Έξι πανέμορφες πεταλούδες της Κύπρου (web tv)

Ένα πολύ μεγάλο μέρος της εκπληκτικής βιοποικιλότητας του τόπου μας αποτελούν τα έντομα με τον εκπληκτικό αριθμό τους να ξεπερνά τα 7.000 διαφορετικά είδη, και ο αριθμός αυτός αυξάνεται, αφού συνεχώς καταγράφονται νέα είδη για την Κύπρο.

Ένα ξεχωριστό είδος από αυτά τα έντομα κατέχουν οι πεταλούδες με την απίστευτη ομορφιά τους. Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν πέραν των 100.000 διαφορετικών ειδών πεταλούδες. Στην Κύπρο μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 54 διαφορετικά είδη. Πέντε από αυτά είναι σπάνια μεταναστευτικά είδη και τρία αποτελούν ενδημικά είδη για την Κύπρο, δηλαδή τα συναντάμε μόνο στην Κύπρο. Οι πεταλούδες ανήκουν στην τάξη των λεπιδόπτερων, στα αρθρόποδα και στην τάξη των εντόμων και είναι όλες φυτοφάγες.

Είναι εκπληκτικός ο κύκλος ζωής των πεταλούδων, αφού μόλις βγουν από τα αβγά που γεννούν είναι σε μορφή κάμπιας και τρέφονται με τον φυτό-ξενιστή τους. Αφού ολοκληρώσουν τη ζωή τους ως κάμπιες, κλείνονται σε κουκούλι και μετατρέπονται σε χρυσαλλίδες, οπόταν, μετά από ένα χρονικό διάστημα, βγαίνουν από το κουκούλι ως τέλεια έντομα, δηλ. ως πεταλούδες, με τη μορφή που ξέρουμε. Όλες οι πεταλούδες δραστηριοποιούνται από την ανατολή του ήλιου μέχρι και τη δύση, οπόταν και επιλέγουν το κατάλληλο μέρος για να περάσουν τη νύχτα τους.

Οι πεταλούδες, αναλόγως του είδους, γεννούν τα αβγά τους σε συγκεκριμένα φυτά ή σε μια οικογένεια φυτών με τα οποία τρέφονται οι κάμπιες τους. Τα φυτά αυτά ονομάζονται φυτά-ξενιστές.

Από αυτά τα 54 είδη που έχουν καταγραφεί στην Κύπρο, έχω παρουσιάσει σε προηγούμενά μου άρθρα 18 από αυτά τα είδη και τώρα έχω επιλέξει ακόμα έξι από αυτά για να σας παρουσιάσω σήμερα και σε επόμενα άρθρα μου τα υπόλοιπα.

https://www.youtube.com/watch?v=RoNSZgVfiKk



Τα έξι αυτά είδη είναι:

1. Plain Tiger - Danaus chrysippus (Linnaeus, 1758) αφρικανική μονάρχης

2. Mallow Skipper - Carcharodus alceae (Esper, 1780)

3. Small white - Pieris rapae (Linnaeus, 1758) πιερίδα των γογγυλίων

4. Cyprus Grayling - Hipparchia cypriensis (Holik,1949) ενδημικό είδος της Κύπρου

5. Common copper Lycaena phlaeas (Linnaeus, 1761) λύκαινα η φλαιάς

6. Eastern Rock Grayling - Hipparchia syriaca cypriaca (Staudinger, 1879) ενδημικό υποείδος της Κύπρου



Αφρικανική μονάρχης

Η αφρικανική μονάρχης είναι μια πανέμορφη αποδημητική πεταλούδα της οικογένειας Νυμφαλίδες (Nymphalidae). Σχετικά σπάνιο είδος για τον τόπο μας λόγω του ότι υπάρχουν πολύ λίγα φυτά που είναι ως ξενιστές της στον τόπο μας. Έχει ως ξενιστή τα είδη φυτών της οικογένειας Asclepiadoideae (Apocynaceae) και στην Κύπρο συναντάμε μόνο το είδος Cynanchum acutum που βρίσκεται στο κόκκινο βιβλίο της χλωρίδας του τόπου μας. Το συγκεκριμένο φυτό το συναντάμε μόνο σε δύο πολύ μικρές περιοχές της Κύπρου. Η αφρικανική μονάρχης είναι μετρίου μεγέθους πεταλούδα με πορτοκαλί χρώμα φτερών και πολλά άσπρα στίγματα στο μαύρο της κορμί. Τη συναντάμε σε αρκετούς διαφορετικούς βιοτόπους όπως ερήμους, βουνά, πεδιάδες και δάση. Εκτός από την Κύπρο τη συναντάμε στην Ασία, Αυστραλία και Αφρική.





