Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας - Δράσεις του ΕΚ για την προστασία των γλωσσών

Το ξέρατε ότι υπάρχουν πάνω από 60 περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες στην ΕΕ, στις οποίες οι κοινότητες των μεταναστών πρόσθεσαν περισσότερες από 175 γλώσσες; Οι γλωσσικές μειονότητες, ωστόσο, τείνουν να αφομοιώνονται από τον επικρατούντα πολιτισμό, με κίνδυνο να χάσουν τις γλώσσες τους. Εάν ανήκετε σε μια τέτοια μειονότητα, θα σας χαροποιήσει το γεγονός ότι, παρόλο που αρμόδιες σε αυτόν τον τομέα είναι κυρίως οι επιμέρους χώρες και μερικές περιφερειακές κυβερνήσεις, ο σεβασμός για την πλούσια πολιτιστική, γλωσσική, εθνική και περιφερειακή πολυμορφία αποτελεί μία από τις βασικές αρχές της ΕΕ. Επιπλέον, ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ σάς προστατεύει, επειδή απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω γλώσσας και διασφαλίζει τον σεβασμό για τη γλωσσική πολυμορφία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναγνωρίσει τη σημασία των περιφερειακών και μειονοτικών γλωσσών, καθώς και των γλωσσών των μεταναστών, εγκρίνοντας ένα σχέδιο δράσης για την προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας, καθώς και μια συγκεκριμένη στρατηγική και δεσμεύσεις για την πολυγλωσσία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει τονίσει επίσης τη σημασία της προστασίας και της απαγόρευσης των διακρίσεων κατά των γλωσσικών μειονοτήτων, καθώς και της υποστήριξης των απειλούμενων γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας στην ΕΕ.

Για την στήριξη των μειονοτικών γλωσσών, υπάρχουν ειδικά προγράμματα της ΕΕ για τη γλωσσική πολυμορφία και την πολυγλωσσία τα οποία και μπορούν να συμβουλεύονται οι ενδιαφερόμενοι. Η ΕΕ χρηματοδοτεί επίσης προγράμματα όπως το AThEME (το οποίο ερευνά τον ρόλο των μειονοτικών γλωσσών στην πολυγλωσσία) ή το Digital Language Diversity (Ψηφιακή Γλωσσική Πολυμορφία, στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+), καθώς και πρωτοβουλίες όπως το Δίκτυο για την Προώθηση της Γλωσσικής Πολυμορφίας.

Ολόκληρη η κληρονομιά μιας κοινωνίας εξαφανίζεται όταν εξαφανίζεται μια γλώσσα. Γι΄ αυτό είναι πολύ σημαντικό να προστατευτεί η Κυπριακή Μαρωνίτικη Αραβική γλώσσα που χρησιμοποιούν οι συμπατριώτες μας εδώ και αιώνες. Η Κύπρος και γενικότερα η Ένωση θα γινόντουσαν πολιτισμικά πολύ φτωχότερες αν η ‘Σάννα’, η γλώσσα της Μαρωνίτικης Κοινότητας που φέρει από τους βιβλικούς χρόνους τόση ιστορία, εξαφανιζόταν.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε στις 11 Σεπτεμβρίου 2013 ψήφισμα (P7_TA (2013) 0350), το οποίο καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη το θέμα των γλωσσών που απειλούνται με εξαφάνιση και να δεσμευθούν ολόψυχα για την προστασία και την προώθηση της μοναδικής γλωσσικής ποικιλομορφίας και πολιτιστικής κληρονομιάς στην ΕΕ. Κάτι τέτοιο θα υλοποιηθεί μέσω φιλόδοξων πολιτικών αναζωογόνησης για τις απειλούμενες με εξαφάνιση γλώσσες και αφιερώνοντας έναν λογικό προϋπολογισμό για το σκοπό αυτό. Συνιστούσε το ψήφισμα οι πολιτικές αυτές να αποσκοπούν επίσης στην ανάπτυξη ευρύτερης συνειδητοποίησης μεταξύ των πολιτών της Ένωσης του γλωσσικού και πολιτιστικού πλούτου που αντιπροσωπεύουν αυτές οι κοινότητες.

Επιπλέον ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εκπονήσουν σχέδια δράσης για την προώθηση των απειλούμενων με εξαφάνιση γλωσσών βάσει κοινών πρακτικών που είναι ήδη διαθέσιμές σε διάφορες γλωσσικές κοινότητες της Ευρώπης • Επιπρόσθετα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ίδρυσε τον Φεβρουάριο του 2010 μια Διακομματική Ομάδα για τις Παραδοσιακές Μειονότητες, τις Εθνικές Κοινότητες και τις Γλώσσες, αποτελούμενη από Ευρωβουλευτές που ανήκουν σε διαφορετικές μειονότητες. Σκοπός της Διακομματικής Ομάδας είναι η υποστήριξη των μειονοτικών γλωσσών στην ΕΕ.