Προειδοποίηση γενικού εισαγγελέα προς γενικό ελεγκτή - Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να ζητήσει την παύση του

Νέα σύγκρουση μεταξύ των δύο κορυφαίων θεσμών της Δημοκρατίας, του γενικού εισαγγελέα και του γενικού ελεγκτή, με τον Γιώργο Σαββίδη να επαναλαμβάνει την πρόθεσή του να προσφύγει στο Ανώτατο και να επιδιώξει παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, εάν δεν ευσταθούν οι καταγγελίες στην Ανεξάρτητη Αρχή Κατά της Διαφθοράς, και τον ελεγκτή να κάνει λόγο για προσπάθεια εκφοβισμού. Η θεσμική κόντρα μαίνεται εδώ και καιρό, χωρίς να φαίνεται οποιαδήποτε διάθεση εκατέρωθεν για να επέλθει η θεσμική ομαλότητα μεταξύ των δύο. Κανένας από τους δύο δεν κάνει πίσω, με αποτέλεσμα συχνά - πυκνά, η σύγκρουση να αναβιώνει και να επέρχεται στο προσκήνιο. Το νέο επεισόδιο στην κόντρα των δύο θεσμών ξεκίνησε με αφορμή δηλώσεις του γενικού εισαγγελέα στην τηλεοπτική εκπομπή του ΡΙΚ «Προκλήσεις».

Ο Γιώργος Σαββίδης απαντώντας σε σχετική ερώτηση ανέφερε ότι «ο κάθε θεσμός πρέπει να περιορίζεται μέσα στα αυστηρά πλαίσια που καθορίζει το Σύνταγμα. Το Σύνταγμα ξεκαθαρίζει πλήρως πού μπορεί να κινείται ο καθένας. Κάποιες φορές ο γενικός ελεγκτής κινείται εκτός των αρμοδιοτήτων που ορίζει το Σύνταγμα. Διευκρινίζω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να έρθει στη Νομική Υπηρεσία καταγγελία από τον γενικό ελεγκτή, η οποία κατά τη γνώμη της Νομικής Υπηρεσίας να δικαιολογεί την έναρξη ποινικής διερεύνησης, και να μην δοθούν οι απαιτούμενες οδηγίες».

Όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λήξει αυτή η αντιπαράθεση, ο γενικός εισαγγελέας εξέφρασε την άποψη ότι το θέμα αυτό μπορεί να λήξει, μόνο όταν ο καθένας περιοριστεί στις δικές του συνταγματικές αρμοδιότητες.

«Αν η κατάσταση συνεχίσει και δημιουργείται ή επαυξάνεται το πρόβλημα, τη λύση θα τη δώσουν τα δικαστήρια. Αν συνεχίσει να υπάρχει η εντύπωση ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία εκφεύγει των συνταγματικών της αρμοδιοτήτων, τότε υπάρχει τρόπος είτε να λυθεί με τον έναν τρόπο βάσει του άρθρου 139, είτε αίτηση δικιά μας, είτε αίτηση δική του για καθορισμό αρμοδιοτήτων, είτε με τον άλλον τρόπο την παύση», τόνισε ο κ. Σαββίδης.

Ο γενικός εισαγγελέας διερωτήθηκε, μάλιστα, αν είναι αποστολή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να κάνει τον ταχυδρόμο καταγγελιών και σημείωσε πως από τη στιγμή που κάποιος επιλέγει να στείλει καταγγελίες στην Αρχή Κατά της Διαφθοράς, έχει την ευθύνη των ισχυρισμών που στηρίζουν την καταγγελία.

Αναφορικά με το κατά πόσον ο γενικός εισαγγελέας έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο Ανώτατο ζητώντας παύση του γενικού ελεγκτή, πηγές της Νομικής Υπηρεσίας ανέφεραν στον «Π» ότι η δική τους ερμηνεία είναι ότι υπάρχει αυτό το δικαίωμα με βάση και τη σχετική ερμηνεία του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην περίπτωση του πρώην βοηθού γενικού εισαγγελέα Ρίκκου Ερωτοκρίτου.

