Όλοι οι εγκληματίες έμειναν ατιμώρητοι

Μήπως οι ηλικιωμένοι που ήταν μέλη της ΤΜΤ φεύγουν όλοι από αυτόν τον κόσμο βρίζοντας τον Ντενκτάς; Όποτε διηγηθούν τις τελευταίες ημέρες κάποιας παλιάς καραβάνας που περιμένει τον θάνατο, λένε ότι «πάντα έβριζε συνεχώς τον Ντενκτάς». Ο γιος κάποιου είχε προβεί στις ίδιες παραδοχές και σε εμένα. Ο πατέρας του, λέει, πέρασε τις τελευταίες του ημέρες ζώντας εφιάλτες. Με παραμιλητά. Και βρισιές. Γνώριζα τον πατέρα του. Ήταν ένας από τους πιο πιστούς δούλους της οργάνωσης και του Ντενκτάς. Εκτελούσε τις εντολές που δίδονταν χωρίς να τις αμφισβητήσει. Ήταν ανατριχιαστικά τα όσα λέγονταν γι’ αυτόν. Όμως, όποιοι δεν τα ήξεραν αυτά, έλεγαν ότι ήταν πολύ καλός άνθρωπος. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν όσα άκουγαν. «Ήταν πολύ γλυκός, πολύ στοργικός άνθρωπος, γεμάτος καλοσύνη», έλεγαν. Όμως, ήταν φουσκωμένος ο φάκελος των εγκλημάτων του. Σε αυτόν τον φάκελο υπήρχαν και Τουρκοκύπριοι, όχι μόνο Ελληνοκύπριοι.

Υπήρχε ένας άνδρας, τον οποίο παρομοίαζα με τους ηθοποιούς του Χόλυγουντ. Περνούσε μπροστά από την πόρτα μας με βαριά γοργά βήματα. Είχε μαλλιά κυματιστά με μπριγιαντίνη. Φορούσε κοστούμι. Με γιλέκο. Τα παπούτσια του ολοκαίνουργια. Είχε αέρα αυτοπεποίθησης. Τότε, πήγαινα στο γυμνάσιο. Τον κοίταζα με θαυμασμό. Όμως, ήταν και εκείνος ένας από τους προεξέχοντες εκτελεστές της οργάνωσης. Σάστισα και εγώ πολύ όταν έμαθα όσα λέγονταν για εκείνον μετά από χρόνια. Δεν μπόρεσα να πιστέψω ότι πήγε και σκότωσε τον άνθρωπο που κοιμόταν σε εκείνο το πανδοχείο μαζί με άλλους φίλους του στην οργάνωση. Είχαν σκοτώσει τον άνθρωπο επειδή ήταν κομμουνιστής. Κάποιον άλλο τον γάζωσαν με σφαίρες και τον έριξαν στο έδαφος σε ένα μέρος κοντά στο Σαράι.

Τις προάλλες, καθώς περνούσα μπροστά από το πρατήριο βενζίνης δίπλα στο πάρκο Τσαγλαγιάν, θυμήθηκα τον άνθρωπο που κειτόταν καταγής μέσα στα αίματα. Τον Σελίμ Τσαβούς. Είχαν πυροβολήσει τον άνθρωπο με εφτά σφαίρες ακριβώς την ώρα που περνούσα από εκεί. Εκείνος που τον πυροβόλησε έφυγε μέσω του πάρκου τρέχοντας. Εγώ πλησίασα και κοίταξα τον νεκρό. Ύστερα τον σκέπασαν με εφημερίδες. Τον είχαν δολοφονήσει αποκαλώντας τον κατάσκοπο των Άγγλων. Μίλησα για αυτήν τη δολοφονία στο Τσαγλαγιάν με έναν από τους πιο δεινούς εκτελεστές της ΤΜΤ, ο οποίος είχε μετατρέψει σε συνήθειά του να με επισκέπτεται στην εφημερίδα μετά από πολλά χρόνια και να μου εξομολογείται ειλικρινά. «Δεν τον σκότωσα εγώ, όμως δολοφονήθηκε με δική μου εντολή», είπε. Μόνο ένας Τουρκοκύπριος υπάρχει στον δικό του λογαριασμό, λέει. Δεν υπάρχει άλλος. Και εκείνος δολοφονήθηκε με τη ρετσινιά του κατάσκοπου των Άγγλων, λέει. «Είχαν αναθέσει το καθήκον σε άλλον», είπε, «όμως εκείνος δεν πήγαινε πουθενά μόνος. Γι’ αυτό ανέλαβα εγώ την υπόθεση και την τέλειωσα σε 24 ώρες».

Ενώ η ΤΜΤ έκανε αυτό το «ξεκαθάρισμα» στη μια πλευρά, η ΕΟΚΑ έκανε την ίδια δουλειά στην άλλη. Βασικός στόχος ήταν οι κομμουνιστές. Δεν τιμωρήθηκε κανένας από εκείνους που διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα. Δεν γνωρίζω κανέναν, ο οποίος συνελήφθη, φυλακίστηκε ή απαγχονίστηκε επειδή σκότωσε κομμουνιστή. Δεν ξέρω και κανέναν Τούρκο, ο οποίος τιμωρήθηκε επειδή σκότωσε έναν Έλληνα ή έναν Έλληνα, ο οποίος τιμωρήθηκε επειδή σκότωσε έναν Τούρκο. Αυτά τα εγκλήματα που άρχισαν ως δολοφονίες στον δρόμο, μετατράπηκαν σε ομαδικά εγκλήματα μετά το 1963 και έφτασαν στο αποκορύφωμά τους το 1974. Το 1974 η Κύπρος είδε τα μεγαλύτερα, τα πιο ανηλεή εγκλήματα. Ζήσαμε πολύ αιματηρές, πολύ μεγάλες τραγωδίες σε αυτό το μικρό νησί. Όπως δεν τιμωρήθηκαν οι δολοφόνοι των δεκαετιών του 1950 και του 1960, δεν τιμωρήθηκαν και οι εγκληματίες του 1974. Κοντολογίς, όλοι οι εγκληματίες έμειναν ατιμώρητοι σε αυτό το νησί.

Πεθαίνουν και φεύγουν από ανάμεσά μας ένας ένας. Ακόμα δεν συνάντησα κανέναν που περνάει τις τελευταίες του μέρες, δηλαδή τις μέρες που βρίσκεται στο κρεβάτι του θανάτου, χωρίς να βρίζει τον Ντενκτάς. Όμως, δεν συνάντησα και κανέναν που να μας αποκαλύψει, έστω και πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, τα μυστικά για τα οποία είμαστε πολύ περίεργοι. Είχαν όλοι την περιέργεια να δουν τι πρωτοσέλιδο τίτλο θα έβαζα στην εφημερίδα όταν πέθανε ο Ντενκτάς. Είπα απλώς «Πέθανε ο Ντενκτάς». Μόνο ο Ντενκτάς; Πέθανε και ο δρ Κιουτσιούκ. Πέθανε και ο Μακάριος και ο Κυπριανού και ο Κληρίδης και ο Παπαδόπουλος. Πέθανε και ο Γρίβας και ο Γιωρκάτζης. Πέθαναν και εκείνοι που σκότωσαν τους «κατάσκοπους των Άγγλων» και τους κομμουνιστές. Όλοι έφυγαν αφήνοντάς μας έναν σκισμένο χάρτη, μια μοιρασμένη πατρίδα. Κανείς να μην μας συγχωρέσει αν και εμείς μεταβιβάσουμε στις επόμενες γενιές αυτήν την κακή κληρονομιά!