Ο εφιάλτης του υπερτουρισμού - Μπορεί να δοθεί ένα τέλος;

Μεγαλώνοντας ακούγαμε για τοποθεσίες μαγικές, με πλούσια ιστορία, αρχαία μυστήρια και εξωτικές παραλίες. Στόχος μας ήταν μία μέρα να τις επισκεφτούμε. Όταν πλέον το κάναμε, διαπιστώσαμε ότι σαν εμάς, το ίδιο πράττουν εκατομμύρια ανθρώπων σε όλον τον κόσμο ετησίως... Και ο αριθμός αυτός αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο! Ο υπερτουρισμός εξελίσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στον κλάδο των ταξιδιών. Τα χαμηλότερα, σε σύγκριση με το παρελθόν ναύλα, οι ψηλότεροι μισθοί, αλλά και οι διαφημίσεις στα social media, είχαν ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες να επισκέπτονται συγκεκριμένα μέρη, τα οποία ωστόσο δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες που δημιουργούνται. Το 2018, το «Oxford English Dictionary» συμπεριέλαβε τη λέξη «υπερτουρισμός» στις λέξεις της χρονιάς, καθορίζοντάς την ως «έναν τεράστιο αριθμό επισκεπτών σε δημοφιλείς προορισμούς, οι οποίοι καταστρέφουν το περιβάλλον και έχουν άμεσο αντίκτυπο στις ζωές των κατοίκων». Είναι εφικτό να σταματήσει το φαινόμενο αυτό;

Απροετοίμαστοι

Σύμφωνα με στοιχεία, το 2018 πραγματοποιήθηκαν 1,4 δισεκατομμύρια ταξίδια, με το 36% εξ αυτών, να έχει προορισμό έναν εκ των δημοφιλέστερων προορισμών στον πλανήτη. Μάλιστα, αναλυτές εκτιμούν ότι το ποσοστό αυτό θα συνεχίσει να αυξάνεται με το πέρασμα των χρόνων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ρύθμιση και σωστή διαχείριση. Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, μέσα στην επόμενη δεκαετία, αναμένεται να προστεθούν στη λίστα των δημοφιλέστερων προορισμών πόλεις όπως το Δελχί, το Κάιρο, η Μανίλα, η Μπανγκόγκ και η Μόσχα, σημειώνοντας ότι οι τοπικές αρχές είναι απροετοίμαστες για την αύξηση του αριθμού των ταξιδιωτών. Τα καλά νέα είναι ότι πολλοί προορισμοί, κυβερνήσεις και ταξιδιωτικοί πράκτορες αντιμετωπίζουν από τώρα το ζήτημα. Με καλή θέληση, όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος μπορούν να βρουν τρόπο να εξισορροπήσουν την τουριστική ζήτηση με τις ανάγκες των τοπικών κοινοτήτων. Μάλιστα, κάποιες πόλεις άρχισαν ήδη να εφαρμόζουν σχετικά μέτρα για αντιμετώπιση του προβλήματος.



Μάτσου Πίτσου

Αποτελεί, ίσως, το σημαντικότερο αξιοθέατο στο Περού, με 4.300 τουρίστες να το επισκέπτονται καθημερινά. Για τον λόγο αυτό οι τοπικές αρχές αποφάσισαν όπως πλέον να εκδίδουν εισιτήρια περιορισμένης διάρκειας, τεσσάρων ωρών, χωρίς το δικαίωμα για δεύτερη επίσκεψη. Μάλιστα ενθαρρύνουν τους τουρίστες να επισκέπτονται το Μάτσου Πίτσου και κατά τις απογευματινές ώρες, οι οποίες δεν είναι τόσο δημοφιλείς.

Βενετία

Η Βενετία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης του υπερτουρισμού και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και από τις διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής. Μάλιστα, εκφράζονται ανησυχίες για το γεγονός ότι οι ημερίσιοι επισκέπτες δεν αφήνουν λεφτά στις τοπικές επιχειρήσεις. Η πόλη εισήγαγε «καπέλο» 3 ευρώ στους ημερήσιους ταξιδιώτες, ενώ μέχρι το 2020, αυτό το τέλος θα κυμανθεί από 3 έως 10 ευρώ, ανάλογα με την εποχή του χρόνου και το ποσό των επισκεπτών στην περιοχή. Ακόμη, υπεύθυνοι των μνημείων στη Βενετία, έβαλαν όριο στον αριθμό των επισκεπτών που δέχονται καθημερινά.

Ντουμπρόβνικ

Η πόλης της Κροατίας είδε τον αριθμό των τουριστών της να αυξάνεται ραγδαία, καθώς στην πόλη έγιναν τα γυρίσματα της διάσημης σειράς «Game of Thrones». Ο δήμος της πόλης προωθεί εκστρατεία με σύνθημα «Σεβαστείτε την πόλη» με στόχο τη βιώσιμη και υπεύθυνη τουριστική ανάπτυξη. Παράλληλα, έβαλε όριο στον αριθμό των πλοίων που θα υποδέχεται στο λιμάνι της πόλης, ενώ περιόρισε τον αριθμό των γκρουπ των επισκεπτών σε μόλις οκτώ άτομα.

Σαντορίνη

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο αριθμός των τουριστών στη Σαντορίνη αυξήθηκε κατά 66% από το 2012 μέχρι το 2017, με 5,5 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο άσκησε έντονη κριτική στις τοπικές αρχές, για μη περιορισμό του αριθμού των επισκεπτών. Ο δήμαρχος της Σαντορίνης αποφάσισε να θέσει όριο στον αριθμό των τουριστών που επισκέπτονται καθημερινά το νησί.

Ρώμη

Ένα από τους «all time classic» προορισμούς στην Ευρώπη, που λόγω του υπερτουρισμού αναγκάστηκε να υιοθετήσει δραστικά μέτρα. Συγκεκριμένα, απαγορεύεται στους τουρίστες να κολυμπούν στα σιντριβάνια της πόλης, ενώ παράνομη είναι η μεταφορά βαλιτσών στα περίφημα Ισπανικά Σκαλοπάτια.

Βαρκελώνη

Η περιφέρεια της Ισπανίας, σύμφωνα με τα στοιχεία, δέχεται περίπου 9,6 εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο. Εκμεταλλευόμενος τον αριθμό αυτό, ο δήμος της πόλης αποφάσισε την επιβολή φόρου σε όλες τις διανυχτερεύσεις, με τα έσοδα να χρησιμοποιούνται για αναβάθμιση των μνημείων της Βαρκελώνης.

Εδιμβούργο

Θέλοντας να αντιμετωπίσει τον υπερτουρισμό, η πρωτεύουσα της Σκωτίας ψήφισε υπέρ της θέσπισης τουριστικού φόρου ύψους 2 στερλινών ημερησίως. Τα χρήματα θα δαπανηθούν στη συνέχεια για να καλύψουν το κόστος φιλοξενίας έως και 4 εκατομμυρίων επισκεπτών ετησίως.