Μεταφέρουν προσοχή και πίεση προς την ΕΕ

Σε μια χρονική συγκυρία όπου όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στη Μόσχα, καθώς Τουρκία και Ρωσία έφεραν στο ίδιο τραπέζι τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη για να υπογράψουν συμφωνία εκεχειρίας, οι επικεφαλής της κυπριακής και της ελληνικής διπλωματίας είχαν συνάντηση στην Αθήνα για να καθορίσουν τα δικά τους επόμενα βήματα ενόψει των σημαντικών εξελίξεων. Ο κ. Χριστοδουλίδης μετέβη στην Αθήνα όπου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει τόσο με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια, όσο και με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Προκόπη Παυλόπουλο. Ελλάδα και Κύπρος φαίνεται πλέον να στρέφουν το βλέμμα και την πίεση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για μια σειρά από λόγους. Κατ’ αρχάς, την ερχόμενη Κυριακή, 19 Ιανουαρίου, αναμένεται να υλοποιηθεί η διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο (βλ. σελ. 5), όπου όπως δήλωσε ο κ. Δένδιας σε συνέντευξη την περασμένη Κυριακή, «η Ελλάδα δεν θα είναι παρούσα στο τραπέζι των συζητήσεων στο Βερολίνο για τη Λιβύη, ωστόσο έχει καταστήσει σαφές στον διεθνή παράγοντα πως θέλει καταδίκη των μνημονίων Τουρκίας-Λιβύης». Όπως λοιπόν γίνεται αντιληπτό, οι θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου στη διάσκεψη του Βερολίνου θα πρέπει να εκπροσωπηθούν στο ακέραιο από την ΕΕ, την Ιταλία, τη Γαλλία, ακόμα και τη Γερμανία (η οποία κρατά κλειστά τα χαρτιά της, βλ. πιο κάτω). Οπότε, ο πρώτος λόγος που Αθήνα και Λευκωσία στρέφουν το βλέμμα προς την ΕΕ είναι αυτός. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με τη συζήτηση για τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας, της οποίας η πρώτη φάση θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, όπως διεμήνυσε χθες από την Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. Σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση με τον κ. Δένδια, ο Κύπριος ΥΠΕΞ υπογράμμισε πως «η ΕΕ βρίσκεται σε ιδιαίτερα κρίσιμο σταυροδρόμι και η στάση που θα κρατήσει σε μια σειρά κρίσιμων διεθνών και περιφερειακών ζητημάτων θα κρίνουν την αξιοπιστία της και το μέλλον της». Σε σχέση με την επικύρωση της λίστας των ονομάτων για τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας, ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως «είναι ιδιαίτερα σημαντικό να στέλνονται τα σωστά και αναγκαία μηνύματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία». Την ίδια όμως στιγμή τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, ωστόσο αυτό εξαρτάται, όπως είπε, από τη στάση της Άγκυρας και από τον σεβασμό που θα επιδείξει προς το διεθνές δίκαιο.

Συντονισμός και Κυπριακό

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι δύο ΥΠΕΞ προχώρησαν σε συντονισμό σε σχέση με τα επόμενα βήματα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν την τουρκική προκλητικότητα, καθώς φαίνεται πως η Άγκυρα έχει ρόλο στις εξελίξεις στην περιοχή. Όπως επεσήμανε ο κ. Χριστοδουλίδης, «σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον προκλήσεων και αμφισβήτησης του διεθνούς δικαίου, ορισμένα κράτη θεωρούν ότι μπορούν να παραβιάζουν βασικές αρχές του, αλλά και κυριαρχικά δικαιώματα άλλων χωρών, και για αυτό τον λόγο είναι ιδιαίτερα κρίσιμος ο συντονισμός και οι κοινές πρωτοβουλίες των δύο χωρών». Σε σχέση με το Κυπριακό προχώρησε στην εκτίμηση πως η λύση θα έχει καταλυτικό αντίκτυπο, τόσο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις όσο και στα περιφερειακά ζητήματα, αλλά και στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Χριστοδουλίδης και Δένδιας πέρασαν το μήνυμα πως δεν αποκλείουν συνεργασία με οποιαδήποτε χώρα, αρκεί να σέβεται το διεθνές δίκαιο.

Εκεχειρία στη Λιβύη

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κάλεσε την ΕΕ να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία στη Λιβύη, ενώ την ίδια ώρα απέδωσε ευθύνες στην Τουρκία, καθώς τη θεωρεί συνυπεύθυνη για όσα συμβαίνουν σήμερα στη χώρα αυτή. Ο κ. Δένδιας με τη σειρά του επεσήμανε πως για την Ελλάδα έχει τεράστια σημασία το να χαρακτηριστεί το ανυπόστατο του χαρακτήρα των δύο μνημονίων Τουρκίας-Λιβύης και πως λειτουργούν αποσταθεροποιητικά για τη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή. Στη συνάντηση Χριστοδουλίδη - Παυλόπουλου, ο Έλληνας Πρόεδρος θέλησε να περάσει το μήνυμα πως «Ελλάδα και Κύπρος θα υπερασπιστούν, αν χρειαστεί, το έδαφος, τα σύνορα και την ΑΟΖ τους», υπογραμμίζοντας ότι αυτά είναι και ευρωπαϊκά, και δεν θα ανεχθούν αυθαιρεσίες από την τουρκική πλευρά.

Θα εμπλακούν οι ΗΠΑ

Σε χθεσινές του δηλώσεις, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, τόνισε πως«ασφαλώς και θα εμπλακούν οι ΗΠΑ, ασφαλώς θέλουμε να δούμε μια αποκλιμάκωση των εντάσεων Ελλάδας και Τουρκίας», και προσέθεσε: «η απάντηση αν υπάρξει διπλωματική πρωτοβουλία, είναι ναι». Επανέλαβε πως η νομική ερμηνεία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το μνημόνιο Τουρκίας και κυβέρνησης της Τρίπολης είναι ότι είναι ασαφές.