολάτρης είμαι, όχι εθνικιστής. Σιχαίνομαι και τη λέξη και την ετικέτα».

*Δημοσιογράφου