Όσο τα κόμματα θα λειτουργούν σαν «κλειστά κλαμπ», τόσο θα διώχνουν μακριά τους πολίτες

Με διαγραφές, όπως είναι γνωστό, αντέδρασαν ΕΔΕΚ και ΔΗΣΥ στη στήριξη στελεχών και μελών τους προς άλλες από τις επίσημες κομματικές επιλογές για τις προεδρικές. Ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης και άλλα στελέχη του ΔΗΣΥ διαγράφηκαν γιατί υποστηρίζουν τη δική του υποψηφιότητα, ενώ τον ίδιο δρόμο ακολούθησε και η ΕΔΕΚ έναντι δικών της στελεχών που στηρίζουν τις υποψηφιότητες Μαυρογιάννη και Κολοκασίδη.

Οι δύο περιπτώσεις, αν και φαινομενικά φαίνονται οι ίδιες, στην ουσία διαφέρουν κατά πολύ, γιατί οι μεν αποφάσεις στον ΔΗΣΥ πάρθηκαν από μία καθ' όλα νόμιμη και καταστατικά κατοχυρωμένη ηγεσία και όργανα, ενώ αντίθετα στην ΕΔΕΚ, από μία ηγεσία που προήλθε από μία παρωδία συνεδρίου που στήθηκε εν μία νυχτί και κατά παραβίαση του καταστατικού, και της οποίας η νομιμότητα θα κριθεί τελικά από τα δικαστήρια.

Είναι δηλαδή πρωτοφανές, γελοίο και οξύμωρο, μία ηγεσία που προήλθε από κατά συρροή παραβιάσεις του καταστατικού του κόμματος να επικαλείται το καταστατικό που η ίδια παραβίασε, για να αποβάλει άλλους από το κόμμα, όμως αυτό είναι το επιμέρους θέμα.

Το ευρύτερο θέμα είναι ότι αυτή δεν είναι δυστυχώς η πρώτη φορά που τα κόμματά μας καταφεύγουν στη λύση των διαγραφών για να αντιμετωπίσουν περιστατικά μη συμμόρφωσης και απειθαρχίας σε κομματικές αποφάσεις, κάτι που καταδεικνύει την αντίληψη που έχουν τα κόμματά μας για την εσωκομματική δημοκρατία, αλλά κυρίως ότι αντιμετωπίζουν τα μέλη και στελέχη τους, όχι σαν ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους, αλλά ως πειθήνια όργανα που οφείλουν να ακολουθούν τυφλά, ό,τι αποφασίζει μία ηγεσία ή ένα κομματικό όργανο.

Στα σύγχρονα και πραγματικά δημοκρατικά όμως κόμματα, αυτές οι αντιλήψεις έχουν προ καιρού εγκαταλειφθεί και στα μέλη αναγνωρίζεται το δικαίωμα της διαφοροποίησης ή αποστασιοποίησης από αποφάσεις με τις οποίες δεν συμφωνούν. Και αυτό, ουδόλως επηρεάζει ή καταργεί τον ρόλο και τη σημασία των κομμάτων.

Την πολιτική και τις επίσημες αποφάσεις εκάστου κόμματος της χαράσσει η ηγεσία και τα συλλογικά του όργανα και γι' αυτήν είναι υπόλογο και κρίνεται το κάθε κόμμα, και όχι για τις απόψεις και ενέργειες μεμονωμένων μελών και στελεχών που εκφράζουν και αφορούν τους ίδιους και μόνο. Ούτε φυσικά οι προσωπικές μεμονωμένες απόψεις μπορούν να επηρεάσουν μάζες ή να προκαλέσουν την παραμικρή σύγχυση για την επίσημη θέση και στάση ενός κόμματος.

Αν δε ένα κόμμα θεωρεί ότι οι μεμονωμένες, προσωπικές απόψεις στελεχών μπορεί να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο από τις επίσημές του θέσεις και πιθανόν να προκαλέσουν ζημιά στην επιδίωξη ενός στόχου, είναι σαν να παραδέχεται ότι έχασε την επαφή με τη βάση του, οπότε το πρόβλημα του είναι ευρύτερο και όχι πρόβλημα απειθαρχίας κάποιων στελεχών.

Στην προκειμένη περίπτωση, δεν θεωρώ ότι υπάρχει κάποιος που δεν γνωρίζει ότι η επίσημη επιλογή του ΔΗΣΥ για τις προεδρικές είναι ο πρόεδρός του Αβέρωφ Νεοφύτου ή ότι η ΕΔΕΚ υποστηρίζει την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη.

Αν λοιπόν οι οπαδοί και ψηφοφόροι αυτών των κομμάτων συμφωνούν με αυτές τις επιλογές, θα τις στηρίξουν και θα τις ψηφίσουν. Αν από την άλλη έχουν άλλη άποψη, θα κάνουν αυτό που οι ίδιοι θεωρούν σωστό και όχι γιατί το Α ή Β μέλος ή στέλεχος του κόμματός τους έχει κάνει άλλη επιλογή.

Ο ρόλος και η υποχρέωση του κόμματος είναι να πείσει με επιχειρήματα ότι η επίσημη απόφασή του είναι η σωστή και όχι να διαγράφει όσους διαφωνούν με αυτή.

Η ανοχή στην άλλη άποψη είναι στοιχείο που ενισχύει τη δημοκρατία μέσα στα κόμματά μας και όχι το αντίθετο. Όσο τα κόμματα γίνονται πιο κλειστά, πιο αυταρχικά, πιο φοβικά στην άλλη άποψη, τόσο θα διώχνουν από κοντά τους τους πολίτες.

Για να ενταχθεί κάποιος πολίτης σε ένα κόμμα σημαίνει ότι συμφωνεί με ό,τι πρεσβεύει αυτό, συμφωνεί με την ιδεολογία του και με τη γενική πολιτική θεώρησή του. Γιατί λοιπόν να «χαραμίζονται» τέτοια μέλη για μία επιμέρους διαφωνία, έστω και αν αυτή αφορά την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας;

Σε μία εποχή που η πολιτική και οι πολιτικοί μας έχουν απαξιωθεί από μεγάλο μέρος της κοινωνίας και οι πολίτες γυρίζουν όλο και περισσότερο την πλάτη στα κόμματα, τα κόμματα οφείλουν να αναζητούν τρόπους για να γίνουν ελκυστικά προς τους πολίτες, και ιδιαίτερα στους νέους, και όχι να τους διώχνουν μακριά με τέτοιου είδους αντιδράσεις και ενέργειες.

Και για να γίνουν πιο ελκυστικά πρέπει να εκδημοκρατικοποιηθούν, να γίνουν κύτταρα και φορείς ελεύθερου προβληματισμού και συλλογισμού, να γίνουν ανεκτικά στην άλλη άποψη και στα διάφορα ρεύματα και να πάψουν να αντιμετωπίζουν τα μέλη τους ως άβουλα στρατιωτάκια.