Στον ακτιβισμό της Ειρήνης, έξω πάμε καλά 

Ενθουσιώδη κι εγκωμιαστικά σχόλια απέσπασε η Δικοινοτική Χορωδία της Κύπρου, όπου κι αν εμφανίστηκε στη σουηδική πρωτεύουσα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας. Οι Σουηδοί χειροκροτούσαν όρθιοι και για ώρα και δεν έλεγαν να αποχωρήσουν από τους συναυλιακούς χώρους. Εμβληματική υπήρξε και στις τέσσερις εμφανίσεις του συγκροτήματος στη Στοκχόλμη η παρουσία βετεράνων ειρηνευτών του σουηδικού αποσπάσματος της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που προσήλθαν με τα γαλάζια μπερέ στο κεφάλι.

Τα μέλη της Δικοινοτικής Χορωδίας με τα οποία ήρθαμε σε επαφή για τις ανάγκες αυτού του ρεπορτάζ μιλούν με ενθουσιασμό και βαθιά ικανοποίηση για την υποδοχή της οποίας έτυχαν, για τη θέρμη με την οποία αγκαλιάστηκε η παρουσία και το όραμά τους από τον κόσμο της Σουηδίας. Την ίδια ώρα, διάχυτο ήταν και το παράπονο γιατί στην ίδια μας την πατρίδα τέτοιες δραστηριότητες αντιμετωπίζονται είτε με σκεπτικισμό, είτε ως γραφικότητες. Αρκεί μόνο να σημειωθεί ότι η δικοινοτική αυτή πολιτιστική αποστολή στη Σουηδία δεν έτυχε καμίας αρωγής από την πολιτεία. Ο ακτιβισμός της Ειρήνης και το δικοινοτικό πολιτιστικό στίγμα της πατρίδας μας δεν αντιμετωπίζονται παντού το ίδιο. Δυστυχώς, όπως ανέφεραν στον «Π» οι συνομιλητές μας, σε αυτή την περίπτωση ισχύει η ρήση «έξω πάμε καλά»!



Η Δικοινοτική Χορωδία για την Ειρήνη στην Κύπρο απέσπασε το Βραβείο Χιροσίμα 2020, που απονέμει ανά διετία το διεθνές Ίδρυμα Edita και Ira Morris Hiroshima για την Ειρήνη και τον Πολιτισμό. Λόγω της πανδημίας, όμως, δεν κατέστη δυνατή η παρουσία της χορωδίας στη βράβευση, και τώρα έγινε κατορθωτό, χάρις σε μια συγκυρία, που επίσης φέρει τη σφραγίδα της επαναπροσέγγισης στον τόπο μας.



Ο Κυπροσουηδικός Σύνδεσμος Αποδήμων, με πρόεδρο τον Σάββα Βαρνάβα, διοργανώνει κάθε χρόνο εκδήλωση στη Στοκχόλμη αφιερωμένη στην Κύπρο. Φέτος, θα παρουσίαζε την ταινία των Πανίκου Χρυσάνθου και Νιαζί Κιζίλγιουρκ «Λουλούδια και σφαίρες», με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Λιασή και Χουσεΐν Ακανσόι, η μοίρα των οποίων δέθηκε με το αίμα των οικογενειών τους εκείνο του μαύρο καλοκαίρι του 1974.  Κι αφού ο χαρακτήρας της εκδήλωσης ήταν επαναπροσεγγιστικός, γιατί να μην ακουστεί και η φωνή του καλύτερου πρεσβευτή της επαναπροσέγγισης της Κύπρου; Της Δικοινοτικής Χορωδίας για την Ειρήνη, που μετά τον ξαφνικό θάνατο της μαέστρου της πριν μερικούς μήνες, φέρει και το όνομά της: Δικοινοτική Χορωδία για την Ειρήνη – Λένα Μελανίδου.



«Ήμερα της Κύπρου», λοιπόν, Σάββατο 2 Απριλίου στη Στοκχόλμη. Με τα χρώματα της ειρήνης και τα αρώματα της φιλίας. Εκλεκτοί προσκεκλημένοι η Νεσιέ Γιασίν, ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, ο Ακανσόι, ο Λιασής, ο Πανίκος Χρυσάνθου. Και η Λένα, στη σκέψη όλων, να διευθύνει την ορχήστρα και να χαμογελά από ψηλά, ακούγοντας το «Αδελφέ Μεχμέτ Kardeşim Yorgo» από τα μέλη της ορχήστρας που τόσο αγάπησε:

Το χώμα μας κοινό, η θάλασσα και η μοίρα μας κοινή

«Γεννηθήκαμε βρε Μεχμέτ εμείς στην ίδια γη/ Μαζί πλυθήκαμε βρε αδελφέ μου στα ίδια νερά/ Ίδιο τραγούδι, ίδιο φαΐ, ίδια χαρά μοιραστήκαμε/ Μαζί βρε πεθάναμε στην ίδια καταστροφή…»

Το βραβείο Χιροσίμα, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό ποσό ύψους 80 χιλιάδων ελβετικών φράγκων (περί τις 75 χιλιάδες ευρώ), θα έπρεπε να απονεμηθεί στις 13 Μαΐου 2020 στο πλαίσιο του Φόρουμ Ειρήνης που διοργανώνεται από το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Η πανδημία, όμως, εμπόδισε τη συμμετοχή της χορωδίας από την Κύπρο, και φέτος, σε μία συμβολική εκδήλωση-συναυλία έγινε η βράβευση αυτή.

