Οι προκλήσεις της Τουρκίας περιπλέκουν τις εξελίξεις: Η «σκυτάλη» στη Σπέχαρ

Παρά τις δυσκολίες που προκύπτουν, από τις προκλήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν τις επαφές με τις πλευρές, με στόχο να διαμορφώσουν σαφή εικόνα για το πού βρίσκονται τα πράγματα και πώς θα έβλεπαν τη συνέχεια οι πλευρές. Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία με την Τζέιν Χολ Λουτ, ο Μουσταφά Ακιντζί είχε χθες συνάντηση με την ειδική αντιπρόσωπο του γ.γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ. Η κ. Σπέχαρ, αναμένεται να συναντηθεί το επόμενο διάστημα και με τον Νίκο Ανααστασιάδη, αν και μέχρι στιγμής δεν έχει ακόμα καθοριστεί ημερομηνία για τη συνάντηση αυτή. Είναι μια πρακτική την οποία ακολουθούν τα Ηνωμένα Έθνη, πριν και μετά από τη συζήτηση στο ΣΑ για την έκθεση καλών υπηρεσιών του γ.γ. του ΟΗΕ. Στις συναντήσεις αυτές βασικά θέματα είναι το ππως βλέπουν τη συνέχεια μετά την έκθεση του Αντόνιο Γκουτέρες, αλλά και η επερχόμενη έκθεση του γ.γ. του ΟΗΕ σε σχ΄ρση με την ειρηνευτική δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Στο επίκεντρο των συναντήσεων θα βρεθούν μεταξύ άλλων τα ΜΟΕ, καθώς το ΣΑ στις εισηγήσεις του, παροτρύνει τις πλευρές να διαμορφώσουν πρόσφορο έδαφος και θετικό κλίμα ενόψει της συνέχειας.

Τουρκικές προκλήσεις και ΟΗΕ
Η Κυπριακή Δημοκρατία στράφηκε στον γ.γ. του ΟΗΕ για την αναγκαιότητα λήψης μέτρων προς αποτροπή της γεώτρησης της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Πηγές εντός ΟΗΕ αναφέρουν πως ο οργανισμός τηρεί ήπια στάση, καθώς θεωρούν ότι η Τουρκία δεν έχει προχωρήσει σε γεώτρηση ακόμα, κάτι που όντως θα ήταν παράνομο βάσει διεθνούς δικαίου. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως η Τουρκία απειλεί εδώ και έναν περίπου χρόνο για την εξέλιξη αυτή, ενώ τα ΗΕ όλο αυτό το διάστημα αναμένουν τις πλευρές να συμφωνήσουν σε όρους αναφοράς για να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Επικρατεί η πεποίθηση ότι από τη στιγμή που δεν έγινε εφικτό πριν την κίνηση της Τουρκίας, η πρόκληση αυτή δεν βοηθά καθόλου για τη συνέχεια. Θεωρούν πως περιπλέκει τη διαδικασία, ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο ΟΗΕ αναμένει τις πλευρές να δείξουν πολιτική βούληση μακριά από προκλήσεις.

«Καρφιά» για την ήπια αντίδραση ΟΗΕ
Τα Ηνωμένα Έθνη διά στόματος εκπροσώπου Τύπου τοποθετήθηκαν σε πρώτη φάση ήπια, σε σχέση με τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, τονίζοντας πως παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις. Υπενθυμίζουν μάλιστα πως Ε/Κ και Τ/Κ ηγέτης συμφώνησαν πως η διαχείριση των φυσικών πόρων του νησιού θα είναι ευθύνη του ομόσπονδου κράτους σε ενδεχόμενο λύσης. Η στάση αυτή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Στο ΑΚΕΛ δεν θεωρούν καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο Στέφαν Ντούζαρικ έκανε λόγο για αναγκαιότητα μείωσης των εντάσεων και επανέλαβε τη θέση ότι το φυσικό αέριο μπορεί να ωφελήσει τις δύο κοινότητες. Το κόμμα της Αριστεράς, επιμένει πως με την πολιτική που ακολούθησε ο κ. Αναστασιάδης «διευκόλυνε την τουρκική επιθετικότητα, αποενοχοποίησε την Τουρκία και την ίδια στιγμή κατέστησε την ελληνοκυπριακή πλευρά συνυπεύθυνη με την τουρκοκυπριακή πλευρά για το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά και το συνεχιζόμενο, παρατεταμένο αδιέξοδο».

Την ίδια ώρα θεωρούν τη συμπεριφορά της Τουρκίας ως απαράδεκτη, προκλητική και ότι παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο. Η κυβέρνηση διά στόματος Πρόδρομου Προδρόμου εκφράζει απογοήτευση και περίσκεψη για τις κατηγορίες του ΑΚΕΛ, ενώ του αποδίδει προεκλογικές σκοπιμότητες. Διερωτάται πως μπορεί να αποδίδει ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά και αναφέρει πως «το ΑΚΕΛ αποτελεί και τη μοναδική πολιτική δύναμη σε Κύπρο και Ελλάδα που δεν θέλει να δει την απόλυτη ευθύνη της ίδιας της Τουρκίας για το αδιέξοδο στη διάσκεψη του Κραν Μοντανά». Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες κρατά ίσες αποστάσεις στο ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων και καλεί τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να γίνει πιο έντονος στις παραστάσεις του προς τον γ.γ. του ΟΗΕ. Χλιαρή χαρακτηρίζει την αντίδραση Γκουτέρες και ο Γιώργος Περδίκης, ο οποίος χρησιμοποίησε την έκφραση «Ο κ. Γκουτέρες μοιάζει με την παροιμία «πού σου νέφκω, πού πάεις». Προς τη σωστή κατεύθυνση κρίνει ότι βρίσκονται οι κινήσεις του Προέδρου Αναστασιάδη η ΕΔΕΚ, ενώ προτείνει σειρά από περαιτέρω κινήσεις.