Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενώπιον Ευρωκοινοβουλίου: Η ΕΕ έχει πολιτικό-οικονομικά εργαλεία για το Κυπριακό

Η ΕΕ έχει κάθε συμφέρον αλλά και υποχρέωση να συμβάλει ενεργά, μέσα από ένα πρωταγωνιστικό ρόλο, για την οριστική διευθέτησή του Κυπριακού, χρησιμοποιώντας όλα τα πολιτικό-οικονομικά μέσα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων, υπογράμμισε από το βήμα το Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο, την Τρίτη το πρωί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.

Εξέφρασε την πεποίθηση πως με δέσμευση από όλα τα μέρη, και την ΕΕ, μπορεί να είναι ο Πρόεδρος που θα λύσει το Κυπριακό.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε ετοιμότητα να συζητήσει ένα σταδιακό και επωφελές για όλους πακέτο, μέσα στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων, που θα εξελίσσεται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις στη συμφωνημένη βάση, επισημαίνοντας πως η πρότασή του περιλαμβάνει επίσης τον διορισμό μιας υψηλόβαθμης ευρωπαϊκής πολιτικής προσωπικότητας ως απεσταλμένου της ΕΕ για το Κυπριακό, αφού «μια τέτοια προσωπικότητα θα συνέβαλλε τα μέγιστα, ειδικότερα στην παρούσα συγκυρία, για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών». Tο Κυπριακό αποτελεί ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις, τόνισε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

Αναφερόμενος στα ενεργειακά θέματα, είπε πως η Κύπρος αποτελεί το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο με επιβεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου και με ιστορικά άριστες σχέσεις και μακροχρόνιες εταιρικές σχέσεις στον τομέα της ενέργειας με τη μεγάλη πλειοψηφία των γειτόνων της, και μπορεί να παίξει καίριο ρόλο στις κοινές προσπάθειες για αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, παρέχοντας ένα αξιόπιστο, εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο στην Ευρώπη, που να αποτελείται από ποικίλες πηγές και διόδους.

Σε ό,τι αφορά το Ουκρανικό ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε πως η Κύπρος θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία, ενώ υπογράμμισε τη σημασία της ενότητας που επέδειξε η ΕΕ ως απάντηση σε αυτό τον πόλεμο. Επεσήμανε πως η ΕΕ έλαβε οδυνηρές αποφάσεις που έχουν κόστος για τους λαούς και τις κοινωνίες των μελών της αλλά που αξίζει να επωμιστούν και σημείωσε πως πρέπει να συνεχίσουν να δρουν με ενότητα.

Για το μεταναστευτικό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε το γεγονός πως η Κύπρος είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε πρακτικές εργαλειοποίησης που χρησιμοποιούνται από την Τουρκία, αφού με βάση τα στατιστικά 90% των μεταναστών που κάνουν αίτηση για άσυλο αναχωρούν από την Τουρκία, φθάνουν στο παράνομο αεροδρόμιο στις κατεχόμενες περιοχές ή στις βόρειες ακτές, περνούν από τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός και αιτούνται ασύλου στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης.

Εξάλλου, αναφερόμενος στη δυνατότητα της Κύπρου να έχει έναν ενεργό ρόλο ως η γεωπολιτική πύλη μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξέφρασε την πεποίθηση πως η περιφερειακή πολιτική της Κύπρου έχει προστιθέμενη αξία για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ. «Οι πολιτικοί μας δεσμοί με χώρες της Νότιας Γειτονίας μας επιτρέπει να προσφέρουμε μια στρατηγική γνώση στις σχετικές συζητήσεις στην ΕΕ, ενώ την ίδια ώρα μπορούμε να μεταφέρουμε σημαντικά μηνύματα των συγκεκριμένων ανησυχιών τους στους εταίρους μας στην ΕΕ και αντίστροφα», σημείωσε.

Είπε ακόμη πως εξετάζονται ήδη συγκεκριμένες, ουσιώδεις και αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες που θα ήθελε να αναλάβει η Κύπρος στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ το 2026 "σε σχέση με την πολιτική συνεργασία στη Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, την άμεση γειτονία μας, και τις οποίες εν ευθέτω χρόνο θα συζητήσουμε με τα θεσμικά όργανα".

Κυπριακό

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μίλησε για τις προσπάθειες της Λευκωσίας για επανένωση της Κύπρου μέσω μιας συνολικής λύσης σύμφωνης με το διεθνές δίκαιο, τα ψηφίσματα του ΣΑ τω ΗΕ και το δίκαιο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ.

Είπε πως η ειρήνη στην Κύπρο, με την ΕΕ στην προμετωπίδα των προσπαθειών για επανένωση ενός από τα κράτη μέλη της, θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα ειρήνης σε μια περιοχή που το χρειάζεται απεγνωσμένα.

Ευχαρίστησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «για όλες τις προσπάθειες, για τα πολύ σημαντικά για εμάς ψηφίσματα, συμπεριλαμβανομένων βεβαίως και των ψηφισμάτων για την Αμμόχωστο, για την έγκριση και ενίοτε αύξηση της δωρεάς της ΕΕ σε σχέση με τις έρευνες για τους αγνοούμενους». Επίσης ευχαρίστησε για το ειλικρινές και προσωπικό ενδιαφέρον της Προέδρου του ΕΚ, καθώς και για τη συναφή δράση των πολιτικών ομάδων προς στήριξη των προσπαθειών για τερματισμό της κατοχής και επανένωση της χώρας μας.

Υπογράμμισε πως «η επανένωση της Κύπρου μέσα από μια συνολική, βιώσιμη λύση του Κυπριακού, στο πλαίσιο της συμφωνημένης βάσης υπό τον ΟΗΕ, αποτελεί την ύψιστη προτεραιότητα της διακυβέρνησής μου. 49 χρόνια κατοχής και διαίρεσης στην καρδιά της Ευρώπης είναι πάρα πολλά».

Διαβεβαίωσε ότι θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να επιτύχει επανέναρξη των συνομιλιών, πάντα μέσα στο πλαίσιο της συμφωνημένης από τον ΟΗΕ βάσης λύσης και από το σημείο που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά το 2017.

Αναφέρθηκε στις επαφές που έχει κάνει προς τον σκοπό αυτό μεταξύ άλλων με τον Γενικό Γραμματέα και άλλους αξιωματούχους του ΟΗΕ, με τους Προέδρους των Θεσμών της ΕΕ, με ομολόγους του αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, σημειώνοντας πως σε όλες τις επαφές του, μεταφέρει την αναγκαιότητα για μια νέα προσέγγιση. «Η πρότασή μου προνοεί ουσιαστικά ενισχυμένη εμπλοκή και ρόλο της ΕΕ στις προσπάθειες τόσο για άρση του υφιστάμενου αδιεξόδου όσο και στο πλαίσιο επανέναρξης των συνομιλιών», ανέφερε.

Είπε πως «δεν επιθυμούμε οποιαδήποτε αλλαγή στο πλαίσιο της λύσης, που είναι πάντα τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ ΟΗΕ, τα οποία αποτελούν και τη δική μας ασφαλιστική δικλείδα έναντι της τουρκικής θέσης περί ‘2 κρατών». Ούτε επιθυμούμε η ΕΕ να υποκαταστήσει τον ΟΗΕ.»

«Αντίθετα, επιθυμούμε η ΕΕ να λειτουργήσει συμπληρωματικά και επικουρικά προς τον ΟΗΕ. Να αξιοποιηθεί ως εργαλείο επανενωτικό, όπως άλλωστε είναι και η φύση της Ένωσης, συνενωτική, θεμελιωτική των συνθηκών ειρήνης και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων. Αυτό είναι εξάλλου που πρεσβεύουν τόσο οι Συνθήκες όσο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο», ανέφερε.

Υπογράμμισε πως «η ΕΕ έχει κάθε συμφέρον αλλά και υποχρέωση να συμβάλει ενεργά, μέσα από ένα πρωταγωνιστικό ρόλο, για την οριστική διευθέτησή του, χρησιμοποιώντας όλα τα πολιτικό-οικονομικά μέσα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Είμαι έτοιμος να συζητήσω ένα σταδιακό και επωφελές για όλους πακέτο, μέσα στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων, που θα εξελίσσεται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις στη συμφωνημένη βάση».

Είπε πως η πρότασή του «περιλαμβάνει επίσης τον διορισμό μιας υψηλόβαθμης ευρωπαϊκής πολιτικής προσωπικότητας ως απεσταλμένου της ΕΕ για το Κυπριακό. Θεωρώ ότι μια τέτοια προσωπικότητα θα συνέβαλλε τα μέγιστα, ειδικότερα στην παρούσα συγκυρία, για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών», πρόσθεσε.

Σημείωσε πως εάν επιτευχθεί επιστροφή στις συνομιλίες, η ΕΕ θα πρέπει να συνδράμει και σε τεχνοκρατικό επίπεδο, όπως είχε πράξει και κατά τον προηγούμενο διαπραγματευτικό γύρο.

«To Κυπριακό μπορεί να αποτελέσει για την ΕΕ ένα νέο επιτυχές μοντέλο ειρήνης, να αποδείξει εμπράκτως η Ένωση ότι διαθέτει τις συνενωτικές δυνάμεις και την εργαλειοθήκη και μπορεί να γίνει θεμελιωτής ειρήνης και ασφάλειας. Σε αυτό είναι που προσβλέπουμε και θα το παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Σε αυτό σας θέλουμε όλους εσάς, εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σθεναρούς συμμάχους», υπογράμμισε.

Επεσήμανε πως «δεκαεννιά χρόνια από την ένταξή μας, θεωρώ πως, παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που κατά διαστήματα αντιμετωπίζει η ΕΕ, η συμμετοχή της Κύπρου στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια αποτελεί ισχυρή πολιτική και διπλωματική ασπίδα προς αντιμετώπιση των όποιων επιβουλών κατά της εθνικής μας κυριαρχίας και ανεξαρτησίας».

«Πιστεύω ακράδαντα ότι μέσα από την ενεργότερη θεσμική εμπλοκή της ΕΕ και τη διαφοροποίηση του πλαισίου του προβλήματος, εμπλέκοντας έντονα την ευρωτουρκική διάσταση, μπορούμε να σπάσουμε το σημερινό αδιέξοδο και να επαναρχίσουμε τις διαπραγματεύσεις από το σημείο που αυτές διακόπηκαν τον Ιούλιο του 2017, με στοχοπροσήλωση στη συνολική επίλυση του Κυπριακού», ανέφερε.

Σημείωσε πως «δεν διεκδικούμε τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από ό,τι απολαμβάνουν οι πολίτες των υπόλοιπων κρατών-μελών της Ένωσής μας» και σημείωσε πως αποφάσισε να διεκδικήσει την Προεδρία της Δημοκρατίας ως ανεξάρτητος υποψήφιος και είναι η πρώτη φορά που ο Πρόεδρος της Κύπρου εκλέγηκε χωρίς στη στήριξη ενός από τα δυο μεγάλα πολιτικά κόμματα.

«Γνωρίζω πως να παίρνω θαρραλέες, γενναίες αποφάσεις ενάντια στις προβλέψεις. Και πιστεύω ότι με τη δέσμευση από όλα τα μέρη, και την ΕΕ, μπορώ να είμαι ο Πρόεδρος που θα λύσει το Κυπριακό», επεσήμανε.

Ακόμη είπε πως αποτελεί πολιτική του δέσμευση πως θα εργαστεί άοκνα τόσο στο πλαίσιο της συμμετοχής μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όσο και ευρύτερα, ούτως ώστε η ΕΕ να παραμείνει συνεκτική και ενωμένη.

Ευρωπαϊκά θέματα

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε πως σχεδόν έπειτα από 20 χρόνια από την ένταξή της, η Κύπρος αποτελεί ενεργό μέλος της ΕΕ.

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ένα πολύ σημαντικό ορόσημο στη θητεία της διακυβέρνησής μου, αποτελεί η αποτελεσματική ενάσκηση της εκ περιτροπής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο το πρώτο εξάμηνο του 2026», ανέφερε, σημειώνοντας πως δεν έχει καμία αμφιβολία ότι και η επόμενη Προεδρία του Συμβουλίου από την Κύπρο θα αποτελέσει σημαντικότατο ορόσημο τόσο για την Ένωση όσο και για την ίδια τη χώρα.

Διαβεβαίωσε πως η Κύπρος «θα αξιοποιήσει στο έπακρο αυτή την ευκαιρία ώστε να συμβάλει με απολύτως θετικό τρόπο ως Προεδρία και ως έντιμος διαμεσολαβητής στη διασφάλιση της θεσμικής συνοχής και στην προώθηση όσο το δυνατόν περισσοτέρων νομοθετικών φακέλων που θα διευρύνουν την προστιθέμενη αξία της ευρωπαϊκής ενοποιητικής διαδικασίας και θα είναι ωφέλιμοι για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες».

Περαιτέρω, ανέφερε, «εξετάζουμε ήδη συγκεκριμένες, ουσιώδεις και αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες που θα ήθελα να αναλάβουμε στο πλαίσιο της Προεδρίας μας σε σχέση με την πολιτική συνεργασία στη Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, την άμεση γειτονία μας, και τις οποίες εν ευθέτω χρόνο θα συζητήσουμε με τα θεσμικά όργανα».

Είπε πως «έχουμε ήδη ξεκινήσει την προεργασία μας για να είμαστε καθόλα έτοιμοι από την αρχή του 2024 να συνεργαστούμε στενά με τους εταίρους στο Τρίο Προεδρίας».

