Σία Αναγνωστοπούλου: Η Αριστερά να ξαναβρεί την αξιοπιστία της 

Η Νέα Αριστερά στην Ελλάδα αφήνει πίσω της όσα έχουν επισυμβεί και οδήγησαν στη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ γιατί θέλει να βλέπει μπροστά. Κι αν συγκρούστηκαν «δυο ψυχές», γιατί η μία εμπόδιζε την άλλη από το να ζήσει, οι απαιτήσεις της κοινωνίας και οι ανάγκες των πολιτών αυξάνονται, κι ως εκ τούτου, δεν υπάρχει χρόνος καθυστερήσεων και εσωστρεφείς αναζητήσεις αντιπαράθεσης. Αυτό το μήνυμα στέλνει η βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς Σία Αναγνωστοπούλου, η οποία σε συνέντευξή της στον «Π» επιμένει πως η Αριστερά πρέπει να εμπνεύσει.

Ποιο το στοίχημα της Νέας Αριστεράς;

Να ανοίξει και πάλι τη συζήτηση στις μεγάλες προκλήσεις του 21ου αιώνα, όπως πρέπει να τις θέτει η Αριστερά απέναντι στη μία και μόνη «αλήθεια» που έχει επιβάλει η νεοφιλελεύθερη Δεξιά. Αυτό σημαίνει συγκρούσεις και ρίσκο. Όχι καλύτερη ή έστω δικαιότερη διαχείριση του υπαρκτού, αλλά πολιτικές και ιδεολογικές μάχες απέναντι στο κυρίαρχο, σχεδόν ηγεμονικό πλέον αφήγημα της Δεξιάς. Σαφήνεια στα όρια με ποιους είμαστε και ποιων τα συμφέροντα εκπροσωπούμε. Έτσι, το μεγάλο στοίχημα για τη Νέα Αριστερά είναι να συμβάλει ώστε η Αριστερά να ξαναεμπνεύσει κατεξοχήν τον κόσμο της εργασίας προκειμένου να βρει τη δύναμη να αγωνιστεί και να συγκρουστεί με τον νεοφιλελευθερισμό για τα τρία μεγάλα διακυβεύματα της εποχής: 1. Μάχη κατά των κοινωνικών ανισοτήτων, 2. Μάχη για την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών -όπως υγεία, παιδεία, δικαίωμα στη ζωή- σε εποχές απανωτών κρίσεων (πανδημία, ακρίβια, κλιματική κρίση κ.λπ.) και τεχνολογικών προκλήσεων. 3. Μάχη για δίκαιη και με ισονομία πράσινη μετάβαση, που σημαίνει άλλο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης.

Η Ελλάδα μετατρέπεται σε «μπανανία»

Γιατί ο Έλληνας ψηφοφόρος να εμπιστευτεί τη Νέα Αριστερά και όχι άλλο δοκιμασμένο κόμμα από τον χώρο της ελληνικής Αριστεράς;

Η Νέα Αριστερά δεν διεκδικεί την απόλυτη, αριστερή «αλήθεια». Διεκδικεί όμως να ξαναθέσει στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης το κρίσιμο ζήτημα μιας κοινωνίας με χαμηλές προσδοκίες λόγω της κυριαρχίας της μίας «αλήθειας», μιας κοινωνίας με ανασφάλεια λόγω των απανωτών κρίσεων, με επισφάλεια λόγω του διαρκούς «κουτσουρέματος» των εργασιακών δικαιωμάτων, απροστάτευτης λόγω της συνεχούς ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης των δημόσιων αγαθών, μιας κοινωνίας σε απόγνωση που χάνει καθημερινά το πιο δυναμικό της κομμάτι: τους νέους και τις νέες που φεύγουν στο εξωτερικό για μια καλύτερη ζωή.

Η Ελλάδα μετατρέπεται σε μια «μπανανία», στην οποία μια ολιγαρχία και ένα δεξιό σύστημα πελατειακών σχέσεων συγκροτούν μια πολιτική-οικονομική ομάδα ισχυρή η οποία μοιράζεται το δημόσιο χρήμα και τα δημόσια αγαθά, στερώντας από τη χώρα το μέλλον της. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε έναν (τουριστικό) παράδεισο για μια πανίσχυρη ομάδα, σε εφιάλτη όμως για τους ανθρώπους της εργασίας, τους νέους (και μεγαλύτερους) επιστήμονες, τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Τέλος, η Νέα Αριστερά θα δώσει τη μάχη για το κράτος δικαίου που στην Ελλάδα πλήττεται, για το κράτος εγγυητή της ισονομίας και της δίκαιης ανάπτυξης και όχι για το κράτος των λίγων, για τη δημοκρατία εν τέλει.

