Η άνοδος της ακροδεξιάς πρόκληση για την ισότητα των φύλων σύμφωνα με έρευνα

Η άνοδος του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς, χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη πρόκληση για τα θέματα ισότητας, ενόψει των επερχόμενων εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με έρευνα του δικτύου Gender five plus, που παρουσιάστηκε από την Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και Αντιδήμαρχο του Δήμου Αθηναίων Μαρία Στρατηγάκη.

Κατά τη διάρκεια παρουσίασης που οργάνωσε το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο και το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου, με τίτλο «Γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Πολιτική», η κα. Στρατηγάκη σημείωσε ότι η πολιτική ταυτότητα των ακροδεξιών κομμάτων χαρακτηρίζεται από τον αντιφεμινιστικό και ομοφοβικό της χαρακτήρα.

Σημείωσε επίσης ότι η άλλη πρόκληση είναι ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξε ελάχιστη αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών στο Κοινοβούλιο, σε αντίθεση με προηγούμενες περιόδους που χαρακτηρίστηκαν από μεγαλύτερες αυξήσεις.

Παράλληλα αναφέρθηκε σε ευκαιρία που δημιουργεί η άνοδος του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς, για εξέλιξη της ισότητας στην ΕΕ και ενίσχυση της ισόρροπης συμμετοχής των φύλων αντιδρώντας στις ανελεύθερες τάσεις. Η ΕΕ, είπε, συνεχίζει και μπορεί να ενδυναμώσει την πολιτική της για συμμετοχή γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αναφέρθηκε ακόμα σε πρόταση που υπάρχει, ώστε στους επερχόμενους διορισμούς Επιτρόπων στην ΕΕ, να προτείνεται από κάθε κράτος-μέλος ένας άντρας και μια γυναίκα, ώστε να υπάρχει επιλογή.

Τόνισε ταυτόχρονα την ανάγκη η ΕΕ χρειάζεται να μετακινηθεί από μια «ρητορική ισότητας» και «προώθηση της ισότητας», σε αυστηρές «εγγυήσεις ισότητας» ή «θετικές δράσεις».

Αναφερόμενη στις ευκαιρίες που υπάρχουν σημείωσε ακόμα την αναβίωση του γυναικείου κινήματος που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα σε διάφορες χώρες με αφορμή το κίνημα “me too”, κάτι που όπως είπε δεν έχει υπάρξει τα τελευταία δέκα χρόνια και πρέπει να αξιοποιηθεί.

Με βάση την έρευνα, σε όλα τα κράτη-μέλη οι γυναίκες πάνε λιγότερο στις κάλπες για να ψηφίσουν, ωστόσο όπου ψηφίζει μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών τόσο περισσότερη εκπροσώπηση γυναικών υπάρχει στα αποτελέσματα.

Η κα. Στρατηγάκη αναφέρθηκε επίσης στην έννοια της δημοκρατίας της ισότητας (parity democracy) η οποία, όπως είπε, είναι κάτι περισσότερο από απλώς αύξηση γυναικών σε θέσεις ευθύνης, αλλά αντιλαμβάνεται την ισότητα ανδρών και γυναικών ως θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συστήματος. Χαρακτηρίζεται επίσης από αλλαγή του τρόπου κατανόησης της δημοκρατίας, της πολιτικής κουλτούρας και των δομών της δημοκρατίας

Η δημοκρατία της ισότητας, πρόσθεσε, αντιμετωπίζει το δημοκρατικό έλλειμμα της ΕΕ, ενισχύει τη διαφορετικότητα, αντιμετωπίζει την πρόκληση του λαϊκισμού και έχει σημαντικά στρατηγικά οφέλη και για τα πολιτικά κόμματα.

Η πολιτική ισότητα παρουσιάζει την χαμηλότερη βελτίωση στην Κύπρο
---------------------------------------------------------------------------------------
Στην δική της παρουσίαση η Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου Σουσάνα Παύλου αναφέρθηκε σε συμπεράσματα στα οποία έχει καταλήξει το Ινστιτούτο από τη μακροχρόνια  ενασχόλησή του με το θέμα της ισότητας.

«Δυστυχώς», ανέφερε «δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μια τάση βελτίωσης της ισόρροπης συμμετοχής. Παρόλο που μπορεί να φαίνεται ότι τα ποσοστά αυξάνονται ελαφρώς, σε απόλυτους αριθμούς η αλλαγή είναι μηδαμινή».

Όπως εξήγησε, σύμφωνα με τον δείκτη της ισότητας των φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), ο τομέας της πολιτικής εξουσίας, παρουσιάζει τη χαμηλότερη βελτίωση από όλους τους δείκτες ισότητας στην Κύπρο.

«Η πολιτική εξουσία, υιοθετεί τον λόγο μας σχετικά με την απαίτηση για την ισότητα των φύλων, χωρίς να συνοδεύεται από συγκεκριμένες και αποτελεσματικές δράσεις. Το γεγονός αυτό αποδυναμώνει το αίτημα και τις ίδιες γυναίκες, αφού κάνει τον λόγο κενό περιεχομένου,  οδηγώντας στο λεγόμενο pink washing. Παρόλες τις προσπάθειες των οργανωμένων συνόλων των γυναικών, οι άντρες καλά κρατούν την εξουσία», συμπλήρωσε.

Είναι προφανές, είπε, ότι για να αλλάξει η παρούσα κατάσταση, θα πρέπει να υπάρξουν ριζοσπαστικές αλλαγές στο ίδιο το πολιτικό σύστημα.

Η ισότητα των φύλων οδηγεί σε οικονομική πρόοδο
---------------------------------------------------------------
Αναφερόμενη σε μελέτη του EIGE, η Εκπρόσωπος Τύπου του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο Αλεξάνδρα Ατταλίδου, είπε ότι αυτή αποδεικνύει ότι η ισότητα των φύλων είναι δύναμη για οικονομική πρόοδο. Με βάση τη μελέτη, αν μέχρι το 2050 προωθηθούν τα θέματα ισότητας, αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ μέχρι και 9,6% ή €3,15 τρισεκατομμύρια.

Παρουσιάζοντας τα δεδομένα που ισχύουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανέφερε ότι η Κύπρος βρίσκεται στην προτελευταία θέση όσον αφορά τη συμμετοχή γυναικών στην Ευρωβουλή.

Σήμερα, είπε, το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέρχεται σε 36 % σε σχέση με 17% που ήταν στις πρώτες άμεσες εκλογές το 1979.  Επίσης οι γυναίκες υπό-αντιπροσωπεύονται στα κέντρα λήψεως αποφάσεων που καθορίζουν την πολιτική, την οικονομία και την κοινωνία με τον σχετικό δείκτη να φτάνει στο 48,5%.

Έκανε επίσης λόγο για μεγάλες ανισότητες στα περισσότερα κράτη – μέλη και στην Κύπρο, η οποία είναι πέμπτη από το τέλος όσον αφορά εκπροσώπηση γυναικών σε θέσεις εξουσίας.

Όσον αφορά την εκπροσώπηση γυναικών στα Κοινοβούλια των κρατών μελών το ποσοστό είναι 30,5% ενώ το ποσοστό για τις γυναίκες Υπουργούς είναι 30%. Στην Κύπρο τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 17,5% και 18,5%.

Σημείωσε επίσης ότι από τα εννέα κράτη μέλη της ΕΕ που υιοθέτησαν ποσοστώσεις για εκπροσώπηση των γυναικών, στα οκτώ σημειώθηκε αύξηση του ποσοστού των γυναικών στο Κοινοβούλιο.

Πρόσθεσε ότι στην Κύπρο σε μεγάλο ποσοστό οι γυναίκες δήλωσαν ότι δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με την πολιτική αφού είναι υπερφορτωμένες με καθήκοντα που έχουν σχέση και με την φροντίδα της οικογένειας.