Το βαρύ τίμημα της σιωπής σε δύσκολους καιρούς

Πότε αρχίσαμε να σκαλίζουμε και να ξεσκονίζουμε την ΤΜΤ; Οι Ελληνοκύπριοι πότε άρχισαν να βάλλουν κατά του Γρίβα; Εμείς, πότε αρχίσαμε να επικρίνουμε έντονα τον Ντενκτάς και οι Ελληνοκύπριοι πότε άρχισαν να επικρίνουν τον Μακάριο; Όλοι μετά το 1974, έτσι δεν είναι; Γι’ αυτό το 1974 ήταν κομβικό σημείο στη ζωή μας, από όπου και αν το κοιτάξει κανείς. Μόνο μία εφημερίδα αντιτάχθηκε στον Ντενκτάς στην κοινότητά μας μέχρι το 1974. Η εφημερίδα «Τζουμχουριέτ». Και ένα μικρό κομμάτι της κοινότητας. Εκείνοι που συγκεντρώθηκαν γύρω από αυτή την εφημερίδα. Όταν δολοφονήθηκαν οι ιδιοκτήτες της, ήταν πολύ σύντομη η ζωή και αυτής της εφημερίδας.

Και στους Ελληνοκύπριους υπήρχαν μερικές μικρές ομάδες και έντυπα που αντιπολιτεύονταν σοβαρά τον Μακάριο, όμως γενικά δεν υπήρχε αντιπολίτευση. Δηλαδή και εκείνοι είδαν την ουσιαστική αντιπολίτευση μετά το 1974, ή ορθότερα αφότου πέθανε ο Μακάριος. Είμαι μέσα στις εφημερίδες από τότε που ήμουν 14 χρόνων. Έστω και αν δεν ξέρω ελληνικά, παρακολουθώ τις μεταφράσεις από τον ελληνοκυπριακό Τύπο. Κατά την περίοδο από τη δεκαετία του 1950 μέχρι το 1974, δεν θυμάμαι να ακούστηκε κάποια σοβαρή φωνή μέσα στην ελληνοκυπριακή κοινότητα ενάντια στον Μακάριο, στον Γρίβα, στην ΕΟΚΑ και στην ένωση. Μήπως υπήρξε κανείς που ύψωσε τη φωνή του ενάντια στην ένωση μετά από το ενωτικό δημοψήφισμα του 1950; Μήπως βγήκε κανείς να πει «αυτό είναι λάθος, μπορεί να σύρει εμάς και το νησί μας σε τραγωδία»; Η ΕΟΚΑ κυνηγούσε κομμουνιστές. Διέπραξε άγριες δολοφονίες. Μήπως υπήρξε κάποιος που επέδειξε το θάρρος να πει στην ΕΟΚΑ σταμάτα; Ή κάποιος που είπε κουβέντα για τον Γρίβα; Μήπως δεν ήταν γνωστό ότι συνεργαζόταν με τους Ναζί στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και ότι συμμετείχε στο μέτωπο κατά των κομμουνιστών ανταρτών στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε; Παρά ταύτα δεν θεωρήθηκε πως υπήρχε κάποιο πρόβλημα για να τεθεί επικεφαλής της ΕΟΚΑ που ιδρύθηκε κατά των αποικιοκρατών στην Κύπρο. Μήπως μπορεί να είναι ηγέτης μιας απελευθερωτικής οργάνωσης ένας άνθρωπος με φασιστικό πνεύμα; Μήπως έτσι ήταν ο ηγέτης της γαλλικής απελευθερωτικής οργάνωσης Ντε Γκωλ; Μήπως έτσι ήταν ο Τϊτο στη Γιουγκοσλαβία; Η ΕΟΚΑ, όπως και η ΤΜΤ, δεν ήταν μόνο οργάνωση αντίστασης, ήταν ταυτοχρόνως και τρομοκρατική οργάνωση. Όπως έγραψε και ο αγαπητός μου φίλος Τόνι Αγκαστινιώτης, η ΕΟΚΑ σκότωσε περισσότερους Ελληνοκύπριους στο νησί παρά Άγγλους. Μήπως δεν αποδεικνύει ότι ιδρύθηκαν από τις ίδιες πηγές και με τον ίδιο σκοπό το γεγονός ότι και οι δύο ένοπλες υπόγειες οργανώσεις στο νησί εκκαθάριζαν κομμουνιστές στις κοινότητές τους;

