Το σύνδρομο διχασμένης προσωπικότητας μαστίζει τον πολιτικό κόσμο

Γιώργος Κουμουλλής

Όταν κάποιος βιώνει δύο ή περισσότερες ξεχωριστές προσωπικότητες, την καθεμία με τη δική της ταυτότητα και αντιλήψεις, τότε περιγράφεται στην ψυχιατρική ως «διπλή προσωπικότητα». Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχουν κενά στη μνήμη και το προσωπικό ιστορικό, τα οποία δεν οφείλονται σε φυσιολογική λήθη. Στην πολιτική, όταν ένας υπουργός ή βουλευτής ή ένα κόμμα έχει μια θολή αίσθηση της δικής του ταυτότητας και οι πράξεις του δεν έχουν λογικό ειρμό διότι χαρακτηρίζονται από αντιφάσεις, τότε μιλάμε για διχασμένη προσωπικότητα.

Η Κύπρος έχει μακράν ιστορία διχασμένης προσωπικότητας των πολιτικών μας. Αμέσως μετά τις υπογραφές των Συμφωνιών το 1959, ο Μακάριος και άλλοι «αγωνιστές», όσο εξωφρενικό κι αν ηχεί, άρχισαν να καταστρώνουν σχέδια υπονόμευσης της ανεξαρτησίας! Το κωμικό αυτών των ενεργειών είναι ότι ο Μακάριος ήταν ο μοναδικός αρχηγός κράτους στην παγκόσμια Ιστορία που κατέστρωνε μυστικά σχέδια για να ανατρέψει… τον εαυτό του! Ήταν ένας αγώνας Μακάριος vs Μακάριος -το τέλειο παράδειγμα της διχασμένης προσωπικότητας! Πάλι, τον Γενάρη του 1968, με διάγγελμά του ο Μακάριος εξηγούσε ότι η ένωση ήταν μεν ευκταία λύση, πλην όμως ανέφικτη. Κι όμως, τον Μάρτη του 1971 ο Μακάριος πήγε στη Γιαλούσα όπου τέλεσε τη θεία λειτουργία και είπε μεταξύ άλλων: «…Την Κύπρον ελληνικήν και ακεραίαν την παρέλαβα, ελληνικήν και ακεραίαν θα την παραδώσω εις τας μητρικάς αγκάλας…».

Η σημερινή κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη είναι ουσιαστικά κυβέρνηση ΔΗΣΥ αφού στελεχώνεται από περισσότερα πρόσωπα από τον ΔΗΣΥ παρά από τα κόμματα ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ που ήταν οι κύριοι υποστηρικτές του. Κι όμως, ο ΔΗΣΥ κατατάσσει τον εαυτό του στην αντιπολίτευση. Άρα, στην πολιτική κονίστρα ο επίσημος ΔΗΣΥ αντιστρατεύεται κάποιον άλλο «ανεπίσημο» ΔΗΣΥ. Κι όμως, αυτή η τραγελαφικότητα/διχασμένη προσωπικότητα θα μπορούσε να τερματισθεί με τη διαγραφή από το μητρώο του ΔΗΣΥ όλων των συναγερμικών μελών της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη. Αυτή η πράξη θα συνιστούσε όντως political correctness -θα τερμάτιζε τη διχασμένη προσωπικότητα του ΔΗΣΥ ενώ θα ανόρθωνε το κόμμα στα μάτια των Κυπρίων. Ο όρος που χρησιμοποιείται για τη δράση των υπουργών και υφυπουργών του ΔΗΣΥ που αποφάσισαν να συμμετέχουν στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη είναι «αποστασία» που σε μια ώριμη Δημοκρατία τιμωρείται με αυτόματη αποβολή. Παρεμπιπτόντως, η υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Άννα Κουκκίδου – Προκοπίου ήταν μέλος του ΔΗΣΥ μέχρι το 2018. Εκείνο το έτος διαγράφηκε αυτόματα από το μητρώο του κόμματος επειδή υποστήριξε την υποψηφιότητα του Νικόλα Παπαδόπουλου. Γιατί, λοιπόν, να διαγράφονται μέλη αλά καρτ; Γιατί υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά; Αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να απαντήσει η ηγεσία του ΔΗΣΥ.

Μια άλλη παραδοξότητα/διχασμένη προσωπικότητα είναι η υποστήριξη της κυβέρνησης από την ΕΔΕΚ και το ΔΗΚΟ. Ο Χριστοδουλίδης σαφώς υποστηρίζει τη λύση της ΔΔΟ με την οποία η μεν ΕΔΕΚ διαφωνεί κάθετα, το δε ΔΗΚΟ έντεχνα επαναλαμβάνοντας την επωδό του «σωστού περιεχομένου» που στην ουσία μεταφράζεται σε ελληνοκυπριακή κυριαρχία.

