Δείξε μου τους φίλους σου….

Πολλοί πολιτικοί σε όλες τις χώρες του κόσμου, ενώ ήσαν οι ίδιοι μέτριων ικανοτήτων, επετέλεσαν αξιόλογο και μερικοί τεράστιο έργο, επειδή είχαν επίγνωση των περιορισμένων ικανοτήτων τους και ως εκ τούτου επέλεγαν άξιους, ικανούς, καταρτισμένους και ακέραιους συνεργάτες. Η επιτυχία και η ευτυχία του κάθε ανθρώπου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σωστή διαχείριση των σχέσεων με τους άλλους. Πέραν τούτου, όμως, πιστεύω ότι είναι εξίσου σημαντικό, αν όχι πιο σημαντικό, το ποιους ανθρώπους επιλέγουμε στη ζωή μας. Βεβαίως, δεν επιλέγουμε τους γονείς μας και τους συγγενείς μας εξ αίματος, αλλά σχεδόν όλους τους υπόλοιπους τους επιλέγουμε εμείς, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό: Για παράδειγμα, τους συντρόφους μας, τους φίλους μας, τους γνωστούς, τους κουμπάρους μας, τους προμηθευτές μας και τους πολιτικούς που, ως πολίτες, θέλουμε να μας αντιπροσωπεύουν στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών. Οι δε πολιτικοί, ιδιαίτερα αυτοί που κατέχουν κορυφαία πολιτικά αξιώματα (Προέδροι, Πρωθυπουργοί) έχουν την ευχέρεια να επιλέγουν τους συνεργάτες τους. Σε κάποιες χώρες, αυτή η ευχέρεια είναι ευρεία, σε άλλες περιορισμένη. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ο Πρόεδρος έχει ευρύτατη ευχέρεια γιατί μπορεί να επιλέξει τους συνεργάτες του ακόμα και από τον χώρο του αντίπαλου κόμματος. Στην Κύπρο, η ελευθερία επιλογής συνεργατών του Προέδρου, εξαιτίας του πολυκομματισμού που επικρατεί, και των κομματικών συμμαχιών που πρέπει να αναζητήσει -είναι υποψήφιος για να έχει πιθανότητες να εκλέγει, είναι πολύ περιορισμένη. Αυτό έχει σαν επακόλουθο να μην έχει ο εκάστοτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας τη δυνατότητα να επιλέξει τους αρίστους των αρίστων, αλλά να επιλέγει τις διάφορες κομματικές μετριότητες που του επιβάλλουν τα συνεργαζόμενα κόμματα. Κλασικό παράδειγμα, η πρώτη κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη. Όλοι θυμόμαστε τις συνθήκες που επικρατούσαν το 2013 όταν εξελέγη Πρόεδρος. Ήμασταν τότε κράτος, ουσιαστικά, χρεοκοπημένο. Οι συνθήκες επέβαλλαν τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης από ό,τι καλύτερο διέθετε ο τόπος. Κι όμως, σχηματίσθηκε μια κυβέρνηση πολύ κατώτερη των περιστάσεων.

Οι συνθήκες σήμερα είναι εξίσου δύσκολες για την οικονομία, λόγω της βάρβαρης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, και, στο πιο μεγάλο μας πρόβλημα, το Κυπριακό, πολύ χειρότερες. Τα πράγματα στο Κυπριακό έχουν φθάσει σε τέτοιο τραγικό σημείο που ίσως να μην έχουμε τη δυνατότητα να διαπραγματευθούμε ούτε μια «καλή» διχοτόμηση, όταν χαθούν το Βαρώσι και η Μόρφου. Ο καθηγητής του Harvard Νίκος Χρηστάκης, στο βιβλίο του με τίτλο: Συνδεδεμένοι (εκδ. Κάτοπτρο) μάς διδάσκει με τις έρευνές του ότι η αξιολόγηση ενός ανθρώπου δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στον ίδιο, αλλά να επεκτείνεται και στους ανθρώπους που συνιστούν τα κοινωνικά δίκτυα στα οποία συμμετέχει, τα οποία επηρεάζει και από τα οποία επηρεάζεται. Στη ζωή μου, έκανα πολλά λάθη. Τα μεγαλύτερα αφορούν τους ανθρώπους που επέλεξα και ανέπτυξα σχέσεις μαζί τους -ευτυχώς όχι τη γυναίκα μου, παρά το ότι κάποτε με παιδεύει! Και μόνον όταν διάβασα πρόσφατα το βιβλίο του Ν. Χρηστάκη ανακάλυψα τη βασική αιτία: Έκρινα (και ακόμη κρίνω) τους άλλους με βάση το «εξ ιδίων, τα αλλότρια», τους βλέπω, δηλαδή, μέσα από τον εαυτό μου και όπως εγώ θέλω να τους βλέπω και όχι όπως πραγματικά είναι. Εφόσον, σύμφωνα με τον καθηγητή Ν. Χρηστάκη, η αξιολόγηση ενός ανθρώπου δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στον ίδιο, αλλά να επεκτείνεται και στους γύρω του από τους οποίους και επηρεάζεται, ας προβούμε σε μια αξιολόγηση του Νίκου Χριστοδουλίδη αν εκλεγεί Πρόεδρος. Έχει συγκεντρώσει γύρω του κάθε καρυδιάς καρύδι. Της Κύπρου όλης τους ακραίους και όλους τους πεινώντας και διψώντας, όχι τη δικαιοσύνη, αλλά την εξουσία.

Πώς θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση με συνοχή και από ποια δεξαμενή θα αντλήσει κυβερνητικά στελέχη που να διαθέτουν τις ικανότητες, τις αρετές και τις αξίες που όλοι πιστεύουμε ότι πρέπει να διαθέτουν τα κυβερνητικά στελέχη, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσιμες, αβέβαιες και γεμάτες από κινδύνους; Ζούμε σε έναν μικρό τόπο και όλοι γνωρίζουμε το πολιτικό προσωπικό που διαθέτουν όλοι οι κομματικοί χώροι. Είναι πέρα από βέβαιο ότι κρίσιμες θέσεις θα στελεχωθούν με ανθρώπους με αποτυχημένες ή μέτριες καριέρες ή και με ανεπάγγελτους. Με ανθρώπους που θα έχουν κομματικές διασυνδέσεις και ή φιλικές σχέσεις με τους Ν. Παπαδόπουλο, Μ. Σιζόπουλο και Μ. Κάρογιαν, χωρίς να διαθέτουν επαγγελματισμό και, κυρίως, χωρίς διοικητικές και ηγετικές ικανότητες, χωρίς χαρακτήρα και αξίες. Ανθρώπους για τους οποίους η πολιτική είναι επάγγελμα και μέσο εξουσίας, διασημότητας, πλουτισμού και επίδειξης. Όλοι αυτοί με τη «φωτισμένη ηγεσία» ενός ανθρώπου που ήταν βέβαιος ότι η Τουρκία δεν θα βρει γεωτρύπανο, μπορείτε να αντιληφθείτε τι μας περιμένει αν βγουν στην εξουσία. Η παροιμία «δείξε μου τους φίλους σου να σου πω ποιος είσαι» είναι πολύ διδακτική.