Το μικρόβιο της διχόνοιας ευνοεί τους λίγους

Τα θλιβερά γεγονότα που έλαβαν χώρα την προπερασμένη Πέμπτη έξω από τη Βουλή, αποτελούν σύμπτωμα χρόνιας ασθένειας από την οποία υποφέρει ανέκαθεν ο ελληνισμός. Έχουμε συνηθίσει να είμαστε πάντοτε διαιρεμένοι, να πιστεύουμε στο απόλυτο των θέσεών μας και να δαιμονοποιούμε τις απόψεις των άλλων. Η διαφορετική αντίληψη για ένα θέμα που θεωρούμε καίριο μάς γίνεται εμμονή, δεν περιορίζεται μόνον στο θέμα καθεαυτό, αλλά επεκτείνεται σε όλες τις ενέργειες των αντιφρονούντων με εμάς. Και η αντιπαλότητα φτάνει μέχρι την πλήρη ακύρωση του αντιπάλου. Όποιος δεν συμφωνεί μαζί μας, έχει σε όλα άδικο.

Η πρώτη μεγάλη διαίρεση που χώρισε τους Έλληνες σε δύο μεγάλα στρατόπεδα ήταν το 1915-17, μεταξύ βενιζελικών κα αντιβενιζελικών, και είναι γνωστή ως Εθνικός Διχασμός. Αφορούσε τη θέση που έπρεπε να πάρει η Ελλάδα κατά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η διαφωνία σε όλα τα επίπεδα ήταν τόσο έντονη που για δεκαετίες ταλάνιζε τη ζωή των Ελλήνων, όχι μόνο την πολιτική αλλά και την κοινωνική, τη στρατιωτική, την ψυχολογική και την επαγγελματική. Η ρήξη ήταν τόσο βαθιά που ό,τι προερχόταν από την αντίθετη παράταξη ήταν προδοτικό και έπρεπε να απορριφθεί. Η ελληνική κοινωνία χωρίστηκε στα δύο, χωρίς γέφυρες επικοινωνίας. Το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί το Έθνος στη Μικρασιατική Καταστροφή και να υποστεί τη μεγαλύτερη ήττα στην ιστορία του. Ενάμισι εκατομμύριο Έλληνες που ζούσαν για χιλιάδες χρόνια στην κοιτίδα του πολιτισμού, την Ιωνία, πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς.

Ανάλογα φαινόμενα είχαμε και στην Κύπρο, με μακαριακούς και γριβικούς, που μας παίρνουν πίσω στη δεκαετία του ’60. Η εξοντωτική αντιπαλότητα δεν περιορίστηκε μόνο στην πολιτική θεώρηση των γεγονότων, αλλά σημάδεψε όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής, όπως συναναστροφές, οικονομία, επαγγελματικές συνεργασίες, ακόμη και το ποδόσφαιρο. Το αποτέλεσμα ήταν και σε αυτήν την περίπτωση η εισβολή του 1974 με τις χιλιάδες πρόσφυγες, νεκρούς και αγνοουμένους. Και δυστυχώς, όπως έδειξαν τα γεγονότα έξω από τη Βουλή, η κατάσταση παραμένει η ίδια ως εάν να μην έχουμε πρόβλημα, ως εάν να έχουμε λύσει το εθνικό μας θέμα. Και οι δύο παρατάξεις επιμένουν στις θέσεις τους, χωρίς καμία διάθεση η μία να προσεγγίσει τις απόψεις της άλλης.

Και στις δύο μεγάλες συμφορές του ελληνισμού, προηγήθηκε περίοδος έντονων διαφωνιών, ανωμαλίας και εκατέρωθεν βαριών κατηγοριών.

Ό,τι και να λεχθεί, είτε από τους μεν είτε από τους δε, η ιστορία δεν παραγράφεται, τα γεγονότα είναι εκεί. Τραμπουκισμοί, οχλαγωγία, προπηλακισμοί, σκοταδισμός και κατάλυση του νόμιμου κράτους από τους γριβικούς. Και τραγικά πολιτικά λάθη από τους μακαριακούς, όπως η διαχείριση των δεκατριών σημείων αλλαγής του Συντάγματος και η παλινδρόμηση μεταξύ Ένωσης και ανεξαρτησίας που μετέθεταν τον στόχο και δυσκόλευαν την επίτευξή του. Ωστόσο, όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και η αναμόχλευσή τους πέραν του ότι αναθερμαίνει τα πάθη, τίποτε δεν προσφέρει και μόνο ζημιά μπορεί να προκαλέσει. Τους μόνους που εξυπηρετεί είναι τα ακραία κόμματα που επιδιώκουν με κάθε μέσο την πόλωση για να εγκλωβίζουν τους οπαδούς τους. Απεναντίας, όταν διασπάται η ενότητα του λαού, το Κυπριακό πισωδρομεί. Τον απλό άνθρωπο δεν ενδιαφέρουν οι εντάσεις, οι κόντρες και οι διαξιφισμοί. Είναι καιρός να δεχτούμε ότι το κίνητρο όλων, και των με και των δε, είναι η αγάπη προς τον τόπο την οποία εκδηλώνει ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Δεν υπάρχουν πατριώτες και προδότες, όλοι πιστώνονται ότι θέλουν το καλό του τόπου. Αυτό ας το αναγνωρίσουμε.

Φτάνει πια να στρεφόμαστε προς τα πίσω, ας αφήσουμε τα πάθη και τα λάθη του παρελθόντος και ας κοιτάζουμε μόνο μπροστά. Ο τόπος έχει ανάγκη όλες τις δυνάμεις του, δεν έχουμε την πολυτέλεια να υποσκάπτει ο ένας τον άλλον, όταν η διχοτόμηση βρίσκεται προ των πυλών. Σε αυτή τη φάση που βρισκόμαστε, δεν θα μας σώσουν ούτε ο Μακάριος ούτε ο Γρίβας, αλλά η από κοινού αντιμετώπιση των κινδύνων με ρεαλισμό και χωρίς συναισθηματισμούς. Όσες φορές το αίσθημα επικρατούσε της λογικής, το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό.