Σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες εισήλθε πλέον το Λονδίνο μετά από την ανανεωμένη εντολή που έλαβε από το Βρετανικό Κοινοβούλιο να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία του Brexit, καθώς η ΕΕ εμφανίζεται ιδιαίτερα αρνητική. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έδωσε το στίγμα του κλίματος δηλώνοντας την Τρίτη ότι δεν τίθεται θέμα επαναδιαπραγμάτευσης. Οι εξελίξεις της επόμενης περιόδου αναμένεται να είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες καθώς έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη της ΕΕ προς την Τερέζα Μέι.
Άμεση αντίδραση
Στην έδρα της ΕΕ θεωρούν ότι η Μέι έχει υποκύψει στις πιέσεις των ευρωσκεπτικιστών στο Λονδίνο και στο ίδιο της το κόμμα και εκτιμούν ότι οι ηγέτες της Ένωσης δεν επιθυμούν να κάνουν πίσω στις θέσεις τους όσον αφορά το Brexit. Πηγές στις Βρυξέλλες τονίζουν ότι η άμεση αντίδραση του Τουσκ είναι ενδεικτική της ευρύτερης συναίνεσης που έχει θωρακιστεί ανάμεσα στους ηγέτες των χωρών μελών. Η ΕΕ, ωστόσο, εμφανίζεται έτοιμη να συζητήσει και ενδεχομένως να δεχθεί μια αναβολή της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου και την παράταση του χρονοδιαγράμματος.
Δεν ανοίγει πόρτα
Διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες σημειώνουν ότι η ΕΕ δεν εμφανίζεται πρόθυμη να ανοίξει την πόρτα για μια επαναδιαπραγμάτευση, για τρεις κυρίως λόγους. Πρώτος λόγος είναι ότι οι ηγέτες της ΕΕ δεν θεωρούν πλέον ότι η Τερέζα Μέι μπορεί να περάσει από το Κοινοβούλιο στο Λονδίνο τα όσα συμφωνεί στις Βρυξέλλες. Δεύτερος λόγος είναι η αβεβαιότητα που δημιουργεί η αδυναμία των βρετανικών πολιτικών δυνάμεων να συντονιστούν μεταξύ τους και τρίτος λόγος είναι ότι πολλοί στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι μια επαναδιαπραγμάτευση θα είναι ενδεχομένως κακό προηγούμενο και θα δείξει ότι η ΕΕ βρίσκεται σε αδύναμη θέση, την ώρα που έχει σήμερα ανάγκη να δείξει ένα ισχυρό και ενωμένο πρόσωπο.
«Κόκκινη γραμμή»
Βασικό εμπόδιο για συμφωνία είναι η ασφαλιστική δικλίδα (backstop) στο θέμα των συνόρων ανάμεσα στη Β. Ιρλανδία και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Το θέμα της ρύθμισης του backstop μπορεί να λήξει μόνο με τη συναίνεση της ΕΕ, κάτι που είναι «κόκκινο πανί» για τους Βρετανούς οπαδούς του Brexit. Στην απόφαση της συνεδρίασης του Βρετανικού Κοινοβουλίου, μετά από πρόταση ισχυρού βουλευτή των Συντηρητικών, οι βουλευτές ζητούν από το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες να αντικαταστήσουν το backstop με εναλλακτικές διευθετήσεις, κάτι που για τις Βρυξέλλες είναι «κόκκινη γραμμή». Το backstop αφορά την υποχρέωση του ΗΒ και της Β. Ιρλανδίας να παραμείνουν de facto σε τελωνειακή ένωση με την ΕΕ και να ευθυγραμμίζουν τις προδιαγραφές παραγωγής προϊόντων με την Ένωση μέχρι την επίτευξη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ τους. Βασικός στόχος του backstop είναι να αποφευχθεί η επαναφορά συνόρων και ελέγχων μεταξύ της Βορείου Ιρλανδίας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα απειλήσει την ειρηνευτική συμφωνία του 1998.
