Οι ζηλωτές του ΓεΣΥ

Το ΓεΣΥ, κατά την ταπεινή μου άποψη, ίσως κινδυνεύει περισσότερο από στους που θέλουν να το προστατέψουν. Ο ζηλωτισμός στους οδηγεί σε φανατισμό που δεν επιτρέπει στους πολίτες να εστιάσουν στα πραγματικά προβλήματά του.

Προσπαθούμε όλοι τις τελευταίες μέρες να αντιληφθούμε τι είναι εκείνο που ξεσήκωσε τόσες οργανώσεις εναντίον του διορισμού ενός γιατρού στο δ.σ. του ΟΑΥ. Ακούσαμε για υπονόμευση του ΓεΣΥ, για σύγκρουση συμφέροντος, για ασυμβίβαστο, για μια εν γένει υπόγεια συνωμοσία για να διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη η μεγαλύτερη κοινωνική κατάκτηση του κυπριακού λαού τα τελευταία χρόνια.

Κάποιοι επικριτές της απόφασης για τον διορισμό του Πέτρου Αγαθαγγέλου στο δ.σ. του ΟΑΥ, μου θύμισαν εκείνον τον Βαρλαάμ. Το μοναχό από την Καλαβρία, ο οποίος τον 14ο αιώνα ίδρυσε το κίνημα των ζηλωτών. Οι ζηλωτές κατέλαβαν την εξουσία στη Θεσσαλονίκη και για 4 χρόνια επέβαλαν την «πρώτη λαϊκή δημοκρατία» στην Ευρώπη. Το κίνημα διεκδικούσε μεταρρυθμίσεις στη βυζαντινή αυτοκρατορία, είχαν δίπλα τους τον Θεό και πάντα είχαν δίκαιο. Μετά από μερικά χρόνια, το κίνημα διαλύθηκε λόγω διαφθοράς των ηγετών του.

Ο λαϊκισμός, εν ολίγοις, έχει πάντα κοντά ποδάρια, διότι δεν επιτρέπει σε κανέναν να δει τη μεγάλη εικόνα. Η οποία στην πορεία γίνεται μεγάλο πρόβλημα και πέφτει και μας πλακώνει.

Ο Αγαθαγγέλου

Προσωπικά συναντήθηκα με τον κ. Πέτρο Αγαθαγγέλου μια φορά μαζί με άλλους συντάκτες στον «Πολίτη» λίγο πριν την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Είναι αλήθεια ότι είχε σοβαρές ενστάσεις σε σχέση με την υλοποίησή του. Έλεγε ότι οι γιατροί δεν έπρεπε να ενταχθούν σε αυτό και έκανε λόγο για έλλειψη πρωτοκόλλων, για έλλειψη οργάνωσης, για τεράστια κενά στους ελέγχους στην άσκηση της ιατρικής από τους γιατρούς που είχαν συμβληθεί με το ΓεΣΥ. Ακόμα, μιλούσε για γιατρους ηλικίας 70 και 80 χρόνων που επέστρεψαν από τη σύνταξή τους για να ασκήσουν ξανά ιατρική, αφού ήταν σίγουρα τα λεφτά του ΟΑΥ.

Εκτεταμένα μίλησα και με άλλους γιατρούς, όπως ο Μαρίνος Σωτηρίου του American Heart, ο Σάββας Καδής από το Αρεταίειο, που είχαν ενστάσεις. Κάποιος θα μπορούσε να πει τότε ότι πολλοί πετυχημένοι γιατροί με τεράστια πελατεία αισθάνονταν ότι ένα σύστημα ξηλωνόταν, με αποτέλεσμα να επέλθει ένα νέο σύστημα καταμερισμού εσόδων. Από την άλλη, ετίθετο και ένα σοβαρό θέμα εκ μέρους τους. Ότι το ΓεΣΥ κινδυνεύει από από ελλείψεις και από μια γραφειοκρατία, η οποία εμπνέεται κυρίως από τη λογιστική προσέγγιση ενός σφαιρικού προϋπολογισμού, που σε τελευταία ανάλυση θα οδηγούσε σε υποβάθμιση της παρεχόμενης ιατρικής.

Οι κίνδυνοι

Με όλους αυτούς διαφωνήσαμε και διαφωνούμε, γιατί ένα σύστημα υγείας σε μια χώρα χωρίς προϊστορία θα αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις.