Μακάρι να μπορούσαμε να μιλήσουμε πολύ προηγουμένως και όχι μετά το 1974. Το ουσιαστικό άλλωστε είναι να μιλάς σε δύσκολους καιρούς. Όχι αφότου τελειώσουν όλα. Αφότου σκοτωθούν όσοι σκοτωθούν. Αφότου καούν όσοι καούν. Αφότου η χώρα μας υπέστη εισβολή και κατοχή. Και όχι αφότου η πατρίδα μας μοιράστηκε στα δυο σαν καρπούζι. Φοβηθήκαμε, έτσι δεν είναι; Φοβηθήκαμε μην σκοτωθούμε, μην καούμε, μην βομβαρδιστούμε. Πώς προσπαθεί τώρα το ΑΚΕΛ να δικαιώσει το γεγονός ότι υποστήριζε την ένωση για χρόνια και να αθωώσει τον εαυτό του; Βρισκόταν υπό την τρομοκρατία και την απειλή της ΕΟΚΑ, λέει… Δηλαδή, υποχρεώθηκαν γι’ αυτό. Έτσι; Ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Ισπανία, ακόμα ούτε και στη ναζιστική Γερμανία είδα κομμουνιστές που είπαν ότι σώπασαν επειδή φοβόντουσαν.

Δεν είδα και δεν άκουσα να υπάρχουν κάποιοι στην ελληνοκυπριακή κοινότητα που έφεραν ένσταση στις χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες που είχαν μεταφερθεί παράνομα στο νησί μετά τον Δεκέμβριο του 1963. Αν υπάρχουν κάποιοι που ξέρουν ότι υπήρχε τέτοια αντιπολίτευση, να διαφωτίσουν και εμένα παρακαλώ. Ή πιο σωστά, να μου πουν αν υπήρχε ή όχι αντιπολίτευση εντός της ελληνοκυπριακής κοινότητας μέχρι το 1974.

Εμείς αρχίσαμε να συζητάμε για την ΤΜΤ μετά το 1974. Και εσείς, αδελφέ μου, αρχίσατε να συζητάτε την ΕΟΚΑ μετά το 1974. Σε αυτό οφείλεται το ενδιαφέρον για τα βιβλία που γράφτηκαν στις μέρες μας σε σχέση με αυτές τις δύο υπόγειες οργανώσεις. Διότι είναι δύο οργανώσεις γεμάτες με μυστικά, με δολοφονίες. Άγνωστα πράγματα. Πράγματα που δεν ακούστηκαν. Πράγματα που δεν συζητήθηκαν καθόλου στην ώρα τους. Το πραγματικό πρόσωπο των σφαιρών, των βομβών, των δολοπλοκιών και των σαμποτάζ. Ποιοι σκότωσαν ποιον. Ποιοι έβαλαν βόμβα σε τι. Αυτά μπορέσαμε να τα συζητήσουμε μόνο μετά από χρόνια, έτσι δεν είναι; Αφότου πέθαναν οι Μακάριος, Γρίβας, Γιωρκάτζης, Σαμψών, Παπαδόπουλος, Κληρίδης, Κυπριανού, Ντενκτάς, δρ Κιουτσιούκ και εκείνοι οι διοικητές της ΤΜΤ που έγιναν θρύλος. Και ακόμα και τώρα υπάρχουν πράγματα που φοβόμαστε να τα συζητήσουμε. Σε αυτό το νησί ζει ένας λαός που διψάει για αλήθειες. Αυτή η δίψα είναι έργο της σιωπής σε δύσκολους καιρούς!