Το άθροισμα του συνόλου

Η ποιότητα και το επίπεδο των ανθρώπων κάθε οργανισμού καθορίζουν και την ποιότητα και το επίπεδο και συνεπώς την παραγωγικότητα και αποδοτικότητα του ίδιου του οργανισμού, νοουμένου ότι η δομή και η λειτουργία του επιτρέπουν να αποδώσει απερίσπαστα στο μέγιστο δυνατό. Στους οργανισμούς όπου ισχύουν δομές και λειτουργίες που παρεμβαίνουν ανασταλτικά, το παραγωγικό αποτέλεσμα είναι μικρότερο του αθροίσματος της ποιότητας και του επιπέδου των ανθρώπων. 

Αυτό ισχύει σε όλους τους οργανισμούς. Από τις μικρές επιχειρήσεις μέχρι τις μεγάλες γραφειοκρατίες και τα ίδια τα κράτη. Η συγκεκριμένη παρατήρηση αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία για οργανισμούς όπου οι άνθρωποι που τους αποτελούν χαρακτηρίζονται ήδη από πνευματικές ελλείψεις και στρεβλές νοοτροπίες. Συμπλέγματα που μπορεί να προέκυψαν από την επίδραση που είχαν πάνω τους (στους ανθρώπους) ιστορικά γεγονότα, άλλοι ξένοι λαοί, λαοπλάνοι και διεφθαρμένοι ηγέτες, φυσικά φαινόμενα και γεωγραφικά χαρακτηριστικά, ιδεολογικές και θεολογικές παρακαταθήκες και φοβίες και τέλος, απλώς, και μόνο χαμηλή νοημοσύνη, δηλαδή κοινωνίες που βασικά ο «νους τους είναι λίγος» ή απλώς ποδηγετείται η νοημοσύνη των πολλών που δεν φωνασκούν από τη βλακεία των λίγων που φωνασκούν με παροιμιώδη αγένεια, μπερδεύοντας την τελευταία με το ταπεραμέντο.

Σε αυτές, λοιπόν, τις περιπτώσεις η προσθήκη επιπλέον στρεβλώσεων μέσω της ύπαρξης και διατήρησης δομών και λειτουργιών που εντείνουν τα ήδη υπαρκτά ελλείμματα σε ποιότητα και επίπεδο των ανθρώπων οδηγεί στην αποτυχία επίτευξης του όποιου σκοπού. Πρόκειται, δηλαδή, για εξαιρετικά ασταθές μείγμα όπου ούτε οι άνθρωποι ως μονάδες μπορούν να ανταποκριθούν, αλλά ούτε και η όποια ομάδα ανθρώπων δύναται να ενεργήσει αποδοτικά. Εδώ έρχονται στο μυαλό παρηκμασμένες επιχειρήσεις και ολόκληροι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας, ανήμπορες κρατικές μηχανές και αποτυχημένα κράτη. 

Εδώ, επίσης, είναι που έρχεται να διαχειριστεί την κατάσταση η ηγεσία. Αφού πρώτα κατανοήσει το επίπεδο των ανθρώπων που καλείται ή διεκδίκησε να εκπροσωπήσει, πρώτο μέλημά της θα έπρεπε να ήταν η ενίσχυσης της αποδοτικότητας του συστήματος. Δηλαδή η μείωση της διαφοράς μεταξύ του αθροίσματος της «αξίας» των μονάδων με την ατομική «αξία» εκάστου συντελεστή. Όχι απλώς η διαχείριση και η μηχάνευσή του λόγω πολιτικάντικων σκοπιμοτήτων. Αν, αντί της μεγιστοποίησης του συνολικού αθροίσματος, ασχολείται με την εξασφάλιση ιδίου οφέλους, όπως συμβαίνει δυστυχώς όλο και συχνότερα και πιο εμφαντικά, τότε η ηγεσία μόνο ντροπή μπορεί να νιώθει για την ίδια. Αφού μπορεί να εξασφαλίσει κάποιο ίδιον όφελος, αλλά θα περάσει στην ιστορία ως αποτυχημένη. Και όσο πιο κοντά στη δύση της καριέρας του αλλά και της φυσικής του ύπαρξης βρίσκεται ένας ηγέτης τόσο περισσότερο θα έπρεπε να νοιάζεται για την υστεροφημία του. Όχι για τα χρήματα, τα έπαθλα και τις λοιπές απαστράπτουσες χάντρες που συσσώρευσε. Αν είναι δε στα αρχικά ακόμα στάδια της πορείας του ένας ηγέτης, καλό θα ήταν να ασχοληθεί λίγο περισσότερο με την ουσία και όχι με τις εντυπώσεις και να λειτουργήσει ως μεταρρυθμιστής του όποιου οργανισμού, ιδιωτικού ή δημόσιου, ηγείται αντί του προσωπικού του λογαριασμού στο όποιο κοινωνικό μέσο αρέσκεται να προβάλλεται. 

Γιατί όμως ασχολούμαστε με όλα αυτά; Επειδή η σοβαρότητά μας ως κοινωνία και ως οικονομία δεν είναι δεδομένη, όπως καθημερινά βλέπουμε. Και η αρχή πρέπει να γίνει για να βελτιώσουμε την ποιότητά μας ως άνθρωποι. Ως μονάδες αλλά και ως ομάδες. Ο δε ρόλος των όποιων επικεφαλής των ομάδων αυτών δεν μπορεί να είναι, πλέον, άλλος από την καθοδήγηση, την καλλιέργεια και την προώθηση πρακτικών που θα διευκολύνουν τη μεγιστοποίηση του συνολικού αθροίσματος.