Mallow Skipper

Η Mallow Skipper είναι μικρού μεγέθους πεταλούδα της οικογένειας Εσπερίδες Hesperiidae (Skippers). με καφέ χρώμα φτερών. Έχει ως ξενιστή τα είδη φυτών της οικογένειας Malvaceae Μαλαχοειδή (Mallows). Τη συναντάμε από το υψόμετρο της θάλασσας μέχρι και τα 1.100 μέτρα ύψος. Εκτός από την Κύπρο τη συναντάμε στην Ευρώπη, Αφρική, Μέση Ανατολή και Ασία.





Πιερίδα των γογγυλίων

Η πιερίδα των γογγυλίων είναι μικρομεσαίου μεγέθους άσπρη πεταλούδα της οικογένειας Πιερίδες (Pieridae). Έχει ως ξενιστή τα είδη φυτών της οικογένειας των Κραμβοειδών και Brassicaceae (Λαψάνα). Εκτός από την Κύπρο τη συναντάμε στην Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αμερική και Αυστραλία.





Cyprus Grayling

Η Cyprus Grayling αποτελεί ενδημικό είδος της Κύπρου δηλαδή υπάρχει μόνο στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο. Τη συναντάμε κυρίως σε ορεινές περιοχές σε σκιερά και υγρά μέρη. Βρίσκεται στη λίστα με τα είδη που κινδυνεύουν της IUCN Red List of Threatened Species.





Λύκαινα

Η λύκαινα η φλαιάς είναι μικρού μεγέθους πεταλούδα της οικογένειας Λυκαινίδες (Lycaenidae) Έχει ως ξενιστή τα είδη φυτών της οικογένειας των Πολυγονατοειδών (Polygonaceae) Τη συναντάμε σε μια ποικιλία βιότοπων και εκτός από την Κύπρο τη συναντάμε επίσης στην Ευρώπη, Ασία, Αμερική και Αφρική.





Eastern Rock Grayling

Η Eastern Rock Grayling αποτελεί ενδημικό υποείδος της Κύπρου και ανήκει στην οικογένεια Νυμφαλίδες (Nymphalidae). Τη συναντάμε σε ορεινά δασώδη μέρη και έχει ως ξενιστή τα είδη φυτών του γένους Holcus.

Οι φυσικοί εχθροί των πεταλούδων

Οι κυριότεροι φυσικοί εχθροί των πεταλούδων είναι οι ακραίες καιρικές συνθήκες, τα εντομοφάγα πουλιά, οι σαύρες, οι παρασιτικές σφήκες, οι αράχνες και τα έντομα που καραδοκούν πάνω σε λουλούδια για να τις αρπάξουν όταν πάνε να τραφούν. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι και ο πιο καταστροφικός από όλους τους άλλους φυσικούς εχθρούς των πεταλούδων. Οι αλόγιστοι ψεκασμοί αποδεκατίζουν χιλιάδες κάμπιες και πεταλούδες, η καταστροφή των βιοτόπων, οι μονοκαλλιέργειες, οι πυρκαγιές και πάρα πολλές άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες συμβάλλουν στον αποδεκατισμό τους. Χιλιάδες μανιώδεις συλλέκτες πεταλούδων υπάρχουν ανά τον κόσμο που τις μαζεύουν, και μάλιστα σπάνια είδη τα οποία κινδυνεύουν με εξαφάνιση, για σκοπούς συλλογής και εμπορίας, κάτι που σε πολλές χώρες απαγορεύεται αυστηρά από τη νομοθεσία.

-Όσοι θέλουν να μελετήσουν τις πεταλούδες του τόπου μας, συστήνω ανεπιφύλακτα το εξαιρετικό βιβλίο «Οι πεταλούδες της Κύπρου» του φίλου φυσιοδίφη και μελετητή της βιοποικιλότητας της Κύπρου Χριστόδουλου Μακρή.