Γερμανία: Νέα Βουλή, νέα κατάσταση

Η παρουσία της AfD στην Μπούντεσταγκ μοιάζει πλέον απειλητική, την ώρα που τα κόμματα του άλλοτε «μεγάλου συνασπισμού» πασχίζουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους. Σχόλιο του Κώστα Αργυρού.Για τους παλιούς κοινοβουλευτικούς στη Γερμανία ήταν πολλά αυτά που πρέπει να τους φάνηκαν περίεργα την περασμένη Τρίτη, στην πρώτη σύνοδο της Μπούντεσταγκ με τη σύνθεση που προέκυψε από τις εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου. Δεν είναι μόνο ότι πρέπει να ένιωσαν πιο «ευρύχωρα», αφού η μείωση των εδρών σε 630, πάνω από 100 λιγότερες σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, άλλαξε πλήρως τη χωροταξία.

Πολύ πιο αισθητή ήταν η αλλαγή στα… έξω δεξιά έδρανα, που ξαφνικά σχεδόν διπλασιάστηκαν. 152 έδρες πλέον ανήκουν στην ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και οι κάτοχοί τους φρόντισαν από την πρώτη στιγμή να δείξουν τι συνεπάγεται αυτό για τα επόμενα χρόνια. Φωνές, προκλητικά μουρμουρητά και ειρωνικά σχόλια μαζί με ενστάσεις και παρεμβολές διαδικαστικού χαρακτήρα που εμποδίζουν τον δημοκρατικό διάλογο, αλλά και τη λειτουργικότητα της Βουλής.

Στην παραδοξότητα της ημέρας ήρθε να προστεθεί και το γεγονός ότι ο πρώτος που κλήθηκε να συνετίσει τους ακροδεξιούς ταραξίες ήταν ο Γκρέγκορ Γκύζι. Ο 77χρονος δικηγόρος και επί 30 χρόνια βουλευτής αποτελεί πλέον ιστορική φυσιογνωμία της Αριστεράς (Die Linke) και ως πρεσβύτερος προέδρευσε στο άνοιγμα της συνόδου. Η δική του νευρικότητα, αν και ασυνήθιστη για τον ίδιο, ίσως να αντικατοπτρίζει την αμηχανία ενός κόμματος που ξεπέρασε στις εκλογές και τις δικές του προσδοκίες, επιβεβαίωσε ωστόσο την ανάγκη για μια αντιπολίτευση επικεντρωμένη σε κοινωνικά θέματα, όπως το στεγαστικό ή οι συνέπειες του πληθωρισμού.

Η τοξικότητα πουλάει

Από την άλλη, η τοξική αλαζονεία της Ακροδεξιάς εκφράζει την αντιπολίτευση της πόλωσης και της πολεμικής ρητορικής και σε κάθε περίπτωση δείχνει να χτυπάει φλέβα σε μια περίοδο ανακατατάξεων και αναθεωρήσεων πολλών έως τώρα δεδομένων. Στην πρώτη μετεκλογική δημοσκόπηση η AfD ανεβαίνει κι άλλο και φτάνει το 23,5%, ενώ τα δύο κόμματα που διαπραγματεύονται για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης, η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) του πιθανότατα καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς και το Σοσιαλδημοκρατικό (SPD), καταγράφουν νέες απώλειες.

Για τον Μερτς, το 27% που δηλώνει τώρα πρόθεση ψήφου υπέρ του είναι ένα καμπανάκι. Έχει κάθε λόγο να βιάζεται, αισθανόμενος την ανυπομονησία μιας ολόκληρης κοινωνίας. Από την άλλη, επιδιώκει να πείσει ότι η δική του κυβέρνηση θα είναι μια κυβέρνηση «Ανανέωσης και Επανεκκίνησης». Έτσι θέλει να την ονομάσει, διαρρέοντας στον Τύπο ότι επιθυμεί να απαγκιστρωθεί από τον όρο «μεγάλος συνασπισμός», που και κακές μνήμες ξυπνάει και ούτε αντιπροσωπευτικός της νέας κατάστασης είναι πλέον.

Σημασία στη λεπτομέρεια

Από τη μεριά τους οι Σοσιαλδημοκράτες, χωρίς τον Όλαφ Σολτς, έχοντας καεί στον… χυλό της προηγούμενης τρίχρωμης κυβέρνησης, τώρα φυσάνε και το γιαούρτι. Ο πρόεδρός τους Λαρς Κλίνγκμπαϊλ επιμένει ότι δεν θα συμφωνήσουν με μια εύηχη μεν, αόριστη δε ορολογία στο κυβερνητικό πρόγραμμα, που θα επιταχύνει ίσως τις τωρινές διαδικασίες, αλλά θα αφήσει αναπάντητα ερωτήματα που τα δύο κόμματα θα βρουν αργότερα μπροστά τους.

Αυτή η «σημασία στις λεπτομέρειες» και η προσπάθεια συγκερασμού δύο προεκλογικών προγραμμάτων με ουσιαστικές διαφορές για την οικονομία, τη φορολογία, τη μετανάστευση, την άμυνα μπορεί τελικά να προκαλέσει χρονοτριβή και να μην γίνει πράξη το αρχικό σχέδιο Μερτς για σχηματισμό κυβέρνησης πριν από το Πάσχα. Αλλά αυτό είναι μάλλον το μικρότερο πρόβλημα στην παρούσα φάση.