Κανένας δεν είπε όχι στην Άγκυρα

Πρώτα ας πάρουμε ένα απόσπασμα από το αρχείο. Ημερομηνία 7 Δεκεμβρίου 1993. Πηγή: Εφημερίδα Τζουμχουριέτ. Λέει το εξής ο πρόεδρος του CTP, Οζκέρ Οζγκιούρ:

«Το CTP τονίζει ότι από την πλευρά της Τουρκίας δεν είναι συμφιλιωμένοι μόνο με το καθεστώς της 12 Σεπτεμβρίου, ότι από την ημέρα ίδρυσής τους υποστηρίζουν πως πρέπει να συνεχίσουν οι εγγυήσεις της Τουρκίας, απορρίπτοντας κάθε είδους επιχειρήματα ότι δεν αποδέχονται τις εγγυήσεις της Τουρκίας και ότι επιμένουν σε αυτό».

Να ανοίξω μια παρένθεση και να εξηγήσω. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1980 έγινε ένα φασιστικό πραξικόπημα στην Τουρκία υπό την ηγεσία του στρατηγού Κενάν Εβρέν. Εκτελέστηκαν 48 άτομα. Συνελήφθησαν 650 χιλιάδες άτομα. Έχασαν τη ζωή τους 300 άτομα από βασανιστήρια στις φυλακές. Είναι το στρατιωτικό φασιστικό πραξικόπημα με την περισσότερη βία στην τουρκική ιστορία. Άλλωστε, η ΤΔΒΚ ανακηρύχθηκε τρία χρόνια μετά από αυτό το πραξικόπημα που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ. Εκείνη την περίοδο διαδόθηκαν φήμες ότι οι Τουρκοκύπριοι αριστεροί άρχισαν να απορρίπτουν τις εγγυήσεις της Τουρκίας. Η δήλωση του ηγέτη του CTP Οζκέρ Οζγκιούρ αφορά αυτές ακριβώς τις φήμες. Τις διαψεύδει. Και σημειώνει ότι από την ημέρα ίδρυσής του, το κόμμα του υποστηρίζει τις εγγυήσεις της Τουρκίας στο νησί. Εκπλαγήκατε; Εγώ καθόλου δεν εξεπλάγην. Μέχρι τώρα, κανένα αριστερό πολιτικό κόμμα ή κίνημα στην κατεχόμενη περιοχή δεν αντιτάχθηκε στις εγγυήσεις της Τουρκίας. Δεν είπε να αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός από το νησί. Και στις μέρες μας κανείς δεν το λέει αυτό. Δεν μπορείτε να το ακούσετε και από τους οπαδούς της ομοσπονδίας. Δεν το λένε καν για τη Συρία και θα το πουν για την Κύπρο; Επιπλέον, η Τουρκία δεν ήταν εγγυήτρια της Συρίας και μπήκε στη Συρία. Τέλος πάντων. Μέχρι εδώ ήταν από την Αριστερά μας. Αν πλέει εντός του πλαισίου που καθορίζει ο κατακτητής, τι μπορεί να αναμένεται περισσότερο;

Ελάτε να πάρουμε ακόμα ένα απόσπασμα από το αρχείο. Ημερομηνία 20 Ιουλίου 1986. Πηγή: Εφημερίδα Τζουμχουριέτ. Λέει το εξής ο τότε δήμαρχος Λευκωσίας Μουσταφά Ακιντζί:

«Δεν πρόκειται να περιμένουμε συνεχώς τους Ελληνοκύπριους επειδή θα ιδρυθεί ομοσπονδία. Αν κάποια κράτη θέλουν να μας αναγνωρίσουν, μήπως θα τους πούμε περιμένουμε να αποδεχτούν την ομοσπονδία οι Ελληνοκύπριοι, μην μας αναγνωρίσετε;» Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μετά από αυτή τη δήλωση, ο Μουσταφά Ακιντζί έγινε πρόεδρος του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης. Στις εκλογές που διεξήχθησαν αργότερα εξελέγη βουλευτής και μπήκε στη βουλή. Το 2000 συμμετείχε για πρώτη φορά στις προεδρικές εκλογές, όμως ήρθε τρίτος μετά τον Ντενκτάς και τον Έρογλου. Το 2015 εξελέγη πρόεδρος. Το 2020 παρέδωσε το καθήκον στον Ερσίν Τατάρ. Εξελέγη ως ο τέταρτος πρόεδρος στην πολιτική μας ιστορία. Δεν νομίζω ότι εγκατέλειψε την άποψη που εξέφρασε πριν 37 χρόνια. Τι είχε πει; «Μήπως θα περιμένουμε τους Ελληνοκύπριους για να κάνουμε ομοσπονδία; Αν υπάρξει κάποιος που θα αναγνωρίσει το κράτος μας, ας καλωσορίσει». Κατά τη διάρκεια της πενταετούς θητείας του στο προεδρικό, ο Ακιντζί κατηγορούσε πάντα την ελληνοκυπριακή πλευρά στο θέμα της μη λύσης. Δεν είδε καθόλου την πολιτική της Τουρκίας ότι «η μη λύση είναι λύση». Γιατί λέει ότι «μήπως θα περιμένουμε την ελληνοκυπριακή πλευρά»; Σάμπως και η τουρκική πλευρά έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει και η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδεχόταν; Αυτό γίνεται αντιληπτό από τις δηλώσεις του Ακιντζί. Δηλαδή, εμείς προτείναμε μια λογική συμφωνία στους Ελληνοκύπριους και την απέρριψαν. Εγώ δεν θυμάμαι κάτι τέτοιο. Πάλι, όμως, πρέπει να αποδώσουμε στον Ακιντζί αυτό που δικαιούται. Πρώτη φορά άνοιξε προς συζήτηση το θέμα των εγγυήσεων στις διαπραγματεύσεις. Και στο μεταξύ, υπέβαλε και χάρτη. Μήπως πήρε την έγκριση της Άγκυρας όταν υπέβαλε τον χάρτη; Το εθνικιστικό μας μέτωπο του επιτίθετο συνεχώς λέγοντας ότι δεν πήρε έγκριση. Για να τον φθείρει φυσικά. Γίνεται να μην την έχει πάρει;

Μέχρι τώρα πέρασαν από την ηγεσία μας δύο αριστεροί ηγέτες. Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και ο Μουσταφά Ακιντζί. Ο Ταλάτ εξελέγη με τη στήριξη της Άγκυρας. Ο Ακιντζί κέρδισε παρά την αντίθετη επιθυμία της Άγκυρας. Ο Ταλάτ πάντα προσπαθούσε να ανοίξει τον δρόμο της Τουρκίας. Ο δε Ακιντζί δεν τόλμησε να συγκρουστεί με την Τουρκία, με εξαίρεση τις τελευταίες μέρες των εκλογών. Δεν ανέτρεψε η Άγκυρα τον Ταλάτ. Η Άγκυρα ανέτρεψε τον Ακιντζί. Οι Τουρκοκύπριοι ακόμα δεν μπόρεσαν να βρουν τον αναμενόμενο ηγέτη.