Ανέφερε πως έχει ήδη ξεκινήσει συντονιστικές συναντήσεις με όλα τα εμπλεκόμενα μέλη του Υπουργικού μου Συμβουλίου ενώ προτίθεται, πολύ σύντομα, να προχωρήσει και στο διορισμό Υφυπουργού παρά τω Προέδρω με αρμοδιότητα τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, στη βάση και της πρακτικής της Προεδρίας του 2012, με αποκλειστική ευθύνη της οριζόντιας προετοιμασίας της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στην εκλογή του στην προεδρία της Δημοκρατίας κα στο πρόγραμμα διακυβέρνησής του ενώ επεσήμανε, παράλληλα, πως «με τις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές να είναι πλέον ορατές στον ορίζοντα, πιστεύω ότι έχουμε καθήκον να ακούσουμε ξανά προσεκτικά τους πολίτες, να επιδιώξουμε να τους φέρουμε πιο κοντά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ή καλύτερα να τους πείσουμε ότι εμείς είμαστε η φωνή τους, εμείς δεν συντηρούμε αποστάσεις, εμείς είμαστε ένα με αυτούς, και ο στόχος είναι κοινός. Είναι η ευημερία και η ασφάλεια όλων των Ευρωπαίων πολιτών, ο σεβασμός των δικαιωμάτων τους και οι ίσες ευκαιρίες».

Υπογράμμισε πως «οφείλουμε να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών μας προς το μεγάλο ευρωπαϊκό ιδεώδες της ειρήνης, της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της ευημερίας», για να σημειώσει πως «για να το πετύχουμε αυτό πρέπει πρώτα να κάνουμε περισσότερα για να γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες τι πράττει η ΕΕ για την ασφάλεια και τη βελτίωση της καθημερινότητάς τους και ενδεχομένως να πρέπει να επικοινωνήσουμε καλύτερα τα όσα γίνονται και θα γίνουν».

«Θα πρέπει να νιώσουν οι πολίτες τις αλλαγές που με κόπο γίνονται. Είτε αυτό αφορά στην οικονομία, την εργασία, την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη μετανάστευση», επεσήμανε.

Εξέφρασε την έντονη πεποίθηση πως η ΕΕ οφείλει να είναι στρατηγικά αυτόνομη, σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ενέργεια, η υγεία και αλλού.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι η ΕΕ θα απομονωθεί ή ότι θα γυρίσει τις πλάτες στους φυσικούς συμμάχους της. Κάθε άλλο. Αλλά σήμερα όσο πότε, έχουμε ανάγκη από μια ΕΕ που θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις, καθίσταται πιο πολύτιμη αλλά και ισότιμη εταίρος και σύμμαχος για τους φίλους της», ανέφερε.

Πρόσθεσε πως «η στρατηγική αυτονομία είναι κάτι που επιτάσσει το συλλογικό μας συμφέρον στο σημερινό δύσκολο και συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές πλαίσιο, όπως μας υπενθύμισε η καταδικαστέα ρωσική εισβολή στην Ουκρανία».

Ουκρανικό

Για το Ουκρανικό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε πως είναι κρίσιμης σημασίας να συνεχιστεί η στήριξη προς τον ηρωικό λαό της Ουκρανίας.

Υπογράμμισε πως «δεν θα επιτρέψουμε ποτέ συνοριακές αλλαγές που πηγάζουν από τη βία και τον πόλεμο. Δεν θα δεχθούμε ποτέ το αποτέλεσμα της επιθετικότητας της Ρωσίας ενάντια σε ένα ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος. Αποτελεί θέμα αρχής και προτεραιότητα να διασφαλίσουμε ότι η αναρχία και ο νόμος της ζούγκλας δεν θα επικρατήσουν του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες».

Επεσήμανε πως η ΕΕ πρέπει να είναι στην προμετωπίδα της προάσπισης του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των ΗΕ, επισημαίνοντας πως για τους Κύπριους ειδικότερα, που υπήρξαν θύματα εξωτερικής εισβολής και κατοχής μέρους της πατρίδας τους για σχεδόν μισό αιώνα από την Τουρκία, δεν υπάρχει άλλη επιλογή.

Ανέφερε πως από την πρώτη ημέρα της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η Κύπρος τήρησε μια απερίφραστη στάση αρχών στηρίζοντας την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, προσθέτοντας πως «αυτός είναι ο δρόμος επί του οποίου θα συνεχίσουμε».