Οι πολίτες ορθά θεωρούν ότι το ΓεΣΥ είναι μια γιγαντιαία κατάκτηση και πρέπει να προστατευθεί. Αλλά μήπως θα πρέπει εξαιτίας αυτού να κλείσουμε τα αφτιά μας σε κάθε κριτική; Ο άκρατος ζηλωτισμός για την προστασία του φαντάζει υπερβολικός, για να μην πω γελοίος. Ούτε ο Αγαθαγγέλου, ούτε ο Σωτηρίου είναι ικανοί να γκρεμίσουν αυτό το σύστημα. Προσωπικά, μάλιστα, αμφιβάλλω αν θέλουν να το κάνουν.

Το ΓεΣΥ, κατά την ταπεινή μου άποψη, ίσως κινδυνεύει περισσότερο από αυτούς που θέλουν να το προστατέψουν και λιγότερο από αυτούς που το επικρίνουν. Ο ζηλωτισμός τους οδηγεί σε φανατισμό που δεν επιτρέπει στους πολίτες να εστιάσουν στα πραγματικά προβλήματά του. Ότι, δηλαδή, ξεκίνησε με έναν προϋπολογισμό 1,2 δις, έφτασε στα 1,8 δις, αλλά σοβαρή ποιοτική διαφορά δεν βλέπουμε. Το ΓεΣΥ πρέπει να προστατευθεί από άσκοπες σπατάλες (αν κρίνουμε και από τις εκθέσεις του γενικού ελεγκτή) και την ίδια στιγμή να ανεβάσει την ποιότητα της παρεχόμενης ιατρικής.

Για παράδειγμα, ας μας εξηγήσει κάποιος πώς οι γιατροί και νοσοκόμοι του ΟΚΥπΥ προστατεύουν τα δημόσια νοσοκομεία (ειδικά τώρα που παραιτήθηκε ο Αγαθαγγέλου και όλοι πανηγυρίζουν ότι νίκησαν) και πώς ετοιμάζονται να τηρήσουν τη νομοθεσία που λέει ρητά ότι σε δύο χρόνια θα πρέπει να λειτουργούν αυτόνομα. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν αυξήσει τους μισθούς και τα ωφελήματά τους κατά 40% (διαφορετικά απειλούσαν ότι θα φύγουν) και ζήτησαν πλήρωση και της τελευταίας κενής θέσης. Την ίδια περίοδο, από το 25% των νοσηλειών που είχαν, έπεσαν στο 10%. Τα έριξαν όλα στην πανδημία. Πώς θα επιβιώσουν άραγε σήμερα; Εννοούν ότι ο σφαιρικός προϋπολογισμός του ΓεΣΥ θα ανέβει στα 2 δις για να πάρουν παράταση ως επιχορηγούμενοι δημόσιοι υπάλληλοι; Τους είδαμε να αντιδρούν στην εκμετάλλευση ακόμα και του συγκριτικού πλεονεκτήματος που είχαν και αφορούσε τις Πρώτες Βοήθειες. Παρά το ότι έχει «πέσει η δουλειά» στα νοσοκομεία, έθεσαν νέα αιτήματα και ζήτησαν πρόσθετες αμοιβές για να στελεχώσουν τις Πρώτες Βοήθειες τα Σαββατοκύριακα. Ο συνδικαλισμός είναι καλός, αλλά πρέπει να ασκείται με σύνεση, χωρίς να υπονομεύει το οικοδόμημα που στηρίζει την εργασία τους.

Ας μας εξηγήσει επίσης κάποιος τεχνοκράτης του ΓεΣΥ με ποια λογική αποφάσισαν ότι ένας π.χ. χειρούργος ορθοπεδικός μπορεί να δέχεται μόνο 15 άτομα την ημέρα και πώς αυτή η λογική στηρίζει το ΓεΣΥ. Ο πολύ καλός αυτός γιατρός έχει ενοικιάσει κτήριο, έχει αγοράσει μηχανήματα και έχει προσλάβει 5 άτομα για να κάνει τη δουλειά του, που περιλαμβάνει εγχειρήσεις και άλλες εξειδικευμένες εξετάσεις και αναλύσεις. Με βάση αυτή τη νόρμα υποχρεώνεται να διώχνει 25 άτομα τη μέρα, ακόμα και πρώην ασθενείς του οι οποίοι έχουν πρόβλημα και σπεύδουν στο ιατρείο του. Πού πάει το δικαίωμα του ασθενούς να διαλέγει το γιατρό του; Πώς υποστηρίζονται επίσης οι καλοί γιατροί που ως εκ τούτου είναι λογικό να έχουν περισσότερους ασθενείς; Το ΓεΣΥ στην ουσία λέει στους ασθενείς «βρέστε άλλον γιατρό», διότι όλοι πρέπει να έχουν δουλειά. Εν κατακλείδι, τι θα γίνει; Ο γιατρός θα διώξει το μισό του προσωπικό και θα γίνει ένας καλός μέτριος δημόσιος υπάλληλος του ΓεΣΥ.