Η Νέα Αριστερά λοιπόν δεν διεκδικεί την απόλυτη αλήθεια από τη σκοπιά της Αριστεράς. Διεκδικεί όμως να είναι η Αριστερά της πλειοψηφικής τάσης με ορίζοντα την κυβέρνηση, και σε αυτό διαφοροποιείται από μια Αριστερά απλώς διαμαρτυρίας που περιμένει κάποτε να ωριμάσουν οι συνθήκες. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, να μην υποτάσσει τα μέτωπά της, τις πολιτικές και ιδεολογικές μάχες που οφείλει να δώσει στο όνομα της κυβερνησιμότητας. Η Αριστερά δεν μπορεί να είναι «χυλός» που όλα τα χωράει, μόνο και μόνο για να είναι κυβερνητική δύναμη.

Οι μάχες που κερδίσαμε και χάσαμε

Και οι άνθρωποι της Νέας Αριστεράς αφήνουν πίσω τους αυτά που περιγράφετε;

Οι άνθρωποι της Νέας Αριστεράς σε ένα μεγάλο μέρος έχουμε την εμπειρία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019). Ξέρουμε ποιες μάχες δώσαμε και τις κερδίσαμε. Ξέρουμε ποιες και γιατί τις χάσαμε. Επίσης, ξέρουμε ποιες τάξεις εκπροσωπούσαμε, ποια μέτωπα ανοίξαμε, ακόμα και όταν γνωρίσαμε ήττες. Ξέρουμε ωστόσο και γιατί χάσαμε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αντιπολίτευση (2019-2023). Αυτά είναι πολύτιμα μαθήματα για τη Νέα Αριστερά ώστε πλέον να λέμε αυτά που πιστεύουμε και να πιστεύουμε αυτά που λέμε. Πολύτιμο μάθημα για την Αριστερά που διεκδικούμε να εκφράσουμε είναι τα σαφή μέτωπα μάχης απέναντι στη Δεξιά. Και αυτά τα μέτωπα ορίζονται με πολιτική και ιδεολογική αντεπίθεση.

Ο Μεσσίας

Ποιες είναι οι διαφορές σας με τον ΣΥΡΙΖΑ της μετά τον Αλέξη Τσίπρα εποχής;

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τη βαριά και εν πολλοίς απρόσμενη ήττα στις εθνικές εκλογές, καθώς και με την παραίτηση του Τσίπρα βρέθηκε σε μια μεγάλη περιδίνηση. Αντί το κόμμα να προχωρήσει σε προεδρικές εκλογές με κύριο στόχο την πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική ανασυγκρότησή του, οι προεδρικές εκλογές έγιναν πεδίο σκληρών εσωτερικών και -δυστυχώς- τοξικών συγκρούσεων. Το κόμμα-«χυλός» που χρειαζόταν έναν Μεσσία να το σώσει πήρε το πάνω χέρι. Ξαφνικά το «αριστερό έρμα» του κόμματος βρέθηκε στο επίκεντρο με την κατηγορία του υπονομευτή και του βαριδίου. Επί της ουσίας, στις προεδρικές εκλογές συγκρούστηκαν «δύο ψυχές» του ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρήθηκε ότι η μία εμπόδιζε την άλλη από το να ζήσει. Αυτό είχε στο βάθος του μια εσωκομματική ρωγμή: από τη μία μεριά, κυβερνησιμότητα πάση θυσία με έναν Μεσσία που θα την εξασφαλίσει και θα νικήσει τον Μητσοτάκη, από την άλλη, ένα κόμμα με πολιτικό, ιδεολογικό και προγραμματικό πρόταγμα εναντίον της Δεξιάς. Για να μην πολυλογώ, ο ΣΥΡΙΖΑ ενσωμάτωσε πλήρως στη λογική του τον «αρχηγισμό», που προσωπικά θεωρώ ότι συμπυκνώνει όλες τις πολιτικές και ιδεολογικές μετατοπίσεις. Την εποχή του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που κατεξοχήν υπονομεύεται η δημοκρατία, η «ενός ανδρός αρχή» υπονομεύει το ίδιο το διάβημα της Αριστεράς. Είναι άλλο η ηγετική φυσιογνωμία του προέδρου του κόμματος και άλλο το κόμμα υποταγμένο στον αρχηγό.

Στελέχη με τα οποία δώσατε αγώνες, ιδιαίτερα επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, καταλογίζουν σε όσους αποχωρήσατε από το κόμμα αλλότρια κίνητρα, υπόσκαψη του Αλέξη Τσίπρα, κ.ά. Πώς απαντάτε;

Αλλότρια κίνητρα δεν μπορεί να έχει κάποιος που αφήνει το «σπίτι του», που συνέβαλε στο να χτιστεί μαζί με άλλον τόσο κόσμο και φεύγει χωρίς τίποτα - χωρίς λεφτά, μηχανισμούς, χωρίς πραγματικά τίποτα. Αν η εσωκομματική δημοκρατία και ο διάλογος, η διαφωνία θεωρούνται «υπόσκαψη», τότε μιλάμε για άλλο κόμμα και όχι γι' αυτό που θελήσαμε και καταστατικά εδραιώσαμε.