Τόνισε πως η Κύπρος θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, μέσω και των μηχανισμών της ΕΕ, και αναφέρθηκε στην ανθρωπιστική βοήθεια που στάλθηκε στην Ουκρανία από την Κύπρο καθώς και στο γεγονός ότι φιλοξενείται στο νησί μεγάλος αριθμός Ουκρανών προσφύγων, κάτι που θα συνεχιστεί.

Είπε πως εντός της ΕΕ «έχουμε επιδείξει μια πρωτοφανή ενότητα ως απάντηση σε αυτό τον πόλεμο. Η ενότητά μας αποδείχθηκε να είναι το πιο σημαντικό εργαλείο μας. Έχουμε λάβει οδυνηρές αποφάσεις που είχαν κόστος για τους λαούς και τις κοινωνίες μας. Αλλά είναι ένα κόστος που αξίζει να επωμιστούμε. Πρέπει να συνεχίσουμε με ενότητα για να αντιμετωπίσουμε από κοινού θέματα που επηρεάζουν την Ουκρανία αλλά επίσης έχουν επιπτώσεις πέραν των συνόρων της ΕΕ».

Πρόσθεσε πως «έχει καταστεί εξόφθαλμα και οδυνηρά ξεκάθαρο ότι η ειρήνη στην ευρωπαϊκή ήπειρο δεν μπορεί να εκληφθεί ως δεδομένη, ότι πρέπει να την υπερασπιστούμε, και ότι μια απειλή για την ειρήνη κάποιου στην Ευρώπη αποτελεί απειλή για κάθε μια χώρα στην Ευρώπη».

Ενέργεια

Σε σχέση με τα ενεργειακά, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε πως η Κύπρος, το μόνο κράτος μέλος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου με επιβεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου και με ιστορικά άριστες σχέσεις και μακρόχρονες εταιρικές σχέσεις στον τομέα της ενέργειας με τη μεγάλη πλειοψηφία των γειτόνων της, μπορεί να παίξει ένα καίριο λόγο στις κοινές προσπάθειες για αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, παρέχοντας ένα αξιόπιστο, εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο στην Ευρώπη, που να αποτελείται από διάφορες πηγές και διόδους.

Εξέφρασε τη θέση πως η παρουσία μεγάλων εταιρειών πετρελαίου και του φυσικού αερίου στην περιοχή μπορεί να αποτελέσει μοχλό για τη δημιουργία συνεργειών προς μια βιώσιμη περιφερειακή αγορά ερίου που να μπορεί να προμηθεύει την ΕΕ με αέριο στο άμεσο μέλλον και με υδρογόνο σε μερικά χρόνια.

Σημείωσε πως για αυτό τον λόγο εντατικοποιούν τις συζητήσεις τους μαζί με μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, «για να εφαρμόσουμε το όραμά μας για να διασυνδέσουμε τα διάφορα κοιτάσματα αερίου στην περιοχή, μέσω αγωγών, σε μια μονάδα υγροποίησης στην Κύπρο, μέσω της οποίας το αέριο μπορεί να εξαχθεί στην Ευρώπη».

Είπε πως σε 5-10 χρόνια, οι περιφερειακές ηλεκτρικές διασυνδέσεις που δρομολογούνται, και συγκεκριμένα ο Ευρασιατικός διασυνδετήριος αγωγός μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ και ο ηλεκτρικός διασυνδετήριος αγωγός μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην προμήθεια ανανεώσιμης ενέργειας από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στην ευρωπαϊκή αγορά.

Υπογράμμισε εξάλλου τη σημασία του να συνεχίσει η ΕΕ να στέλνει ξεκάθαρα και σθεναρά μηνύματα προς αποτροπή νέων προκλήσεων στην περιοχή και για εποικοδομητική εμπλοκή στις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσεων κατά ένα ειρηνικό και βιώσιμο τρόπο, με βάση το διεθνές δίκαιο.

Νότια Γειτονία

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε πως η Κύπρος ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας σε μια ταραχώδη περιοχή, προωθεί ενεργά την πολιτική της για περιφερειακή συνεργασία μέσω των τριμερών μηχανισμών συνεργασίας που έχει εγκαθιδρύσει με την Ελλάδα και χώρες της περιοχής, σε μια προσπάθεια δημιουργίας περιφερειακών συνεργειών και συνεταιρισμών.

Ανέφερε πως οι τριμερείς αυτές συνεργασίες έχουν απτά αποτελέσματα σε διάφορους τομείς ενώ επεσήμανε πως «η περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεών μας με χώρες της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Κόλπου θα παραμείνει ένας καίριος πυλώνας της εξωτερικής μας πολιτικής».