Αυτό που προκάλεσε τεράστια έκπληξη είναι το κύμα ζηλωτισμού που υψώθηκε στην Κύπρο μετά την απόφαση για διορισμό του Αγαθαγγέλου. Δεκάδες ομάδες πίεσης, πρώην υπουργοί, κόμματα και πολίτες, έσπευσαν να υψώσουν ομπρέλα προστασίας στο ΓεΣΥ.

Ας μας εξηγήσει κάποιος ποιοι είναι οι περισσότεροι από αυτούς. Ο κ. βουλευτής που έχει καρδιακό επεισόδιο η μητέρα του, αλλά τη στέλνει στο American Heart; Ο κύριος Κώστας, η κυρία Ελένη, ο κ. Δημήτρης και η κυρία Μαρία, οι οποίοι τηλεφωνούν στον προσωπικό τους γιατρό και του λένε «γράψε με να πάω να δω έναν καρδιολόγο γιατί έχω δύσπνοια»; Αν ο γιατρός τους πει 'ελάτε να σας δω γιατί δεν επιτρέπεται να στέλνω κάποιους χωρίς εξέταση', τότε τον εκβιάζουν: «Είτε θα μου γράψεις να πάω στον καρδιολόγο, είτε θα αλλάξω προσωπικό γιατρό». Αυτοί, άραγε, οι πολίτες προστατεύουν το ΓεΣΥ;

Οι σπατάλες

Ως εφημερίδα σταθήκαμε δίπλα στο ΓεΣΥ από την πρώτη στιγμή, διότι αποτελεί μια μεγάλη κοινωνική κατάκτηση και θα το στηρίζουμε μέχρι τέλους. Από την άλλη, η δημοσιογραφική μας έρευνα κατέδειξε πολλές σπατάλες, αλλά και σκανδαλώδη διαχείριση του δημοσίου χρήματος. (Βλέπε θέμα: Συνταγογράφηση φαρμάκων εντός ΓεΣΥ από ιδιώτες γιατρούς εκτός συστήματος στις 29/12/2019 της Κατερίνας Ηλιάδη)

Ποιοι ήταν αυτοί που βοήθησαν τους τεχνοκράτες και τους λογιστές του ΟΑΥ να εντοπίσουν κάποια κακώς έχοντα; Σίγουρα κάποιοι γιατροί οι οποίοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι πού μπορούν να γίνουν ατασθαλίες. Οι οποίοι γνωρίζουν πού υπάρχει κατάχρηση και πού καλή πρακτική. Πού εξυπηρετείται η δημόσια υγεία και πού οι τσέπες κάποιων συναδέλφων τους. Με λίγα λόγια, από πού κι ώς τα πού δεν μπορούν να υπάρχουν και γιατροί στον ΟΑΥ, ιδιαίτερα αν δεν είναι συμβεβλημένοι με το σύστημα; Πώς ακόμα μπορεί να υποστηριχθούν όλα αυτά περί ασυμβίβαστου, όταν μέλη του δ.σ. του ΟΑΥ, είτε ως άτομα είτε ως συντεχνίες, διαθέτουν δικά τους φαρμακεία και ιατρεία, ενώ οι σύζυγοί τους είναι πάροχοι υγείας;

Περί δημοκρατίας

Ας μην μιλήσουμε για θέματα δημοκρατίας. Για παράδειγμα, σε ένα σώμα τη λειτουργία του οποίου πληρώνει ο Κύπριος φορολογούμενος, δεν μπορούν να έχουν θέση άτομα με αποκλίνουσα σκέψη ή και να διαφωνούν; Οι πολιτικοί λένε πως όχι. Διότι δεν θα διορίσουμε κάποιον να υπονομεύει το σύστημα! Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να διερωτηθεί: Ποιος, αλήθεια, υπονομεύει το σύστημα; Ο πολίτης που το καταχράται; Ο γιατρός που από μέσα το κλέβει; Ο τεχνοκράτης που κάνει τα στραβά μάτια; Ο εσωτερικός ελεγκτής που δεν επιβλέπει την παρεχόμενη ποιότητα ή ο Αγαθαγγέλου που μπορεί να έβγαζε και κάποια άπλυτα στη φόρα; Ο λαός απεφάνθη ότι θα το υπονομεύσει ο Αγαθαγγέλου. Απολύτως σεβαστό. Ο Λάος και οι ζηλωτές ξέρουν πάντα καλύτερα και ο κ. Πρόεδρος που σέβεται πάντα τον Λαό ετράπη σε άτακτο φυγή.