Γιατί κάποιοι μετανάστες ψηφίζουν AfD;

Η ακροδεξιά AfD προσελκύει ενεργά ψηφοφόρους με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Συγχρόνως υποδαυλίζει το αντιμεταναστευτικό συναίσθημα. Πώς εξηγείται αυτό; H περίπτωση του Ρόμπερτ Λάμπρου.Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει ξεκάθαρη άποψη για τους μετανάστες, την οποία περιλαμβάνει και στο πρόγραμμά της: «Η AfD θεωρεί την πολυπολιτισμικότητα σοβαρή απειλή για την κοινωνική ειρήνη και τη διατήρηση του έθνους ως πολιτιστικής οντότητας». Ωστόσο, η πολυπολιτισμικότητα δεν φαίνεται να αποτελεί σοβαρή απειλή για την ίδια την AfD: Τους τελευταίους μήνες, αυξάνονται τα μηνύματα της Ακροδεξιάς που απευθύνονται σε ψηφοφόρους από τις πολλές κοινότητες μεταναστών της Γερμανίας — και μάλιστα σημειώνοντας και κάποια επιτυχία.

Ο Ισμέτ Βαρ, 55 ετών, γεννημένος στην Τουρκία, ζει στη Γερμανία από την παιδική του ηλικία, είναι Γερμανός πολίτης από το 1994 και ένθερμος υποστηρικτής του ακροδεξιού κόμματος AfD από την ίδρυσή του το 2013. Οι κύριες ανησυχίες του, όπως λέει, είναι η μείωση των φόρων και η απέλαση των μεταναστών που διαπράττουν εγκλήματα.

Το τελευταίο ωστόσο ήδη συμβαίνει στη Γερμανία: Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η κεντροαριστερή κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς αύξησε τις απελάσεις το περασμένο έτος. «Τώρα! Τώρα διώχνουν κόσμο!» λέει ο Βαρ, πίνοντας καφέ στο Κρόιτσμπεργκ, γνωστή… μούλτι κούλτι περιοχή του Βερολίνου. «Αλλά δεν το έκαναν παλαιότερα». Πιστεύει ότι χρειάστηκε η παρέμβαση της AfD στο γερμανικό πολιτικό σκηνικό για να δράσει η κυβέρνηση.

Ο Βαρ βίωσε ρατσισμό όταν ήρθε για πρώτη φορά στη Γερμανία τη δεκαετία του 1970. Θυμάται έναν επιστάτη στην πολυκατοικία που του είπε ότι αυτός και η οικογένειά του δεν θα ήταν εκεί, αν ο Χίτλερ ήταν ακόμη στην εξουσία: «Αλλά δεν με πείραξε. Ήμουν μικρός», λέει.

Ρόμπερτ Λαμπρου: Δεν είναι ξενοφοβική η AfD

Το 2023, ο Ρόμπερτ Λάμπρου, επίσης βουλευτής της AfD στο κρατίδιο της Έσσης, ίδρυσε μια οργάνωση με την ονομασία «Με μεταναστευτικό υπόβαθρο για τη Γερμανία», για μετανάστες υποστηρικτές της AfD. Ο ιστότοπος της οργάνωσης αναφέρει ότι έχει 137 μέλη από περισσότερες από 30 χώρες και ότι είναι ανοιχτή σε όλους όσοι «δηλώνουν την πίστη τους στη γερμανική κουλτούρα ως κυρίαρχη κουλτούρα και εργάζονται για τη διατήρηση της ύπαρξης του έθνους ως πολιτιστικής οντότητας».

«Η εμπειρία μου από την AfD είναι ότι δεν κάνει καμία διαφορά αν κάποιος έχει μεταναστευτικό υπόβαθρο ή όχι», δήλωσε στην DW ο 55χρονος Λάμπρου, ο πατέρας του οποίου ήταν Έλληνας. «Δεν βλέπω το κόμμα ως ξενοφοβικό - θέλουμε μια λογική μεταναστευτική πολιτική».

Παιδιά προσφύγων για την AfD

Η Άννα Νγκουγιέν έχει επίσης βιώσει πολύ ρατσισμό στη Γερμανία. Γεννημένη κοντά στο Κάσελ το 1990 από γονείς πρόσφυγες από το Βιετνάμ, εκπροσωπεί πλέον την AfD επίσης στο κοινοβούλιο του κρατιδίου της Έσσης. Όμως, επιμένει ότι οι Γερμανοί δεν είναι αυτοί που της συμπεριφέρονται ρατσιστικά — είναι κυρίως άνθρωποι που η ίδια θεωρεί ότι είναι Άραβες. «Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, ήταν πάντα άτομα με μεταναστευτικό υπόβαθρο, πιθανώς Άραβες, που μου φώναζαν "Κορώνα, Κορώνα!" όταν κυκλοφορούσαμε μαζί με μία Κινέζα φίλη μου», είπε. «Είναι αλήθεια ότι στο διαδίκτυο λαμβάνω ρατσιστικά σχόλια — αλλά από την Αριστερά, παρόλο που αυτοαποκαλούνται αντιρατσιστές».

Η Νγκουγιέν υποστηρίζει ότι το κόμμα της δεν ενδιαφέρεται για την καταγωγή και δεν στοχεύει στρατηγικά ψηφοφόρους όπως εκείνη. «Δεν έχει να κάνει με το μεταναστευτικό υπόβαθρο», λέει. «Έχει να κάνει με το γεγονός ότι όλοι οι λογικοί άνθρωποι αυτής της χώρας θέλουν να αποτρέψουν αυτή την πράσινη ιδεολογική τρέλα. Έχει να κάνει με το αν μπορώ να έχω μια καλή ζωή. Υπάρχει ασφάλεια; Έχουμε μια σταθερή παροχή ηλεκτρικού ρεύματος;»

Στοχεύοντας σε καινούργιες ομάδες ψηφοφόρων

Οι ψηφοφόροι με μεταναστευτικό υπόβαθρο αποτελούν μια δημογραφική πραγματικότητα στη Γερμανία: Επίσημα στατιστικά στοιχεία του 2023 δείχνουν ότι περίπου το 12% του εκλογικού σώματος στη Γερμανία έχει μη γερμανικό υπόβαθρο — δηλαδή περίπου 7,1 εκατομμύρια άνθρωποι. Το 2016, περίπου το 40% των ψηφοφόρων με μεταναστευτικό υπόβαθρο στήριζε τους κεντροαριστερούς Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και ένα άλλο 28% τους κεντροδεξιούς Χριστιανοδημοκράτες (CDU). Αλλά αυτές οι τάσεις φαίνεται ότι αλλάζουν.

Σύμφωνα με το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας Ένταξης και Μετανάστευσης (DeZIM), το οποίο πρόκειται να δημοσιεύσει μια μελέτη για τις εκλογικές συνήθειες των μεταναστών στα τέλη Ιανουαρίου, δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην εκλογική συμπεριφορά ανάμεσα σε άτομα με ή χωρίς μεταναστευτικό υπόβαθρο. Στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017, το 35% των Γερμανών τουρκικής καταγωγής ψήφισε το SPD, ενώ 0% ψήφισε την AfD. Τώρα, σύμφωνα με το DeZIM, οι μετανάστες ψηφοφόροι δεν ψηφίζουν την AfD ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο από τους Γερμανούς χωρίς μεταναστευτικό υπόβαθρο.

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου