Φεύγει και το ορόσημο της Νέας Υόρκης στο Κυπριακό; Σημαντικές οι συναντήσεις Γκουτέρες με τους ηγέτες

Το ορόσημο του Σεπτεμβρίου για το Κυπριακό, όπως το καθόρισε χρονικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δεν φαίνεται να δίνει οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Τουλάχιστον με βάση τα όσα έχουν διαδραματιστεί τα τελευταία 24ωρα στη Νέα Υόρκη. Η αναφορά Ταγίπ Ερντογάν για δεύτερη συνεχή χρονιά, στη Γενική Συνέλευση των ΗΕ, για την ανάγκη όπως «η διεθνής κοινότητα προχωρήσει στην αναγνώριση της 'ΤΔΒΚ'» ουσιαστικά κατεδάφισε επί του παρόντος, τις όποιες εικασίες για αλλαγή του κλίματος που θα βοηθούσε τον γενικό γραμματέα να προσεγγίσει πιο παραγωγικά τις εξελίξεις, στη βάση και της στάσης των πλευρών. Στην πραγματικότητα, όπως ομολογούν στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, καμία εκ των δύο πλευρών δεν είναι σε θέση να δώσει πειστικές και ξεκάθαρες προσεγγίσεις, παρά την αδημονία αλλά και τις επαναλαμβανόμενες αναφορές του Προέδρου Χριστοδουλίδη ως προς την ετοιμότητά του να εισέλθει αποφασιστικά στον διάλογο.

Αυτήν τη διάθεση και αποφασιστικότητα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης την αποτύπωσε και στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, αλλά περιορίστηκε να ακροβατεί με ωραιοποιημένες φράσεις για την ανάγκη του διαλόγου. Σε αυτό το μοτίβο κινήθηκε και η αναφορά του στη στάση του Τούρκου Προέδρου. Δεν ήταν βεβαίως δυνατόν ο Πρόεδρος να μην σημειώσει ότι δεν μπορεί να αλλάξει η βάση λύσης του Κυπριακού, δίνοντας μια αυτονόητη απάντηση προς τον Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν διπλωματικές πηγές, το περιεχόμενο της ομιλίας του Προέδρου έδειξε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν είναι έτοιμη, πέραν από φραστικές ευχές για την ανάγκη λύσης, να αναλάβει πρωτοβουλίες οι οποίες να δημιουργήσουν δυναμικές, αν μη τι άλλο, προς την κατεύθυνση της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Η περιλάλητη προετοιμασία μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα παρέμεινε στους σχεδιασμούς του Προέδρου, ενώ σαφώς, όπως εκτιμάται, συνδέει την εξαγγελία τους ως προϋπόθεση για την επανέναρξη του διαλόγου.

Με βάση τα όσα έχουν ως τώρα διαδραματιστεί στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, θεωρούνται κομβικής σημασίας οι ξεχωριστές συναντήσεις που θα έχουν ο Ν. Χριστοδουλίδης (σήμερα) και ο Ε. Τατάρ (αύριο) με τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Στόχος των επαφών Γκουτέρες είναι η διερεύνηση των πιθανοτήτων να κινήσει από κάπου τη διαδικασία. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι το πρώτο βήμα θα γίνει μόνο όταν και αν ο ΓΓ αποφασίσει τον διορισμό απεσταλμένου για το Κυπριακό.

Ελληνοτουρκικός διάλογος

Η στάση του Τούρκου Προέδρου, όχι μόνο στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (αν και για την Κύπρο αφιέρωσε κάπου 70 δευτερόλεπτα από μια ομιλία πάνω από τριάντα λεπτά), αλλά και στη συνάντηση που είχε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, αποτύπωσε τις σημερινές προτεραιότητες της Άγκυρας: Καμία αλλαγή πλεύσης για την Κύπρο και πλαίσιο διαλόγου μόνο στη βάση της θετικής ατζέντας στα ελληνοτουρκικά. Βεβαίως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσα από την ενημέρωση στον ΠτΔ υποστηρίζει ότι ξεκαθάρισε στον Ερντογάν ότι η λύση των δύο κρατών δεν μπορεί να είναι αποδεκτή και ότι ο μόνος δρόμος είναι βάσει των παραμέτρων των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με πηγές από την Αθήνα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεν πήρε απάντηση όταν έθεσε στον Τούρκο Πρόεδρο την ανάγκη διορισμού απεσταλμένου του γενικού γραμματέα, ο οποίος θα μπορούσε να προκύψει από μια τριμερή συνάντηση των ηγετών με τον Αντόνιο Γκουτέρες, κάτι όμως που δεν φαίνεται τελικά να επιτυγχάνεται.