Οι μουλάδες είναι εδώ

Η μισή εικόνα είναι ότι η Κύπρος προχωρά αργά σε πιο ανοιχτά και πλουραλιστικά μοντέλα ταυτότητας φύλου. Δημόσια πρόσωπα αφήνουν να εννοηθεί ότι είναι ομοφυλόφιλοι, η Βουλή περνά προοδευτικές νομοθεσίες για τη σεξουαλική αγωγή, ακόμα και κανένα ζευγάρι μπορεί (σπάνια βέβαια) να δούμε να κυκλοφορεί στον δρόμο.

Η άλλη μισή εικόνα όμως είναι εντελώς αντίθετη. Οι δυνάμεις της συντήρησης βρίσκονται σε επιφυλακή σε έναν κατά αυτούς ιερό αγώνα ζωής και θανάτου. Ένα υβριδικό κίνημα υπό την ηγεσία εκκλησιαστικών παραγόντων και με τη συμμετοχή Τραμπικών και Πουτινιστών αντισημιτών και αντιεμβολιαστών, ζει τη σταυροφορία του ενάντια στις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Τελευταίος εχθρός που ανακαλύφθηκε είναι η παραγωγή της σκηνής 018 του ΘΟΚ «Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες», σε σκηνοθεσία Μάριου Κακουλλή. Το έργο παίζεται τις Κυριακές για το κοινό και μεσοβδόμαδα για τα δημοτικά σχολεία. Η επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας είχε δώσει την έγκρισή της ύστερα από παρακολούθηση του έργου.

Παρενθετικά να σημειώσω εδώ ότι από την εμπειρία μου όλα αυτά τα χρόνια ως εκπαιδευτικός, γονιός αλλά και μέλος Επιτροπής Βραβείων Παιδικού Θεάτρου, έχω συμπεράνει πως ο ρόλος αυτής της επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας είναι να ψαλιδίζει σκηνές που δεν πληρούν τα ηθικολογικά του κριτήρια. Δεν έχει κάποιο παιδαγωγικό ρόλο, αφού διαχρονικά έχει δώσει την έγκρισή του σε αμέτρητες παραγωγές που αισθητικά έμπαιναν στην κατηγορία «αρπαχτή».

Αυτή τη φορά το θέμα ξεκίνησε «αυθόρμητα» από κάποια αγανακτισμένη «μανούλα» (έτσι συστήθηκε σε συνέντευξη, οπότε θα το διατηρήσω), η οποία υποτίθεται ότι είδε το παιδί της μπερδεμένο ύστερα από παρακολούθηση της παράστασης με το σχολείο του (το στήσιμο τέτοιων σκηνικών είναι πιο προβλεπόμενο ακόμα και από ανοιχτές επιστολές μαθητών λυκείου που έχουν γράψει παλαιοκομματικοί συνδικαλιστές φιλόλογοι).

Στο έργο, όπως έχει διασκευαστεί για τη συγκεκριμένη παραγωγή, σε ένα σημείο, ένας ηθοποιός ρωτάει το κοινό αν είναι εντάξει ένα αγόρι να αγαπήσει ένα αγόρι, ένα κορίτσι ένα άλλο κορίτσι, περνώντας το μήνυμα ότι το συναίσθημα είναι ελεύθερο. Επίσης, υπάρχει ένα φιλί μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας. Τι ανόσιο έγκλημα, τι τραυματισμός ανεπανόρθωτος των παιδικών ψυχών! Η μανούλα, αφού έκανε πρώτα μια εθιμοτυπική επίσκεψη στον πνευματικό της, «ξαφνικά» βρέθηκε να δίνει συνέντευξη σε ακροδεξιό ελληνικό ραδιοφωνικό σταθμό και το γαϊτανάκι πήρε μπρος!

Εξωφρενική όμως είναι η αντίδραση του Υπουργείου Παιδείας. Γιατί οι πολίτες έχουν κάθε δικαίωμα να έχουν τις δικές τους προσωπικές και οικογενειακές αξίες, έστω κι αν αυτές αντιβαίνουν τα βασικά δημοκρατικά και τα σύγχρονα παιδαγωγικά ιδεώδη. Οι θεσμοί όμως έχουν ευθύνη και δεν μπορούν να άγονται και να φέρονται από τα αιτήματα των ομάδων πίεσης, όταν αυτά είναι εναντίον των δικαιωμάτων των παιδιών για συμπεριληπτική και ανεκτική στη διαφορετικότητα εκπαίδευση. Δυστυχώς, το υπουργείο ζήτησε από τον ΘΟΚ να κόψει τα «επίμαχα» σημεία. Μία τέτοια παρέμβαση προσβάλλει αφενός την ηθική και καλλιτεχνική αξιοπρέπεια των συντελεστών, και αφετέρου ενισχύει σκοταδιστικές προκαταλήψεις και αποκλεισμούς.

Αλλά, πότε είχε θάρρος το Υπουργείο Παιδείας να κοντραριστεί με οργανωμένες μειοψηφίες, για να το βρει τώρα; Εκκωφαντική για μία φορά ακόμα η σιωπή της ΠΟΕΔ (μετά μάλιστα και την άρνηση να συμμετάσχει στο Pride πριν από λίγους μήνες). Γενικά, δεν θα έπρεπε να μας κάνει εντύπωση. Μετά τους ιερείς, οι εκπαιδευτικοί είναι μάλλον η πιο συντηρητική επαγγελματική ομάδα της Κύπρου. Δύσκολη η θέση του ΘΟΚ, καθώς αν αρνηθεί να κάνει τις απαιτούμενες αλλαγές, τότε η συγκεκριμένη ακριβή παραγωγή θα είναι οικονομικά πολύ ζημιογόνα.

Το πιθανότερο είναι ότι οι παραστάσεις για τα σχολεία θα συνεχιστούν κουτσουρεμένες και τελικά δεν θα ανοίξει μύτη. Το ψεκασμένο θρησκόληπτο ακροδεξιό μπλοκ θα καταγάγει μία εύκολη νίκη, όπως ακριβώς πέρσι που κατάφερε να σταματήσει τη διανομή ενός παραμυθιού του Ευγένιου Τριβιζά, με θέμα τα μέτρα για την πανδημία (με τη λογική ότι προκαλούσε ενοχές στα παιδιά αν δεν τα τηρούσαν!). Στη ρατσιστική κοινωνία που ευαγγελίζονται αυτοί οι κύκλοι δεν έχουνε θέση παιδιά που αναπτύσσουν μεγαλώνοντας μία ταυτότητα φύλου διαφορετική από αναχρονιστικές εικόνες αρρενωπότητας και θηλυκότητας. Όπως, βέβαια, δεν έχουνε και θέση εκπαιδευτικοί που είναι ομοφυλόφιλοι. Σε προηγούμενες εποχές, η υποκρισία και η κρυφή βία έπνιγαν κάθε διαφορετικότητα. Οι μουλάδες της Κύπρου πιστεύουν ότι θα συνεχίσει αυτό το βιολί για πάντα, καθώς είναι συνυφασμένο ιστορικά με την εξουσία και τα προνόμιά τους.

*Εκπαιδευτικού, συγγραφέα