Παραλύει η γαλλο-γερμανική ατμομηχανή

Σε τέλμα οδηγείται η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές δυναμικές ενσωμάτωσης καθώς, για πρώτη φορά στην ιστορία της Ένωσης, η γαλλο-γερμανική «ατμομηχανή» που για δεκαετίες ηγείτο του ευρωπαϊκού οράματος βρίσκεται σήμερα σε μια πρωτοφανή εξασθένιση. Τα πρώτα πρακτικά σημάδια της εξασθένισης της «ατμομηχανής» της Ένωσης είναι οι πολύ αργοί ρυθμοί προόδου της ενοποίησης της ευρωζώνης, ενός από τα σημαντικότερα «στοιχήματα» της σύγχρονης ΕΕ αλλά και οι αυξανόμενες τάσεις ανυπακοής και απροκάλυπτων σήμερα αποκλίσεων από τους ευρωπαϊκούς κανόνες και αρχές. Οι προοπτικές της ΕΕ, όχι μόνο εν όψει των κρίσιμων ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 αλλά και μετά, είναι δυσοίωνες καθώς τόσο ο Πρόεδρος Μακρόν όσο και η Καγκελάριος Μέρκελ βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση ενώ οι όποιες διάδοχες καταστάσεις τους δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ελπίδων.

Αδύναμος ο Μακρόν

Μετά την αναπάντεχη ανάδειξη του και τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 2017 έναντι της Μαρίν Λεπέν, ο Εμμανουέλ Μακρόν θεωρήθηκε στις Βρυξέλλες ως η ζωντανή απόδειξη ότι ο κίνδυνος του λαϊκισμού άρχιζε να υποχωρεί στην ΕΕ και ότι ο νέος Γάλλος Πρόεδρος θα έδινε μια καινούργια πνοή στην Ένωση και το ευρωπαϊκό όραμα. Το ίδιο πίστεψε και ο Εμμανουέλ Μακρόν, που ξεκίνησε αμέσως με ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στην ΕΕ και την ευρωζώνη. Τόσο φιλόδοξο που, όμως έλεγαν τότε διπλωματικές πηγές στην έδρα της ΕΕ, είχε προκαλέσει την ενόχληση άλλων χωρών μελών που θεώρησαν ότι ο Γάλλος Πρόεδρος σχεδόν σφετερίστηκε των δικών τους πολύχρονων προσπαθειών και πρωτοβουλιών για να χτίσει ένα δικό του ευρωπαϊκό προφίλ. Η Άγκελα Μέρκελ φάνηκε αμέσως επιφυλακτική απέναντι στις προθέσεις του Προέδρου Μακρόν για μεταρρυθμίσεις καθώς το Βερολίνο εισερχόταν αργά αλλά σταθερά σε μια φάση εσωστρέφειας. Σταδιακά, η αίγλη και η δημοτικότητα του Προέδρου Μακρόν άρχισαν να φθίνουν, φτάνοντας σε ένα ναδίρ σήμερα, εν μέσω διαδηλώσεων των «κίτρινων γιλέκων» που ανάγκασαν την κυβέρνηση να υποχωρήσει στο θέμα της φορολογίας των καυσίμων. Σήμερα, ο Πρόεδρος Μακρόν είναι τόσο εξασθενημένος όσο ποτέ άλλοτε, εκτιμούν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες και δεν κρύβουν την ανησυχία τους τόσο για τις επιπτώσεις της εξασθένισης του αυτής στην γαλλο-γερμνανική «ατμομηχανή» όσο και για τις επιπτώσεις στο γαλλικό πολιτικό σκηνικό εν όψει των ευρωεκλογών.

«Παράλυση» της «ατμομηχανής»

Οι ανησυχίες αυτές επιδεινώνονται καθώς στο Βερολίνο η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική, σύμφωνα με τους συνομιλητές του «Π» στις Βρυξέλλες. Η Καγκελάριος Μέρκελ, εξασθενημένη λόγω της αναμφισβήτητα γενναίας απόφασης της να υποδεχθεί εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, βρίσκεται στον ανεπιστρεπτί δρόμο προς την «έξοδο» της από την γερμανική πολιτική σκηνή. Η εσωστρέφεια κυριαρχεί στο Βερολίνο, η διάδοχη κατάσταση μετά την Αγκελα Μέρκελ δεν θεωρείται ιδιαίτερα ελπιδοφόρα όσον αφορά το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ενώ η άνοδος του ακροδεξιού AfD και η δραματική εξασθένιση των Σοσιαλοδημοκρατών αλλά και των Χριστιανοδημοκρατών, σε μικρότερη πάντως κλίμακα, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για ουσιαστικές προοπτικές για περισσότερη Ευρώπη. Έξι περίπου μήνες πριν τις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019, οι οποίες κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εφιάλτη καθώς αναμένεται να ενδυναμωθούν πολύ οι ακροδεξιές, λαϊκιστικές και αντι-ευρωπαϊκές δυνάμεις, η «παράλυση» της γαλλο-γερμανικής «ατμομηχανής» αποτελεί εξαιρετικά επικίνδυνη εξέλιξη.