Πρόσθεσε πως αυτό δίνει τη δυνατότητα στην Κύπρο να έχει ενεργό ρόλο ως γεωπολιτική πύλη μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, εκφράζοντας την πεποίθηση πως η περιφερειακή πολιτική της Κύπρο δίνει προστιθέμενη αξία στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ.

«Οι πολιτικοί μας δεσμοί με χώρες της Νότιας Γειτονίας μας επιτρέψει να συνεισφέρουμε στρατηγική γνώση στις σχετικές συζητήσεις της ΕΕ, ενώ την ίδια ώρα μπορούμε να μεταφέρουμε σημαντικά μηνύματα για τις συγκεκριμένες ανησυχίες τους στους εταίρους μας στην ΕΕ, και το αντίστροφο», είπε.

Αναφέρθηκε επίσης στη ζωτική γεωγραφική θέση της Κύπρου και στην εγγύτητά της με την Ασία και την Αφρική, σημειώνοντας πως αποτελεί ακόμη έναν καθοριστικό παράγοντα ο οποίος πρόσφατα έγινε έκδηλος όταν το νησί χρησιμοποιήθηκε για τις εκκενώσεις από το Σουδάν. Πρόσθεσε πως δεν είναι η πρώτη φορά που η Κύπρος βοηθά σε τέτοιες επιχειρήσεις.

Μετανάστευση

Για τη μετανάστευση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στην κατάσταση στην Κύπρο που αποτελεί το κράτος μέλος της ΕΕ με το μεγαλύτερο ποσοστό αιτήσεων ασύλου που γίνονται για πρώτη φορά σε σχέση με τον πληθυσμό της.

Επεσήμανε πως η Κύπρος είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις πρακτικές εργαλειοποίησης που χρησιμοποιεί η Τουρκία και αυτό είναι ξεκάθαρο από τις στατικές που δείχνουν ότι 90% των μεταναστών που κάνουν αίτηση για άσυλο αναχωρούν από την Τουρκία, φθάνουν στο παράνομο αεροδρόμιο στα κατεχόμενα ή στις βόρειες ακτές του νησιού, περνούν από τη γραμμή κατάπαυσης του πηρός και κάνουν αίτηση για άσυλο στις υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης περιοχές.

Υπογράμμισε πως η κυβέρνηση είναι δεσμευμένη να κάνει όλες τις απαραίτητες δράσεις για βελτίωση της υποδομής για την υποδοχή των αιτητών ασύλου και για επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων καθώς και για αύξηση του ποσοστού επιστροφών αυτών που δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα να παραμείνουν στην Κύπρο. Ανέφερε επίσης πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε στενή επαφή με την Κομισιόν, η οποία ετοιμάζει το Σχέδιο Δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο.

Αναφέρθηκε επίσης στο νομοσχέδιο που προωθείται για δημιουργία Υφυπουργείου Μετανάστευσης, Ασύλου και Ενσωμάτωσης.

Υπογράμμισε εξάλλου την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι λόγοι που οδηγούν στο φαινόμενο αυτό και για συντονισμένη απάντηση σε επίπεδο ΕΕ που να πείσει την Τουρκία να τιμήσει τις υποχρεώσεις που έχουν ήδη αναληφθεί προς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Στήριξη για Κυπριακό, υποδείξεις για διαβατήρια

Στήριξη στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, περιείχαν οι παρεμβάσεις των ευρωβουλευτών μετά την ομιλία του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, αλλά και δηκτικές αναφορές στην ανάγκη αντιμετώπισης των ζητημάτων που προέκυψαν λόγω των χρυσών διαβατηρίων και την εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ, καθώς και σχόλια και διαφωνίες σε συγκεκριμένες παραμέτρους για τα θέματα μετανάστευσης και αξιοποίησης του φυσικού αερίου.

Στη δευτερολογία του ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε ενθαρρυμένος, κάνοντας λόγο για στήριξη των ευρωβουλευτών για «πιο ενεργό ουσιαστική εμπλοκή της ΕΕ», ενώ πρόσθεσε πως χαίρεται που οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος στα θέματα μετανάστευσης γίνονται αντιληπτές.