Προσπάθεια εκφοβισμού

Άμεση ήταν η απάντηση του γενικού ελεγκτή ο οποίος με ανάρτησή του στο Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης «X» (πρώην Twitter) ανέφερε: «Στην Αρχή Κατά της Διαφθοράς (ΑΚΔ) διαβιβάσαμε έξι υποθέσεις γιατί θεωρήσαμε ότι υπάρχουν θέματα προς διερεύνηση από την ΑΚΔ. Εξακολουθούμε να έχουμε την άποψη αυτή. Τονίσαμε ταυτόχρονα κατ' επανάληψη ότι, με τη διαβίβαση αυτή, ουδεμία κατηγορία διατυπώνουμε εναντίον οποιουδήποτε προσώπου. Οι έξι αυτές υποθέσεις αφορούν: το μαύρο βαν και θέματα δημοσίων συμβάσεων, αναστολή ποινικής δίωξης σχετικά με φορολογικά θέματα, απόσυρση από το δικαστήριο υπόθεσης απάτης κατά του κράτους και τρεις υποθέσεις του κοινού ποινικού κώδικα».

Στην ανάρτησή του, ο γενικός ελεγκτής σημείωσε επίσης ότι ο γενικός εισαγγελέας δήλωσε στο ΡΙΚ ότι δεν γνωρίζει τις τρεις τελευταίες περιπτώσεις, ούτε και φρόντισε να ενημερωθεί από τον βοηθό γενικό εισαγγελέα, που φαίνεται να έλαβε τις αποφάσεις. «Αρκέστηκε», ανέφερε, «σε αυτά που είπε δημόσια η Ελεγκτική Υπηρεσία, δηλαδή τίποτα πέραν του ότι είναι περιπτώσεις του κοινού ποινικού κώδικα. Δεν γνωρίζουμε αν έχει ενημερωθεί για τις πρώτες τρεις».

«Ο γενικός εισαγγελέας εξέφρασε επίσης την άποψη ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν έπρεπε να ενεργήσει ως 'ταχυδρόμος' για τις τρεις τελευταίες περιπτώσεις και άρα θεωρεί ότι η ΕΥ θα έπρεπε να πράξει ουδέν για αυτές τις τρεις καταγγελίες που είχε λάβει. Ουσιαστικά, κατά τον γ.ε., οι καταγγελίες αυτές θα έπρεπε να καταλήξουν στον κάλαθο των αχρήστων. Ο γ.ε. δεν σχολίασε τις τρεις πρώτες περιπτώσεις», ανέφερε.

Για την αναφορά του γενικού εισαγγελέα ότι ενδέχεται να προσφύγει στο Ανώτατο, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης είπε: «Ο γ.ε. βασίζει την πρόθεσή του αυτή στον ισχυρισμό του ότι η διαβίβαση των καταγγελιών στην ΑΚΔ ισοδυναμεί με διατύπωση κατηγορίας εκ μέρους του γενικού ελεγκτή κατά του β.γ.ε. ότι είναι διεφθαρμένος. Πέραν του ότι αμφισβητώ καν την αρμοδιότητα του γ.ε. για εκκίνηση τέτοιας διαδικασίας (που με βεβαιότητα έχει μόνο ο ΠτΔ), εκφράζω τη δυσάρεστη έκπληξή μου από τις θέσεις αυτές του γ.ε., τις οποίες θεωρώ απαράδεκτες από κάθε άποψη».

Σχολιάζοντας αργότερα στο ΚΥΠΕ τις αναφορές του γενικού εισαγγελέα, ο γενικός ελεγκτής έκανε και αναφορά για προσπάθεια εκφοβισμού του, τονίζοντας ότι ο εισαγγελέας δεν ασκεί πειθαρχικό έλεγχο στον γενικό ελεγκτή. Είπε επίσης ότι «θα ενημερώσει άμεσα και τον Διεθνή Οργανισμό Ανώτατων Ελεγκτικών Υπηρεσιών (INTOSAI), αφού όπως είπε «είναι μια κλασική περίπτωση άσκησης προσπάθειας εκφοβισμού εναντίον του επικεφαλής της ΕΥ, κάτι που ρητά παραβιάζει τον δεύτερο πυλώνα των αρχών ανεξαρτησίας του Μεξικό».