[video width="640" height="368" mp4="[migrated]/Politis/wp-content/uploads/2022/04/video-1649443621.mp4"][/video]

«Με μια μεγάλη αγκαλιά μας υποδέχθηκαν στη Σουηδία. Ζήσαμε μεγάλες συγκινήσεις γιατί τα τραγούδια μας είχαν αποδέκτες και συνάντησαν αποδοχή. Τα μηνύματα που έστελναν τα τραγούδια μας, πότε στα ελληνικά και πότε στα τούρκικα, αλλά και στα αγγλικά, εισχωρούσαν βαθιά στις καρδιές του κοινού μας και εισέπρατταν ένα χειροκρότημα ζωντανό και ενθουσιώδες», μας λένε οι χορωδοί, Λέλια Δημητρίου Σατσιά, Ιουλία Σχίζα και Μαρία Τσιούρτου. Και μνημονεύουν τη μαέστρο της καρδιάς τους για την παρακαταθήκη που άφησε.

Τα τραγούδια της ειρήνης ακούστηκαν και σε δύο κεντρικές πλατείες της Στοκχόλμης, και το βράδυ της Δευτέρας, 4 Απριλίου, στο Αρχαιολογικό Μουσείο «Μεσόγειος», στις αίθουσες του οποίου ο επισκέπτης συναντά και εκθέματα από την Κύπρο. Εκθέματα που έφερε στο φως στις αρχές του περασμένου αιώνα η σουηδική αρχαιολογική σκαπάνη.

[video width="640" height="368" mp4="[migrated]/Politis/wp-content/uploads/2022/04/video-1649443642.mp4"][/video]

Σε όλες τις εκδηλώσεις ξεχώρισε η παρουσία Σουηδών κυανόκρανων που υπηρέτησαν στην Κύπρο. Στη μια εκδήλωση υπήρχαν κυανόκρανοι που υπηρέτησαν την περίοδο 1964-1974 και σε άλλη μετά το 1974. «Εγώ, έζησα την Κύπρο πριν τη διχοτόμηση», λέει ο ένας. «Κι εγώ, την έζησα το καλοκαίρι εκείνο και είδα πολλά στο Βαρώσι», λέει ο άλλος. Και με συγκίνηση ακούνε τα τραγούδια και κινούν τα χέρια ή τα μπαστούνια τους στους ρυθμούς της «Μπαλάντας της Φιλίας», «Χαλάλι σου», «Give peace a change», «Η δική μου η πατρίδα έχει μοιραστεί στα δυο»…

Καμιά ομιλία ή πολιτική συζήτηση δεν μπορεί να σκιαγραφήσει το δράμα του λαού μας και τον πόθο Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων να ζήσουν σε μια κοινή πατρίδα πιο παραστατικά όσο το κάνει η Δικοινοτική Χορωδία για την Ειρήνη  – Bi- Communal Choir for Peace in Cyprus,  που από το 1997 που ιδρύθηκε, υμνεί τη φιλία και τη συναδέλφωση.

Ιδρύθηκε μετά από πρωτοβουλία της Ομάδας Πολιτών για την Ειρήνη στην Κύπρο και τα μέλη της, Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι, μοιράζονται το κοινό όραμα της επανένωσης του τόπου μας. Και εργάζονται για την υλοποίησή του μέσα από τη μουσική.

[video width="640" height="368" mp4="[migrated]/Politis/wp-content/uploads/2022/04/video-1649443632.mp4"][/video]

Το Ίδρυμα Χιροσίμα

Το Ίδρυμα Χιροσίμα δημιουργήθηκε το 1989 μετά από ένα κληροδότημα της Σουηδής συγγραφέα Edita Morris (1902-1988), συζύγου του Αμερικανού συγγραφέα Ira Morris (1903-1972). Το όνομα του Ιδρύματος συνδέεται με το πιο διάσημο μυθιστόρημα της Edita Morris «The Flowers of Hiroshima», το οποίο περιγράφει τις συνέπειες της ατομικής βόμβας. Ο γιος της συγγραφέα, Ivan Morris , ήταν καθηγητής Ιαπωνολογίας και ένας από τους πρώτους διερμηνείς που στάλθηκαν στη Χιροσίμα μετά την έκρηξη της ατομικής βόμβας.

Το Ίδρυμα απονέμει βραβεία σε πρόσωπα, ομάδες και οργανισμούς που συμβάλλουν σε κάποιο πολιτιστικό τομέα, στην προώθηση του διαλόγου, της κατανόησης και της ειρήνης σε περιοχές συγκρούσεων.

Το βραβείο Χιροσίμα του 2018 απονεμήθηκε στον Mike van Graan, έναν θεατρικό συγγραφέα και πολιτιστικό ακτιβιστή της Νότιας Αφρικής για τη συμβολή του στην καταπολέμηση του απαρτχάιντ, στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας μετά το απαρτχάιντ και στη μελέτη της συνάφειας μεταξύ ειρήνης και πολιτισμού, τόσο στη χώρα του, όσο και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο.