Δρ Ποταμίτης: «Ώρα για έλεγχο, αξιολόγηση, συνεργασία»

Ο δρ Θεόδωρος Ποταμίτης -που μόλις έχει εκλεγεί πρόεδρος του νέου διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ιδιωτών Ιατρών Κύπρου (ΕΝΙΚ)- στοχεύει στην περαιτέρω βελτίωση της παροχής ιατρικών υπηρεσιών στην Κύπρο, στη συνεργασία ιδιωτικού τομέα και ΟΑΥ/ΓεΣΥ, και στην αλλαγή της εικόνας που έχει ο κόσμος για την ιατρική κοινότητα στον τόπο μας. «Το επίπεδο της ιατρικής στην Κύπρο είναι υψηλό. Η θνησιμότητα και τα ποσοστά επιπλοκών μας είναι χαμηλά. Αλλά, δεν έχουμε σύστημα ελέγχου, ώστε να εντοπίζονται οι γιατροί εκείνοι -που είναι μικρό ποσοστό αλλά ικανό για τη δημιουργία μεγάλων προβλημάτων- οι οποίοι έχουν υψηλά ποσοστά επιπλοκών είτε λόγω απειρίας είτε λόγω του ότι δεν έχουν τις δεξιότητες. Όραμά μου είναι να δω μέσα σε τούτο τον τόπο να ελέγχεται η ιατρική πράξη. Να υπάρχει έλεγχος ποιότητας σε όλα τα στάδια, εντός και εκτός ΓεΣΥ, κάτι που είναι σχετικά εύκολο να γίνει. Χρειάζονται χρήματα, αλλά σίγουρα πολύ λιγότερα από όλα αυτά που σπαταλώνται καθημερινά σε αχρείαστες ιατρικές πράξεις, αναλύσεις κ.λπ. Και οφείλει το Υπουργείο Υγείας να στήσει ένα τέτοιο τμήμα» ανέφερε ο γιατρός, ερωτηθείς για τις προτεραιότητές του ως νέος πρόεδρος της ΕΝΙΚ. Ο δρ Θεόδωρος Ποταμίτης είναι οφθαλμίατρος με ειδικότητα στην υαλοειδοαμφιβληστροειδική χειρουργική και συνιδρυτής του Οφθαλμολογικού Κέντρου ΠΑΝΘΕΟ στο οποίο εργάζεται. Του θέσαμε μια σειρά από ερωτήματα:

- Μέλη της ΕΝΙΚ είναι οι γιατροί που έμειναν εκτός ΓεΣΥ και πολεμούν νυχθημερόν το Σύστημα;

Ακριβώς αυτή την εικόνα θέλουμε να αλλάξουμε. Υπάρχει πόλωση και ανάμεσα στην ιατρική κοινότητα. Από τη μια είναι οι καλοί και τίμιοι Ρόμπιν Χουντ του ΓεΣΥ που θα σώσουν τον κόσμο και από την άλλη οι κακοί, οι Σερίφηδες του Νότιγχαμ, οι οποίοι θέλουν να καταστρέψουν το Σύστημα. Ε δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Αυτή είναι, δυστυχώς, η εικόνα που θέλουν να δημιουργήσουν κάποιοι για τον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, πρόσφατα, σε σχέση με τα οκτώ περιστατικά καταρράκτη που παρουσίασαν επιπλοκές, ο εκπρόσωπος του ΟΚΥπΥ βγήκε και είπε περίπου ότι τα έκανε μαντάρα ο ιδιωτικός τομέας και γι' αυτό κατέληξαν οι άνθρωποι στο Μακάρειο, για να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά ο δημόσιος τομέας. Δεν είπε, όμως, ότι όλες τις επιπλοκές του Μακάρειου, τα τελευταία 20 χρόνια, τις στέλνουν κοντά μας. Επειδή δεν βγαίνουμε να το πούμε στην τηλεόραση; Τουλάχιστον ας σιωπήσουν. Είναι γνωστό ότι ο κρατικός τομέας έχει κάποιες αδυναμίες - δεν τον κρίνω απλώς κάνω μια διαπίστωση. Οπότε πρέπει να υπάρχει αλληλοσεβασμός και αλληλοστήριξη. Αγαπώ αυτή τη χώρα, αγαπώ τούτο το επάγγελμα, και θέλω να μπει μια τάξη, ώστε να υπάρχει έλεγχος και να σταματήσει η ατιμωρησία.



Λάθος εικόνα

- Για το ότι οι γιατροί του ιδιωτικού τομέα είστε στην πλευρά του κακού, ποιος ευθύνεται;

Είμαστε στην πλευρά του κακού, γιατί έχει δοθεί η εικόνα ότι οι γιατροί που έχουν μείνει εκτός ΓεΣΥ, οι ιδιώτες, είναι οι μεγαλογιατροί, οι καρχαρίες, οι φοροφυγάδες, οι κλέφτες. Καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ειλικρινά χαίρομαι που έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται και στη χώρα μας ένα σύστημα υγείας και ήταν αναμενόμενο ότι θα είχε τρομερά προβλήματα, λόγω του τρόπου που έχει στηθεί. Δεν είμαι εναντίον του ΓεΣΥ, δεν είμαι εναντίον του ΟΑΥ, έχουν δουλέψει πολύ σκληρά εκείνοι οι άνθρωποι, πέρασαν μερόνυχτα διαπραγματεύσεων, ήταν και είναι πολύ δύσκολο το έργο τους. Ναι έκαναν λάθη, αναμενόμενο για κάποιον που προσπαθεί να στήσει ένα Σύστημα από το μηδέν. Και τώρα που είμαστε σε αυτό το σημείο, είναι η ώρα της συνεργασίας και της συμπόρευσης. Πρέπει να σταματήσουμε να βγάζουμε οι μεν τα μάτια των δε, είναι απαραίτητες και οι δύο πλευρές.



- Εάν συμβληθούν όλοι οι γιατροί με το ΓεΣΥ, ίσως να τελειώσει αυτός ο πόλεμος.

Το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να γίνει στη χώρα μας είναι να μπουν όλοι οι γιατροί στο ΓεΣΥ. Είναι τότε που θα καταρρεύσει το Σύστημα. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο ιδιωτικός τομέας βοηθά το ΓεΣΥ, αφού απορροφά μέρος του όγκου εργασίας κάτι που σημαίνει μικρότερες λίστες αναμονής και εξοικονόμηση χρημάτων. Αυτό που μας ενοχλεί είναι ότι ο ΟΑΥ κλείνει τα μάτια σε κάποιες μαφίες, παρανομίες, όπως είναι η άσκηση ιδιωτικής ιατρικής μέσα στο ΓεΣΥ, το να γίνονται χειρουργεία με πολλαπλή χρήση αναλωσίμων μιας χρήσης. Απαράδεκτα πράγματα! Μας ενοχλεί η κατάχρηση που γίνεται στο ΓεΣΥ και ο αθέμιτος ανταγωνισμός.



Γιατί εκτός;

- Εσείς γιατί δεν έχετε συμβληθεί με το ΓεΣΥ;

Το σκέφτηκα πολύ σοβαρά και τελικά αποφάσισα να μείνω εκτός. Δεν θα μπορούσαμε να αντεπεξέλθουμε στον όγκο εργασίας που θα είχαμε λόγω της ένταξής μας στο ΓεΣΥ και δεν θέλαμε να χαμηλώσουμε τα στάνταρτ μας, την ποιότητα τής δουλειάς μας. Επίσης, με ενοχλεί που δεν υπάρχει έλεγχος, αιτιολόγηση και αξιολόγηση εντός ΓεΣΥ. Όλοι τα κάνουν όλα, χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, κάθε πέντε χρόνια ο γιατρός υπόκειται σε έλεγχο από ειδική επιστημονική επιτροπή και πρέπει να αποδείξει ότι εξακολουθεί να είναι καλός σε αυτό που κάνει. Μπορεί να είσαι ο πιο γνωστός καθηγητής ιατρικής στη χώρα, θα σου ζητήσουν τη λίστα ασθενών που χειρούργησες, τις επιπλοκές, τα συνέδρια που πήγες τα τελευταία πέντε χρόνια, πόσα μόρια μάζεψες από τα συνέδρια που πήγες και επικαιροποίησες τις γνώσεις σου. Αυτό το κάνει και η Γερμανία και η Γαλλία και πάρα πολλές χώρες με ιστορία στα συστήματα υγείας. Και είναι ευθύνη και του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και της ΕΝΙΚ και του Υπουργείου Υγείας και του ΟΑΥ, ο έλεγχος και η αξιολόγηση. Αυτή τη στιγμή, επειδή δεν έχουμε έλεγχο και αξιολόγηση, αμαυρώνεται η εικόνα όλου του ΓεΣΥ, αλλά και της ιδιωτικής ιατρικής. Όσοι καταχρώνται το Σύστημα πρέπει να τιμωρούνται αυστηρά.



- Τι σημαίνει αυστηρή τιμωρία;

Σε άλλες χώρες, για παράδειγμα ο Άγγλος ασθενής, ο Γερμανός ασθενής, σπάνια θα πάει σε άλλο γιατρό για δεύτερη γνώμη. Του λέει ο γιατρός π.χ. έχεις καταρράκτη και πρέπει να χειρουργηθείς, δεν θα τον αμφισβητήσει, δεν θέλει να τον δει κανένας άλλος γιατρός. Γιατί; Διότι στη χώρα του εάν ένας γιατρός είναι ψεύτης, κλέφτης, ανίκανος, θα τον βρει το Σύστημα και θα τον πετάξει έξω. Για να ασκεί κάποιος ιατρική, σημαίνει ότι έχει περάσει και περνά πολλούς ελέγχους. Και είναι τόσο αυστηρή η ποινή, που δεν τολμάς να κάνεις οτιδήποτε. Στην Αγγλία ακόμα και για μικρά παραπτώματα δεν σου βάζει μια απλή τιμωρία το Σύστημα, σου παίρνει την άδεια άσκησης επαγγέλματος. Και να διευκρινίσω εδώ ότι όποιος π.χ. έχει υψηλό βαθμό επιπλοκών, δεν σημαίνει ότι έχει και πρόβλημα. Μπορεί ένα ιατρικό κέντρο/νοσηλευτήριο να είναι τόσο σπουδαίο, που εκεί να καταλήγουν τα πιο δύσκολα περιστατικά και έτσι να ανεβαίνει το ποσοστό επιπλοκών. Όσο αυξάνεται η φήμη κάποιου γιατρού/ιατρικού κέντρου τόσο πιο δύσκολα περιστατικά φθάνουν κοντά του. Όλα αυτά θα φαίνονται σε ένα συστηματικό έλεγχο και μια σοβαρή αξιολόγηση.



Χρειάζονται όρια

- Τι το κακό να θέλει κάποιος και να μπορεί να πάρει περισσότερες ιατρικές γνώμες;

Δεν είπα ότι είναι κακό, εννοώ ότι το ΓεΣΥ πρέπει να έχει όρια για να μην καταρρεύσει, να είναι βιώσιμο οικονομικά. Έχουν βομβαρδίσει τον κόσμο ότι είναι ένα Σύστημα που επιτρέπει στον ασθενή να κάνει ό,τι θέλει, όσες φορές θέλει, σε όποιον θέλει. Και τώρα αυτό κάνουν οι δικαιούχοι. Πάνε στον γιατρό και απαιτούν και το άλφα και το βήτα και το γάμα, είτε το χρειάζονται είτε όχι. Δεν τους είπε κανείς ότι θα υπάρχουν και όρια. Πρέπει κάποιος να βγει μπροστά και έντιμα να εξηγήσει στον κόσμο ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται απεριόριστα τεστ, θα γίνονται μόνο τα απαραίτητα και γι' αυτά θα αποφασίζει ο γιατρός. Όποιου δεν αρέσει και θέλει περισσότερα, να πηγαίνει να πληρώνει και να τα κάνει. Στην Αγγλία, με 70 χρόνια ζωής το NHS, για να πας να δεις τον ειδικό γιατρό πρέπει να επισκεφθείς πρώτα τον οικογενειακό σου γιατρό και εκείνος θα επιλέξει εάν θα πας στον ειδικό ή όχι. Δεν μπορεί ο δικαιούχος με 25 ευρώ να πάει σε όποιον ειδικό θέλει και να χρεώσει το Σύστημα με του κόσμου τις εξετάσεις. Θα ήταν καλύτερα να υπήρχε μια μικρή χρέωση - η συμπληρωμή είναι ένας τρόπος ελέγχου των καταχρήσεων. Εφαρμόζεται στη Γερμανία, στην Αυστραλία, στην Ολλανδία, σε πάρα πολλές χώρες, και πιστεύω ότι θα ταίριαζε καλύτερα στην Κύπρο. Και βέβαια είναι και το θέμα των πρωτοκόλλων που έπρεπε να είναι έτοιμα πριν ξεκινήσει το ΓεΣΥ και όχι ακόμα και σήμερα ο καθένας να εφαρμόζει αυτό που θεωρεί σωστό, χωρίς πρωτόκολλα.