Ο Αναστασιάδης ως φέρελπις πατερούλης και τα δημοκρατικά μας ελλείμματα

Πατερούληδες, άλλως εθνάρχες, ευδοκιμούν μόνο σε κράτη με πασιφανή δημοκρατικά ελλείμματα στη σύγχρονη εποχή. Εξάλλου, το φαινόμενο ανήκει σε άλλες εποχές με πιο ισχνές τις δημοκρατικές ευαισθησίες. Πατερούλης ήταν ο Στάλιν, αλλά και ο Τσώρτσιλ. Διότι το φαινόμενο του πατερναλισμού στην πολιτική ζωή δεν έχει, κατ’ ανάγκην, ιδεολογικό πρόσημο.

Υπάρχουν πατερούληδες στη σύγχρονη εποχή; Ασφαλώς και υπάρχουν. Και ευδοκιμούν εκεί όπου το δημοκρατικό πολίτευμα μπάζει νερά. Ο πατερούλης Πούτιν στη Ρωσία, ο πατερούλης Λουκασένκο στη Λευκορωσία, ο πατερούλης Ερντογάν στην Τουρκία, ο Άσαντ στη Συρία, ακόμα κι ο Νετανιάχου στο Ισραήλ.

Η νεαρή Κυπριακή Δημοκρατία, στις δύο πρώτες δεκαετίες της ύπαρξής της, ασφαλώς και διέθετε εθνάρχη – πατερούλη, ήταν ο Μακάριος. Υπέρτατος θεσμός που έλεγχε, υπέτασσε και χειραγωγούσε όλους τους άλλους θεσμούς ως ανώτατος θρησκευτικός και πολιτικός ηγέτης. Έκτοτε, εθναρχικό ρόλο διεκδίκησαν όλοι οι επίγονοί του, εκκλησιαστικοί και πολιτειακοί. Τα αποτελέσματα, όμως, ήταν πενιχρά έως και φαιδρά.

Ως εθνάρχη – πατερούλη επιχείρησαν να πλασάρουν οι οπαδοί τους, τόσο τον Γλαύκο Κληρίδη όσο και τον Τάσσο Παπαδόπουλο. Πλην, όμως, ανεπιτυχώς. Άλλαξαν οι καιροί, άλλαξε και το υπόβαθρο των δημοκρατικών μας αντιλήψεων, διευρύνθηκε και εμπλουτίστηκε πλουραλιστικά.

Στις μέρες μας προκύπτει εσχάτως μια προσπάθεια, από τον ίδιο τον Νίκο Αναστασιάδη να αναγάγει εαυτόν σε εθνάρχη, πατερούλη του έθνους. Και δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η προσπάθεια αυτή με κομψότητα και τακτ. Ασόβαρη, ατεκμηρίωτη, ανεδαφική, υπερφίαλη, προκλητική ή απλώς φαιδρή και ιλαροτραγική;

Οι πατερναλιστικές νουθεσίες του Νίκου Αναστασιάδη τον τελευταίο καιρό, πότε στον κόσμο του κυβερνώντος κόμματος και πότε στο σύνολο της κοινωνίας, μάλλον προκαλούν θυμηδία και εκνευρισμό, παρά συγκίνηση και προβληματισμό. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, που μας κυβερνά κοντά δέκα χρόνια, δεν έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία να το παίζει πατερούλης – εθνάρχης. Επί των ημερών του η Κύπρος διασύρθηκε διεθνώς ως κράτος αφερέγγυο, διεφθαρμένο, αναξιόπιστο και ανακόλουθο. Κι αυτό σε όλα τα επίπεδα και όλους τους τομείς. Αυτά, εκτός Κύπρου. Εντός Κύπρου, οι θεσμοί διαβρώθηκαν, ελέγχθηκαν, αλλοτριώθηκαν ή παραγκωνίσθηκαν. Ο δημοκρατικός έλεγχος ατονεί, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης ατροφεί.

Ο Νίκος Αναστασιάδης δεν νομιμοποιείται να παρουσιάζει τον εαυτό του ως εθνάρχη, διότι κινδυνεύει να αποδειχθεί αποτυχημένος ακόμα και ως κομματάρχης. Και η παράφραση της ρήσης «ήταν όλοι τους παιδιά μου» δεν σώζει την παρτίδα. Αν μη τι άλλο, «με όποιον δάσκαλο καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις»!

Από την άλλη, οι συνυποψήφιοι – ανθυποψήφιοι, άσπονδοι συναγωνιστές στο ίδιο κόμμα, Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκος Χριστοδουλίδης, ας πάψουν να διαγκωνίζονται μεταξύ τους ποιος έχει περισσότερο την εύνοια του πατερούλη, σε ποιον έδωσε το «δακτυλίδι» στα λόγια και σε ποιον στην πράξη. Η στήριξη Αναστασιάδη, και πολύ περισσότερο η διακήρυξη για συνέχιση του έργου του, δεν αποτελεί εύφημη μνεία για κανέναν. Το αντίθετο…