Οι ομοφυλόφιλοι και οι θεραπείες μεταστροφής για να μπουν στον... ίσιο δρόμο

Τις δεκαετίες των ’50, ’60 και ’70 έκλειναν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα σε ψυχιατρεία, τους έδιναν κουτιά με βαριά ψυχοφάρμακα, τους έκαναν ηλεκτροσόκ για να τους θεραπεύσουν! Σήμερα, γονείς ομοφυλόφιλων παιδιών και εφήβων επιστρατεύουν ψυχολόγους, ψυχίατρους, ιερωμένους και θρησκευτικούς καθοδηγητές, οι οποίοι προσπαθούν με κάθε τρόπο ασκώντας ψυχολογική και ενίοτε σωματική βία να πείσουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ότι δεν είναι γκέι, δεν είναι λεσβίες… Στο εξωτερικό καταγράφηκαν μέχρι και περιπτώσεις «επανορθωτικού» βιασμού ως μορφή θεραπείας μεταστροφής με στόχο την καταστολή του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου ενός ατόμου.

Οι θεραπείες μεταστροφής βασίζονται στην τελείως λανθασμένη αντίληψη ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα είναι ηθικά, πνευματικά ή και βιολογικά υποδεέστερα ή προβληματικά άτομα τα οποία πρέπει να θεραπευτούν. Αυτό γίνεται με μη επιστημονικές μεθόδους και με επιβλαβείς τεχνικές, με θύματα, κυρίως, νεαρά άτομα.

Τον Μάιο του 2018 ψηφίστηκε από το Ευρωκοινοβούλιο η απαγόρευση των θεραπειών μεταστροφής στην ΕΕ. Ακολούθησε τον Απρίλιο του 2020 το Διεθνές Συμβούλιο για την Αποκατάσταση Θυμάτων Βασανιστηρίων που τις χαρακτήρισε βασανιστήριο. Σήμερα που μιλάμε έχουν ποινικοποιηθεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Πρόσφατα και στην Ελλάδα, με την κείμενη νομοθεσία που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάιο να καθιστά σαφές ότι, απαγορεύονται οι θεραπείες μεταστροφής χωρίς τη ρητή συναίνεση του ίδιου του ατόμου. Απαγορεύει, επίσης, τη διαφήμιση τέτοιων πρακτικών.

Με πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ άνοιξε αυτή η συζήτηση και στην Κύπρο. Η πρόταση νόμου που κατέθεσε στη Βουλή εκ μέρους του κόμματος ο βουλευτής, κ. Γιώργος Κουκουμά, προβλέπει ποινή φυλάκισης μέχρι δύο χρόνια στα πρόσωπα που προβαίνουν σε θεραπείες μεταστροφής/επανόρθωσης, με μια μόνο εξαίρεση: Δεν θα συνιστά ποινικό αδίκημα η παροχή συμβουλευτικών, ιατρικών και άλλων υπηρεσιών που αφορούν τη διερεύνηση, ελεύθερη ανάπτυξη ή και επιβεβαίωση του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου προσώπου και δεν επιδιώκουν την αλλαγή του αυτοπροσδιορισμού τους.

Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Kύπρου με σημείωμά της προς τη Βουλή επισήμανε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Οποιοδήποτε άτομο ή ομάδα που προσπαθεί να αλλάξει ή να χειραγωγήσει ή να αντιστρέψει τη σεξουαλική προτίμηση ή και να αλλάξει την ταυτότητα φύλου με ψυχολογικές θεραπείες ή αλλά μέσα θεωρείται ότι χρησιμοποιεί πατερναλισμό, μεθόδους εκφοβισμού, εξαναγκασμού και έτσι παραβιάζει βασικά δικαιώματα του ατόμου. Από τα πιο πάνω εξαιρούνται οι ιατρικές πράξεις που έχουν στόχο την προετοιμασία ή αλλαγή φύλου με τη συγκατάθεση του ατόμου.

Εκτός από την καταγγελία στην Αστυνομία των ατόμων που διενεργούν «θεραπείες», σε περίπτωση που ενέχονται επιστήμονες ο νόμος θα πρέπει να προνοεί τη δυνατότητα καταγγελίας στα αντίστοιχα επιστημονικά σώματα όπως π.χ. ΠΙΣ, Σύνδεσμοι Ψυχολόγων κ.λπ. ούτως ώστε να εφαρμόζεται και η ανάλογη πειθαρχική διαδικασία και να τους αφαιρείται η άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος.

Υπάρχουν γονείς που στέλνουν τα παιδιά τους σε άλλες χώρες για τέτοιες «θεραπείες», θα πρέπει οι ποινές να ισχύουν και σε αυτή την περίπτωση και να μην έχει σχέση η νομοθεσία της χώρας στην οποία διενεργείται η διαδικασία, αλλά να εκδικάζονται στην Κύπρο.

Πέραν της ποινικοποίησης αυτών των «θεραπειών» που όχι μόνο δεν αποτελούν θεραπεία αλλά δεν υποστηρίζονται επιστημονικά, η πολιτεία θα πρέπει να εγκύψει σε ένα εξίσου σοβαρό ζήτημα που απειλεί τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα στον τόπο μας: Η ομοφοβική τάση που αναπτύσσεται και η επικίνδυνη δημόσια ομοφοβική ρητορική μίσους που ακούμε, δυστυχώς, ακόμη και από το βήμα της ολομέλειας της Βουλής, με βουλευτές να εκστομίζουν σεξιστικές, ομοφοβικές και ρατσιστικές ατάκες. Η έμμεση υποκίνηση βίας σε βάρος προσώπων λόγω ταυτότητας φύλου, χρώματος, καταγωγής κοκ είναι απαράδεκτη, καταδικαστέα και δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή από κανέναν.

michalis.h@politis.com.cy