Θα αποφανθεί το Ανώτατο

Ο καθηγητής Νομικής και κοσμήτορας της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, κληθείς από τον «Π» να σχολιάσει την πρόθεση του γενικού εισαγγελέα να αποταθεί στο Ανώτατο ζητώντας παύση του γενικού ελεγκτή, ανέφερε: «στην περίπτωση του πρώην βοηθού γενικού εισαγγελέα Ρίκκου Ερωτοκρίτου, όταν ο πρώην γενικός εισαγγελέας αποτάθηκε στο Ανώτατο για παύση του, είχε εγερθεί προδικαστική ένσταση, κατά πόσον ο εισαγγελέας έχει το δικαίωμα να ζητήσει παύση του βοηθού γενικού εισαγγελέα από το Ανώτατο ή εάν πρόκειται για δικαίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς πρόκειται για απευθείας διορισμό από τον Πρόεδρο. Το Ανώτατο, στην περίπτωση του Ρίκκου Ερωτοκρίτου, απέρριψε την ένσταση και αποφάνθηκε ότι ο γενικός εισαγγελέας, εκ του ρόλου του και της θέσης του, ήταν ανάμεσα στα άτομα που είχε δικαίωμα να υποβάλει αίτηση παύσης. Εάν θεωρήσουμε ότι το σκεπτικό του Ανωτάτου Δικαστηρίου εφαρμόζεται γενικότερα, τότε μπορεί να θεωρηθεί ότι ο γενικός εισαγγελέας είναι πρόσωπο που νομιμοποιείται να υποβάλει αίτηση παύσης.

Όμως, από τη στιγμή που δεν υπάρχει άλλη υπόθεση με παρόμοια δεδομένα, δηλαδή αίτημα για παύση του γενικού ελεγκτή, εναπόκειται -εάν υποβληθεί αίτηση για παύση και εγερθεί προδικαστική ένσταση- στο Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί κατά πόσον μπορεί ο εισαγγελέας να ζητήσει παύση του ελεγκτή ή εάν μόνο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα να υποβάλει το συγκεκριμένο αίτημα».

Διαφωνίες με το καλημέρα

Προτού καλά – καλά αναλάβουν καθήκοντα στη Νομική Υπηρεσία οι Γιώργος Σαββίδης και Σάββας Αγγελίδης, καταγράφηκε το πρώτο επεισόδιο της κόντρας μεταξύ των δύο θεσμών, το οποίο έμελλε να αποτελέσει το έναυσμα για τα όσα ακολούθησαν. Το πρώτο «θερμό» επεισόδιο καταγράφηκε όταν η Νομική Υπηρεσία δεν επέτρεψε στην Ελεγκτική Υπηρεσία να έχουν πρόσβαση στους φακέλους αναφορικά με το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Τότε, μετά από γνωμάτευση του γενικού εισαγγελέα, ο υπουργός Εσωτερικών δεν έδωσε πρόσβαση στους λειτουργούς της Ελεγκτικής Υπηρεσίας οι οποίοι διερευνούσαν το πρόγραμμα των πολιτογραφήσεων. Σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο θεσμών υπήρξε και για το θέμα των προσφωνήσεων. Ο γενικός ελεγκτής υποστήριξε ότι ο βοηθός γενικός ελεγκτής έπρεπε να φέρει τον τίτλο βοηθός του γενικού ελεγκτή και κατ’ επέκταση να ισχύσει η ίδια ρύθμιση και για τον βοηθό γενικό εισαγγελέα. Τη λύση έδωσε το Ανώτατο το οποίο με απόφασή του αποφάνθηκε ότι οι υπό συζήτηση τίτλοι των αξιωματούχων είναι βοηθός γενικός εισαγγελέας, βοηθός γενικός ελεγκτής και βοηθός γενικός λογιστής.