Όλα γίνονται για τις εντυπώσεις;

Οι πρώτες πολιτικές κινήσεις του νέου Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη χαρακτηρίζονται από πολλές δηλώσεις και προγραμματιζόμενες επαφές που στοχεύουν στην ανακίνηση του Κυπριακού, στη διάσπαση του αδιεξόδου και την επαναφορά του σε τροχιά δημιουργικών διαπραγματεύσεων. Οι προσπάθειές του επικεντρώνονται στην ενεργό εμπλοκή της ΕΕ ώστε να έχει «πρωταγωνιστικό», σύμφωνα με τον ίδιο, ρόλο στην επίλυση του προβλήματος και ζήτησε δημόσια τον διορισμό πολιτικού αντιπροσώπου από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ανέφερε μάλιστα ότι ήρθε σε επαφή με προσωπικότητες από την Ευρώπη και ότι ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ βλέπει θετικά αυτή την πρόταση.

Ας μην ξεχνούμε ότι η όλη διαδικασία για την επίλυση του Κυπριακού βρίσκεται στα χέρια του ΓΓ κ. Γκουτέρες και ό,τι γίνεται πρέπει να γίνεται σε συνεννόηση μαζί του. Το ποιος θα είναι ο Ευρωπαίος απεσταλμένος δεν εξαρτάται μόνον από την ΕΕ, αλλά απαιτείται η συναίνεση και των δύο πλευρών. Εμείς ανήκουμε στην ΕΕ, είναι συνεπώς σύμμαχός μας, ενώ η Τουρκία είναι εκτός. Για την προώθηση ενός τόσο περίπλοκου ζητήματος όπως είναι το Κυπριακό, είναι απαραίτητο να προηγηθούν έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις μεταξύ ανθρώπων και από τις δύο πλευρές που να τυγχάνουν αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Όταν οι διαβουλεύσεις προχωρήσουν και διαπιστωθεί δυνατότητα για συνεννόηση, τότε θα αρχίσει η διαπραγμάτευση σε επίσημο επίπεδο. Οι δηλώσεις προθέσεων δεν αρκούν. Για να φτάσουν οι συζητήσεις μέχρι το Κραν Μοντανά και να πραγματοποιηθεί η συνάντηση κορυφής χρειάστηκαν δύο χρόνια διαβουλεύσεων και βολιδοσκοπήσεων.

Η τουρκική πλευρά βλέπει με δυσπιστία την όποια εμπλοκή της ΕΕ, αφού τη θεωρεί ως μη ουδέτερη. Όπως αναμενόταν, ο Τ/Κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ απέρριψε την ιδέα για Ευρωπαίο απεσταλμένο, και αυτό είναι σε γνώση του ΠτΔ. Εάν τα δεδομένα παραμείνουν ως έχουν, τότε είναι βέβαιο ότι η πρότασή του δεν θα προχωρήσει σε επίπεδο υλοποίησης, αλλά θα αποτελεί απλά μια θεωρητική διακήρυξη. Είναι καλές οι κινήσεις του Προέδρου, αλλά από μόνες τους δεν ικανοποιούν. Ελπίζεται ότι γίνονται ή θα γίνουν και άλλες ενέργειες που να ενισχύουν την υλοποίηση των στόχων του, δηλαδή την εμπλοκή της ΕΕ. Εκτιμώ ότι όπως έχουν οι συνθήκες δεν πρόκειται να υπάρξουν απτά αποτελέσματα. Θα ήταν μεγάλη η απογοήτευση του κόσμου εάν οι ενέργειές του ΠτΔ τον έκαναν να πιστέψει ότι όλα γίνονται μόνο για τις εντυπώσεις και για εσωτερική κατανάλωση.

Το μείζον για να αποδώσουν οι όποιες διαβουλεύσεις είναι η εκατέρωθεν αξιοπιστία, την οποία αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουμε. Δηλώνουμε σε όλους τους τόνους ότι ζητούμε διαπραγματεύσεις εντός του συμφωνημένου πλαισίου των ΗΕ. Όμως, τα ΗΕ μίλησαν για πολιτική ισότητα των κοινοτήτων την οποία αποδεχθήκαμε. Και διευκρίνισαν ότι αυτό δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα, αλλά ισότιμη συμμετοχή στην εξουσία. Εμείς αποφεύγουμε να πούμε τι ακριβώς εννοούμε και κρυβόμαστε πίσω από γενικότητες. Εάν δεν διασαφηνίσουμε ευθαρσώς τι εννοούμε, ας μην περιμένουμε καμιά πρόοδο στις συνομιλίες. Να διαμηνύσουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι για μας η πολιτική ισότητα περιλαμβάνει οπωσδήποτε δύο προϋποθέσεις: (α) Εκ περιτροπής προεδρία και (β) μία θετική ψήφο των Τ/Κ σε όλα τα θέματα που αφορούν αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης. Εάν το κάναμε εξαρχής, δεν θα είχαμε φτάσει στα σημερινά αδιέξοδα με την Τουρκία να προβάλλει το θέμα της κυριαρχικής ισότητας. Τα όσα επινόησε ο τέως Πρόεδρος, δηλαδή ευφυολογήματα και σοφιστείες περί δήθεν πολιτικής ανισότητας, ούτε στέκουν, ούτε έγιναν ποτέ πιστευτά από τους αξιωματούχους των ΗΕ και της ΕΕ που νομίσαμε ότι μπορούμε να ξεγελάσουμε. Το ζήτημα της πολιτικής ισότητας αποτελεί τη λυδία λίθο του όλου προβλήματος και κάποτε οφείλουμε να τοποθετηθούμε, αν θέλουμε πραγματικά να επανενώσουμε τον τόπο. Διαφορετικά κωλυσιεργούμε και συνειδητά αφήνουμε να παρέρχεται ο χρόνος με όλες τις καταστροφικές συνέπειες.

Κύριε Πρόεδρε, έχετε επίγνωση των δυσκολιών, όταν μάλιστα πρέπει να ισορροπήσετε μεταξύ των συγκρουόμενων και εθνικιστικών θέσεων των υποστηρικτών σας. Δεν μπορείτε να τους ικανοποιήσετε όλους. Έχετε ξεκινήσει με ενθουσιασμό και αναμένουμε να δώσετε μάχες για να πετύχετε μιαν αξιοπρεπή λύση για όλους τους Κυπρίους.