Παράθυρο επαναφοράς μέτρων στήριξης για καύσιμα και ρεύμα αφήνει ο Χριστοδουλίδης

Ο τερματισμός των μέτρων στήριξης για τον περιορισμό των επιπτώσεων της ανόδου των τιμών της ενέργειας έχει προκαλέσει έναν νέο κύκλο αντιπαράθεσης της κυβέρνησης με τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο οποίος συντηρείται με ανακοινώσεις και δηλώσεις. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πάντως, χθες διευκρίνισε ότι οι συνθήκες στην αγορά θα αξιολογούνται διαρκώς, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο επαναφοράς μέτρων στήριξης.

Οι πολίτες ήδη νιώθουν την αλλαγή στις τιμές των καυσίμων, αλλά το μεγαλύτερο χτύπημα αναμένεται να έρθει από το μέτωπο της ηλεκτρικής ενέργειας. Τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό δείχνουν περαιτέρω υποχώρηση των τιμών στην Κύπρο, αλλά συνολικά στην ευρωζώνη ο δομικός πληθωρισμός (χωρίς τις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας) δεν υποχωρεί, εξέλιξη που οδηγεί σε προβλέψεις για συνέχιση της ανόδου των επιτοκίων από την ΕΚΤ και το φθινόπωρο. Πρακτικά, η περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής αποτελεί σημαντικότερη απειλή για τα εισοδήματα νοικοκυριών και επιχειρήσεων, καθώς οδηγεί σε επιβράδυνση της ανάπτυξης.

Ο Ντάνιελ Ιβασκίν, επικεφαλής επενδύσεων στην Pimco, η οποία διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία ύψους 1,8 τρισ. δολαρίων, δήλωσε το Σαββατοκύριακο στους Financial Times ότι προετοιμάζεται για μια «σκληρότερη προσγείωση» από ό,τι άλλοι επενδυτές, καθώς η ηγεσία των κορυφαίων Κεντρικών Τραπεζών ετοιμάζεται να συνεχίσει την περίοδο αυξήσεων των επιτοκίων.

Η επιθετική άνοδος των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες συνοδεύτηκε με εκτιμήσεις ακόμη και για διολίσθηση της ευρωζώνης σε συνθήκες ύφεσης, εκτιμήσεις που μέχρι στιγμής δεν επαληθεύτηκαν. Ωστόσο, μια παρατεταμένη σφιχτή νομισματική πολιτική δημιουργεί συνθήκες λιτότητας, μέσω του περιορισμού της προσφοράς χρήματος στην πραγματική οικονομία.

Συνεχής αξιολόγηση

Στην Κύπρο, όλα τα παραπάνω και οι συνθήκες που διαμορφώνονται στην πραγματική οικονομία έχουν ενταχθεί στην πολιτική ατζέντα.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης επιχείρησε χθες να εξηγήσει ότι οι αποφάσεις για την άρση των μέτρων ελήφθησαν στη βάση δεδομένων και άφησε ανοιχτό το παράθυρο να επανέλθουν.

«Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε αυτό το μέτρο (σ.σ. επιδότηση ηλεκτρικής ενέργειας) σε στοχευμένες κατηγορίες συμπατριωτών μας. Αντιλαμβάνομαι απόλυτα τη δυσαρέσκεια που υπάρχει, είναι πολύ λογικό να υπάρχει αυτή η δυσαρέσκεια, και όλα αυτά θα αξιολογηθούν ξανά. Αντιλαμβάνεστε ότι τα δεδομένα που έχουμε ενώπιόν μας είναι πολύ συγκεκριμένα. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση έχει λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις είτε αφορά τον ΦΠΑ είτε άλλες αποφάσεις, γιατί αυτή είναι η πρώτη μας έγνοια, το πώς να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των πολιτών, ειδικότερα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Όλα αυτά θα αξιολογηθούν. Άλλαξαν και τα δεδομένα από τότε που υιοθετήθηκαν αυτά τα μέτρα, και εμείς είμαστε εδώ να αξιολογούμε συνεχώς».

Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι με την αύξηση των τιμών και τις δυσκολίες που περνά ο κόσμος κάποιοι λένε ότι υπάρχει κίνητρο να μεταβαίνουν στα κατεχόμενα για καύσιμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σχολίασε ότι για σκοπούς εμπορικής χρήσης, κάτι τέτοιο απαγορεύεται και από τον ίδιο τον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής.

