Ρωσο-ουκρανική κρίση: Η ήπια ισχύς η ΕΕ

Τα όρια της ΕΕ απέναντι στην Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν αλλά και την ήπια ισχύ της αναδεικνύει για ακόμα μια φορά η εν εξελίξει κρίση ανάμεσα στο Κίεβο και την Μόσχα στην Αζοφική Θάλασσα. Πολιτικοί αναλυτές στην ΕΕ εκτιμούν ότι η μέχρι σήμερα πολιτική της Ένωσης απέναντι στην Ρωσία, με βασικό «εργαλείο» τις κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματική και καλούν τους Ευρωπαίους να βρουν νέους τρόπους διαχείρισης του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η κρίση στην Αζοφική δοκιμάζει την φιλοδοξία της ΕΕ να δρα ως «ήπια ισχύς» (soft power) στην περιοχή ενώ δείχνει ότι στους κόλπους της Ένωσης δεν υπάρχει ισχυρή βούληση εκ μέρους των χωρών μελών να έρθουν σε μετωπική σύγκρουση με την Μόσχα.

Κυρώσεις

Οι αντιδράσεις της ΕΕ απέναντι στη νέα κλιμάκωση στην ρωσο-ουκρανική διένεξη ήταν άμεσες και σαφείς, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτες τις κινήσεις της Μόσχας και καλώντας την να σεβαστεί άμεσα το διεθνές δίκαιο. Ωστόσο, θα διαφαίνεται καμία βούληση εκ μέρους χωρών μελών να κάνουν κάτι παραπάνω από την επιβολή νέων κυρώσεων εις βάρος της Ρωσίας, εκτιμούν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες. Η Άγκελα Μέρκελ, που εμφανίστηκε υποστηρικτική της Ουκρανίας κατέστησε σαφές ότι «δεν επιβάλλουμε κυρώσεις στη Ρωσία μόνο και μόνο για χάρη των κυρώσεων αλλά για να καταστήσουμε σαφές ότι όλες οι χώρες, ακόμη και αν γειτνιάζουν με τη Ρωσία, έχουν το δικαίωμα στη δική τους ανάπτυξη». Μιλώντας σε γερμανο-ουκρανικό συνέδριο στο Βερολίνο, Γερμανίδα Καγκελάριος τόνισε ότι πρέπει να διασφαλιστεί ότι η Ουκρανία θα παραμείνει χώρα διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου και είπε ότι «κοιτάζοντας γύρω από τη Ρωσία, υπάρχουν χώρες όπως η Γεωργία, η Μολδαβία, το Αζερμπαϊτζάν, η Αρμενία, μία ζώνη κρατών που δεν μπορούν να αναπτυχθούν όπως θα επιθυμούσαν. Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας σε αυτό.

Ήπια ισχύς

Στις Βρυξέλλες, ο μόνος που φαίνεται να υιοθέτησε και να εξέφρασε μια άποψη πολύ πιο υποστηρικτική των θέσεων του Προέδρου της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο ήταν ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γιενς Στότλενμπεργκ ο οποίος φαίνεται να θεώρησε ότι η Συμμαχία θα μπορούσε να στηρίξει το Κίεβο. Προφανώς ενθαρρυμένος από τη προσέγγιση αυτή, ο Πρόεδρος Ποροσένκο ζήτησε από το ΝΑΤΟ, και κυρίως από την Γερμανία, να στείλει πολεμικά πλοία στην Αζοφική Θάλασσα, μια προοπτική που αποτελεί εφιάλτη για τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ και τα μέλη της πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους και τις μεθόδους τους απέναντι στην Ρωσία, εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές, οι οποίοι σημειώνουν ωστόσο ότι στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί άλλος τρόπος διαχείρισης της Ρωσίας και ειδικά στην Ουκρανία που για την Μόσχα αποτελεί «πίσω αυλή». Το Βερολίνο προσπάθησε μαζί με το Παρίσι να διαδραματίσουν, ως ΕΕ, έναν ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Ρωσία και την Ουκρανία αλλά εισέπραξε ένα πρώτο ρωσικό «όχι». Διπλωμάτες αλλά και αναλυτές στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι η μόνη δυνατότητα της ΕΕ είναι να λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής και ότι πρέπει αν επιμείνει προς αυτή την κατεύθυνση μέχρι να καμφθεί ενδεχομένως το ρωσικό «όχι». Η κρίση στην Αζοφική δοκιμάζει αναμφισβήτητα την «ήπια ισχύ» της ΕΕ αλλά η Ένωση δεν έχει κανέναν άλλον τρόπο δράσης σημειώνουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες που τονίζουν ότι παρά τις δοκιμασίες αυτές, η ΕΕ είναι πράγματι η μόνη ήπια ισχύς στην ευρύτερη περιοχή.