Δεν είναι στενάχωρο αυτό που συμβαίνει σήμερα με την Αριστερά στην Ελλάδα; Η οποία ολοένα και χάνει τον πρωταγωνιστικό της ρόλο, σε μια περίοδο που τα προβλήματα «πνίγουν» τον Έλληνα πολίτη;

Η Αριστερά πρέπει να ξαναβρεί την αξιοπιστία της. Να πείσει ότι έχει πρόταση που σπάει την κανονικότητα την οποία έχει επιβάλει η Δεξιά. Είναι μια δύσκολη μάχη, με δεδομένη την υπεροπλία της ΝΔ σε όλα τα επίπεδα, κυρίως όμως σε έναν βαρύ προπαγανδιστικό μηχανισμό (η Ελλάδα έχει τη χειρότερη θέση στην ΕΕ για θέματα ελευθεροτυπίας). Στην Ελλάδα η Αριστερά έχει τη δύσκολη δουλειά να σπάσει την απόγνωση που γεννά η εμπέδωση στην κοινωνία των χαμηλών προσδοκιών. Η Αριστερά πρέπει να εμπνεύσει ακριβώς αυτό: τη διεκδίκηση υψηλών προσδοκιών. Και οι υψηλές προσδοκίες πια στην Ελλάδα ξεκινάνε από κάποια πράγματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα: να μην έχει μια απίστευτη ακρίβια (ανάμεσα στις πρώτες θέσεις στην ακρίβια στην ΕΕ), επειδή λειτουργούν καρτέλ ενέργειας και σουπερμάρκετ, επειδή αλωνίζουν οι πολυεθνικές. Να έχουν οι άνθρωποι στέγη, να έχουν το δικαίωμα σε μια εργασία με κατοχυρωμένα δικαιώματα, να έχουν ορατό μέλλον. Να μην λυμαίνεται το δημόσιο χρήμα μια κοινωνικοοικονομικοπολιτική ελίτ.

Η ΝΔ επέβαλε ηγεμονία

Γιατί η Νέα Δημοκρατία κερδίζει τον Έλληνα ψηφοφόρο;

Γιατί η ΝΔ επέβαλε κυριαρχία, σχεδόν ηγεμονία. Και ακριβώς σε αυτό το επίπεδο πρέπει να γίνει η πολιτική και ιδεολογική αντεπίθεση της Αριστεράς. Η Δεξιά έκανε στην Ελλάδα μια σκληρά ιδεολογική επίθεση, με όλο το παραδοσιακό οπλοστάσιο της παραδοσιακής Δεξιάς που το εμφάνισε ως την απόλυτη «αλήθεια» και κανονικότητα. Όταν η ΝΔ επέβαλε έναν λόγο που η ασφάλεια ταυτιζόταν με την καταστολή, η ιδιωτικοποίηση των πάντων με την αποτελεσματικότητα, η περιστολή των κοινωνικών δικαιωμάτων με εκσυγχρονισμό, η αντιπροσφυγική και αντιμεταναστευτική πολιτική με την εθνική προστασία, η υπονόμευση του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας με κανονικότητα, όταν επέβαλε την επιδοματική πολιτική της φιλανθρωπίας ως φιλολαϊκή πολιτική, και πολλά άλλα, ως Αριστερά δεν αντιτάξαμε ένα ισχυρό, μεταρρυθμιστικό, πολιτικό πρόγραμμα στη βάση μιας ισχυρής πολιτικής και ιδεολογικής σύγκρουσης. Σήμερα χρειάζονται συγκρούσεις με τον πυρήνα της κυριαρχίας της Δεξιάς. Όχι κατακερματισμένες μάχες, αλλά ένα συνολικό σχέδιο αντεπίθεσης.

Η Ελλάδα αυτήν την περίοδο έχει τη χειρότερη Δεξιά στην εξουσία απέναντι σε μια κοινωνία σε απόγνωση. Δεν υπάρχει χρόνος καθυστερήσεων για την Αριστερά και εσωστρεφείς αναζητήσεις αντιπαράθεσης.

Τσίπρας και Κασσελάκης

Αμφισβητείτε την «αριστεροφροσύνη» του Στέφανου Κασσελάκη;

Πραγματικά δεν θέλω να «μετρήσω» την αριστεροφροσύνη κανενός. Ο καθένας κρίνεται από αυτά που λέει, από αυτά που πράττει και γι' αυτά που έχει αγωνιστεί. Έμαθα όμως στην Αριστερά που είμαι ενταγμένη από τα 18 μου χρόνια να μην μου κουνάει κανένας το δάχτυλο, επιβάλλοντάς μου ότι αν δεν συμφωνώ με τον «Μεσσία» να πάρω το καπελάκι μου και να φύγω.

Ο Αλέξης Τσίπρας γιατί δεν παίρνει ξεκάθαρα θέση; Να τοποθετηθεί π.χ. εναντίον όσων αποχωρήσατε και να πει «ναι, με υποσκάπτατε»;

Δεν θα ήθελα να ερμηνεύσω ούτε τις σιωπές ούτε τα λόγια του Αλέξη Τσίπρα. Ξεπερνάει το θέμα και τις αρμοδιότητες αλλά και την αγάπη που εξακολουθώ να τρέφω στο πρόσωπό του.