Υπάρχουν βέβαια πάμπολλα παραδείγματα διπλής προσωπικότητας που, δυστυχώς, λόγω χώρου δεν μπορώ να τα παραθέσω όλα. Ξεχωρίζω την περίπτωση του κ. Κουλία που το 2011, περιφρονώντας πλήρως το κόμμα του (το ΔΗΚΟ), ψήφισε τον Ομήρου για πρόεδρο της Βουλής αντί τον αρχηγό του κόμματός του, τον Καρογιάν. Βέβαια, είναι θεμιτό να διαφωνήσει ένας βουλευτής με την πολιτική του κόμματος νοουμένου ότι παραιτείται ως βουλευτής και παραδίδει στο κόμμα του τη βουλευτική έδρα. Αυτή, και καμία άλλη, είναι η έντιμη οδός σε τέτοιες περιπτώσεις. Το συμβάν με τον κ. Κουλία το 2011 εξελίχθηκε σε μια φαρσοκωμωδία που δεν τιμά κανέναν. Το ΔΗΚΟ τότε αντέδρασε, όπως θα αντιδρούσε οποιοδήποτε άλλο βουλευτικό κόμμα της Ευρώπης, διαγράφοντας τον Κουλία, τον οποίον περιέγραψε «προδότη, αποστάτη, με ελλειμματικό πολιτικό ήθος». Στο σκεπτικό της απόφασης το ΔΗΚΟ αναφέρει «…σε καμιά δημοκρατική χώρα του κόσμου και σε καμία συντεταγμένη Πολιτεία που εδράζεται στη λαϊκή κυριαρχία, στην πολιτική ηθική και τη δεοντολογία που επιβάλλει τον σεβασμό των θεσμών, η αποστασία δεν μπορεί να βρει πολιτικά, νομικά ή ηθικά ερείσματα». Η τοποθέτηση αυτή ήταν βέβαια ορθότατη. Εύγε ΔΗΚΟ. Το «εύγε» όμως προς το ΔΗΚΟ αποσύρεται με θλίψη όταν ληφθεί υπόψη τι ακολούθησε. Όντως το 2011 το ΔΗΚΟ εξαπέστειλε τον Κουλία στο πυρ το εξώτερον. Το ΔΗΚΟ του 2016 μεταβάλλεται από πύρινο διώκτη του Κουλία σε Κολυμβήθρα του Σιλωάμ απ’ όπου ο «αποστάτης», ο «προδότης», ο «ανήθικος» Κουλίας αναδύεται πάναγνος, αθώος, άμωμος, και επιτυγχάνει, παρακαλώ, τη χωρίς όρους ένταξή του στο κόμμα για να είναι υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές του Μάη 2016. Αυτή η σχιζοφρενική συμπεριφορά του ΔΗΚΟ –διότι τι άλλο μπορεί να χαρακτηρισθεί;- πιθανότατα οφείλεται σε κάποιο μέγα ρουσφέτι και ίσως αυτό δεν πρέπει να ξενίζει έχοντας υπόψη ότι το ΔΗΚΟ ήταν ανέκαθεν ο Λεβιάθαν του ρουσφετιού που προστατεύει τους όπου γης ρουσφετολόγους.

Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφερόμουνα στην αλλοπροσαλλοσύνη του ΑΚΕΛ που επέδειξε όταν αποφάσισε να καλέσει τους ψηφοφόρους του κόμματος να ψηφίσουν υπέρ του Σχεδίου Ανάν. Δύο εικοσιτετράωρα πριν τις εκλογές το ΑΚΕΛ έκανε στροφή 180 μοιρών και τάχθηκε υπέρ του «όχι» για να τσιμεντώσει το «ναι». Την απόφαση «ψηφίζουμε όχι για να τσιμεντώσουμε το ναι» θα τη ζήλευε και το Μαντείο των Δελφών καθότι μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Περάσανε 20 χρόνια και το ΑΚΕΛ δεν τόλμησε ποτέ να δώσει έστω και μία εξήγηση για τον περιβόητο χρησμό. Οι κυνικοί θα μας υποδείξουν τη δική τους ερμηνεία -ότι το «ναι» αφορούσε τη διχοτόμηση κι όχι την επανένωση.

*Οικονομολόγος, κοινωνικός επιστήμονας