Όσον αφορά παρατηρήσεις ευρωβουλευτών πως το φυσικό αέριο δεν νοείται πράσινη πηγής ενέργειας, διευκρίνισε πως θεωρεί τις συγκεκριμένες πηγές ενέργειας ως «γέφυρα», δηλαδή μεταβατικές προς την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Ο ΠτΔ αναφέρθηκε ακόμα στο χρέος όλων να παραδώσουν στην επόμενη γενιά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα «μεγαλύτερο, ωριμότερο και ισχυρότερο», ενώ για το Κυπριακό έστειλε μήνυμα στους Τουρκοκύπριους, που όπως είπε είναι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ΕΕ, πως το μέλλον τους όπως και αυτό όλων των κοινοτήτων και θρησκευτικών ομάδων «περνά μέσα από την κοινή μας ιδιότητα ως κράτος μέλος της ΕΕ».

Υπογράμμισε πως μεγαλύτερη του παρακαταθήκη ως «Πρόεδρος όλων των Κυπρίων» θα είναι να παραδώσει στην επόμενη γενιά «ένα επανενωμένο κράτος που θα είναι ένας ακόμα πιο ισχυρός εταίρος» στην ΕΕ.

Μέτσολα: Ενόσω η Κύπρος είναι διαιρεμένη η Ευρώπη δεν θα είναι ολοκληρωμένη

Ενόσω η Κύπρος είναι διαιρεμένη, η Ευρώπη δεν θα είναι ποτέ ολοκληρωμένη, τόνισε η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, σε δηλώσεις της το πρωί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Στρασβούργο, μαζί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, με τον οποίο είχε συνομιλίες πριν αυτός προσφωνήσει την Ολομέλεια του Σώματος.

Η κ. Μέτσολα είπε πως «δεν είστε μόνοι στην επιθυμία σας να δείτε το νησί σας επανενωμένο» και υπογράμμισε πως «η μόνη οδός προς τα μπρος είναι να υπάρξει ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος, μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία σύμφωνα με ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».

Είπε πως το Κυπριακό δεν είναι μόνο θέμα της Κύπρου, αλλά είναι και ευρωπαϊκό ζήτημα. Πρόσθεσε ότι μια αυξημένη εμπλοκή της ΕΕ σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων μπορεί να είναι υποβοηθητική, ενώ σημείωσε πως είναι ξεκάθαρο ότι η λύση πρέπει να βρεθεί στο πλαίσιο των ΗΕ και πως η ΕΕ, μέσω ενός απεσταλμένου, ο οποίος να έχει τα κατάλληλα προσόντα, μπορεί να υποβοηθήσει στο να υπάρξει μια νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις, ώστε αυτές να μπορέσουν να επαναρχίσουν.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε στις δηλώσεις του πως σε ό,τι αφορά το Κυπριακό «καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις».

«Προσβλέπω στη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ΕΕ μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειές μας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων», υπογράμμισε, ευχαριστώντας την κ. Μέτσολα για το ενδιαφέρον και τις ξεκάθαρες θέσεις της στο Κυπριακό.

Στις δηλώσεις της η κ. Μέτσολα ανέφερε πως ήδη έχουν συναντηθεί τέσσερις φορές προηγουμένως με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη από τότε που αυτός ανέλαβε τα καθήκοντά του κάτι που «αποτελεί μια ξεκάθαρη ένδειξη της αφοσίωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις προτεραιότητες της Κύπρου, καθώς και της δέσμευσής σας».

Είπε πως θα το επαναλάβει όσες φορές χρειαστεί ότι «ενόσω η Κύπρος είναι διαιρεμένη, η Ευρώπη δεν θα είναι ποτέ ολοκληρωμένη».

«Δεν είστε μόνοι στη επιθυμία σας να δείτε το νησί σας επανενωμένο υπό την αιγίδα του ειρηνευτικού σχεδιασμού των ΗΕ", πρόσθεσε.

Ανέφερε πως συζήτησαν για το μεταναστευτικό, μια πρόκληση που δεν αφορά όπως είπε μόνο την Κύπρο. Είπε πως γνωρίζει πως η Κύπρος αντιμετωπίζει αυτή την πρόκληση και πρόσθεσε πως είναι ξεκάθαρο πως κανένα κράτος μέλος μπορεί να διαχειριστεί από μόνο του τις μεταναστευτικές ροές και είναι για αυτό που η σημαντική συμφωνία για νέους μεταναστευτικούς κανονισμούς αποτελεί μια πολύ καλή είδηση.

Η κ. Μέτσολα ανέφερε πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τη θέση του τον Μάιο. «Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις και μπορούμε και πρέπει να επιτύχουμε πρόοδο. Έπειτα από επτά χρόνια αδιεξόδου το οφείλουμε σε όλους τους πολίτες μας, αυτούς που αναζητούν καταφύγιο και όλους τους εταίρους μας σε όλο τον κόσμο γιατί η ΕΕ χρειάζεται να έχει μια πολιτική για την μετανάστευση και το άσυλο», επεσήμανε.