«Οι οδηγίες που έχουν δοθεί είναι να γίνουν αυστηρότατοι έλεγχοι, έτσι ώστε να μην δημιουργείται και θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού», είπε.

Τα καύσιμα

Το Υπουργείο Οικονομικών παρείχε και αριθμητικά παραδείγματα, σε σχέση με τις τιμές που ίσχυαν τόσο καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022, όσο και από 8/3/2022, ημερομηνία κατά την οποία έτυχε εφαρμογής το μέτρο της μείωσης στη φορολογία των καυσίμων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ, οι υφιστάμενες τιμές των καυσίμων (σ.σ. την Παρασκευή) με μειωμένους φόρους, ανέρχονται σε €1,38/l για τη βενζίνη, €1,41/l για το πετρέλαιο κίνησης και €0,97/l για το πετρέλαιο θέρμανσης. Με τον τερματισμό του μέτρου των μειωμένων φόρων, οι τιμές διαμορφώνονται σε €1,47/l για τη βενζίνη, €1,49/l για το πετρέλαιο κίνησης και €1,04/l για το πετρέλαιο θέρμανσης. Οι εν λόγω τιμές, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, είναι εμφανώς χαμηλότερες τόσο από τις μέγιστες τιμές που επικρατούσαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 (€1,83/l για τη βενζίνη, €1,99/l για το πετρέλαιο κίνησης και €1,52/l για το πετρέλαιο θέρμανσης), όσο και από τις μέσες τιμές (ολόκληρο 2022: €1,54/l για τη βενζίνη, €1,74/l για το πετρέλαιο κίνησης και €1,28/l για το πετρέλαιο θέρμανσης και από 8/3/2022-31/12/2022: €1,58/l για τη βενζίνη, €1,82/l για το πετρέλαιο κίνησης και €1,36/l για το πετρέλαιο θέρμανσης).

«Η κοινωνική πολιτική ασκείται μέσω της επιδοματικής πολιτικής στοχευμένα προς νοικοκυριά που το έχουν πραγματικά ανάγκη και όχι με καθολικά μέτρα που μειώνουν τους φόρους κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να επωφελούνται περισσότερο οι εύποροι καταναλωτές», αναφέρει το ΥΠΟΙΚ στην ίδια ανακοίνωση και υπογραμμίζει ότι η διασφάλιση των δημοσίων εσόδων και η τήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας αποτελούν πολιτικές καίριας σημασίας.

Συντονισμένες βολές

Τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν εγκαταλείπουν το θέμα και συνεχίζουν την έντονη κριτική τους.

Ο ΔΗΣΥ εστιάζει στις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης.

«Συμφωνούμε ότι σε συνθήκες πληθωριστικής έξαρσης χρειάζεται περιοριστική δημοσιονομική πολιτική. Αλλά η κυβέρνηση τους πρώτους 4 μήνες κάνει ακριβώς το αντίθετο. Μαζικές προσλήψεις, ΑΤΑ χωρίς κάποιο πλαφόν, επιδόματα και άλλες μόνιμες δημοσιονομικές δεσμεύσεις. Δεν μπορεί τα προσωρινά μέτρα για 3 μήνες να θεωρούνται επεκτατική δημοσιονομική πολιτική αλλά οι μόνιμες ανελαστικές δαπάνες πολύ μεγαλύτερου προϋπολογισμού να θεωρούνται περιοριστική πολιτική», αναφέρει σε γραπτή δήλωση ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά.

Στο ίδιο μοτίβο, της κριτικής στις πολιτικές επιλογές, κινείται και το ΑΚΕΛ: «Παρόλο που τα αυξημένα έσοδα του κράτους επέτρεπαν τη συνέχιση των μέτρων, η κυβέρνηση επέλεξε να τα τερματίσει χωρίς κανένα πλάνο και κανένα σχεδιασμό για άλλα μέτρα που θα μπορούσαν να τα αντικαταστήσουν. Το ΑΚΕΛ καλεί εκ νέου την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη και τα συγκυβερνώντα κόμματα ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, να σταματήσουν να ακολουθούν τις πολιτικές με τις οποίες κυβέρνησε ο ΔΗΣΥ».