Πρόσθεσε πως "μπορούμε να προστατεύσουμε τα σύνορά μας και να βρούμε μια προσέγγιση που να είναι δίκαιη, να είναι ανθρώπινη για αυτούς που χρειάζονται προστασία, να είναι σθεναρή έναντι αυτών που δεν είναι δικαιούχοι, και να είναι ισχυρή κατά των διακινητών που εκμεταλλεύονται τους πιο ευάλωτους».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε στις δηλώσεις του πως προσβλέπει στην επόμενή τους συνάντηση στην Κύπρο για την έναρξη της εκστρατείας για τις Ευρωεκλογές που είναι πολύ σημαντικές για όλα τα κράτη μέλη αλλά ειδικά για την Κύπρο, έχοντας υπόψη ότι αρχίζει η προετοιμασία για την Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ.

Σημείωσε πως είχαν μια ουσιαστική συζήτηση, ενώ για το Κυπριακό ανέφερε πως «καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να υπάρξει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και προσβλέπω στη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Σημείωσε πως η ΕΕ μπορεί να παίξει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειές μας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και ευχαρίστησε την κ. Μέτσολα για το ενδιαφέρον και τις ξεκάθαρες θέσεις της για το Κυπριακό.

Είπε πως συζήτησαν για τη μετανάστευση, θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, τις Ευρωεκλογές του επόμενου έτους και πως είναι μεγάλη τιμή για αυτόν να βρίσκεται εδώ 100 ημέρες μετά που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Απαντώντας σε ερώτηση αν η ΕΕ μπορεί να είναι αυτή που θα αλλάξει τα δεδομένα στο Κυπριακό (game changer) και με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει αυτό, καθώς και εάν η πρόταση του Προέδρου Χριστοδουλίδη μπορεί να πετύχει με δεδομένη την τοποθέτηση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερνογάν, κατά τη συνομιλία του με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, πως επιθυμεί συνέχιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, η κ. Μέτσολα είπε πως το κυπριακό πρόβλημα δεν είναι μόνο θέμα της Κύπρου, είναι επίσης ευρωπαϊκό ζήτημα.

"Πιστεύω πως μια αυξημένη εμπλοκή της ΕΕ σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων μόνο υποβοηθητική μπορεί να είναι, ειδικά καθώς οποιαδήποτε λύση πρέπει να είναι κατάλληλα ευθυγραμμισμένη με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ασφαλώς είναι ξεκάθαρο ότι η λύση πρέπει να εξευρεθεί μέσα στο πλαίσιο των ΗΕ, και η ΕΕ δυνητικά μέσω ενός απεσταλμένου μετά τα κατάλληλα προσόντα μπορεί να υποβοηθήσει για μια νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις, ώστε αυτές να μπορέσουν να επαναρχίσουν", είπε.

Ανέφερε πως η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων πρέπει να είναι το πρώτο βήμα μας και η πρώτη μας προτεραιότητα.

Πρόσθεσε πως δεν θα σχολιάσει το τι λέχθηκε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «η μόνη οδός προς τα μπρος είναι να υπάρξει ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος, μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία σύμφωνη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ".

Ανέφερε πως πρέπει επίσης να έχουμε κατά νου ότι η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ στο σύνολό της και έχει την ανάγκη και τον λόγο για την εμπλοκή της ΕΕ.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε απαντώντας στην ίδια ερώτηση πως η "ενεργός εμπλοκή της ΕΕ, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία, ειδικά τώρα που προσπαθούμε να σπάσουμε το αδιέξοδο και να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού πραγματικά πιστεύω πως μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα (να είναι game changer)".

"H EE έχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία, τα κίνητρα μέσα στο πλήρες φάσμα της σχέσης ΕΕ – Τουρκίας που μπορούν να οδηγήσουν σε μια κατάσταση επωφελή (win-win situation) για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη", επεσήμανε.

Επίσης συμφώνησε πλήρως με την κ. Μέτσολα πως το Κυπριακό είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα, αφού η Κύπρος είναι κράτος μέλος της ΕΕ και θα συνεχίσει να είναι μέλος της ύστερα από μια λύση, υπογραμμίζοντας πως «χρειαζόμαστε την ΕΕ να είναι ενεργά εμπλεκόμενη πάντοτε εντός του πλαισίου των ΗΕ».

Επεσήμανε ακόμη πως η ΕΕ δεν θα υποκαταστήσει τα ΗΕ αλλά θα υποστηρίξει τις προσπάθειές τους.