Δράση για την ασφάλεια ζητά από το ΕΚ η Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί προς την κατεύθυνση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας και καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ολοκληρώσουν επειγόντως τις εργασίες τους σχετικά με τις πρωτοβουλίες προτεραιότητας στον τομέα της ασφάλειας.

Με στόχο τη διατήρηση της θετικής δυναμικής που ανέπτυξαν οι ηγέτες της ΕΕ κατά την άτυπη σύνοδο στο Σάλτσμπουργκ, η σημερινή έκθεση παρουσιάζει τις πρωτοβουλίες για την ασφάλεια οι οποίες θα έχουν αποφασιστική σημασία για την ολοκλήρωση της Ένωσης Ασφάλειας πριν από τις επικείμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Μάιο του 2019. Η έκθεση αυτή αποτελεί, συνεπώς, συμβολή στις συζητήσεις για την εσωτερική ασφάλεια που θα διεξαχθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 18-19 Οκτωβρίου.

Ο επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε σχετικά: «Η ασφάλεια των πολιτών μας είναι και θα παραμείνει προτεραιότητα της ΕΕ. Δεν υπάρχουν περιθώρια χρονοτριβής για την ενίσχυση των εξωτερικών μας συνόρων, τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και τη διαλειτουργικότητα όλων των συστημάτων δεδομένων, καθώς και για την προστασία των πολιτών μας τόσο εντός όσο και εκτός του διαδικτύου. Ήρθε η ώρα για να γίνουν οι υποσχέσεις αυτές πράξη και να ανοίξει ο δρόμος προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας.»

Ο αρμόδιος για την Ένωση Ασφάλειας επίτροπος Τζούλιαν Κινγκ δήλωσε: «Από τα χημικά όπλα που χρησιμοποιούνται στους δρόμους μας μέχρι τις κρατικά υποκινούμενες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, η Ευρώπη απειλείται όπως ποτέ άλλοτε, και οι Ευρωπαίοι πολίτες στρέφονται σε εμάς για να αναλάβουμε δράση. Τώρα είναι η στιγμή να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την ολοκλήρωση του έργου μας σχετικά με την Ένωση Ασφάλειας. Απέναντι στην τρομοκρατία, τις απειλές στον κυβερνοχώρο και τις απειλές που διευκολύνονται από τον κυβερνοχώρο, όπου συγκρούονται ο διαδικτυακός και ο πραγματικός κόσμος, καθώς και απέναντι στο οργανωμένο έγκλημα είμαστε ισχυρότεροι όταν ενεργούμε από κοινού. Δεν πρέπει να χάνουμε χρόνο: τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη για την προώθηση της υλοποίησης αυτού του ζωτικής σημασίας έργου.»

Τα τελευταία τρία χρόνια, η Επιτροπή έχει αναλάβει αποφασιστική δράση για την ενίσχυση των κανόνων ασφάλειας τόσο εντός της ΕΕ όσο και στα εξωτερικά της σύνορα. Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2018, ο πρόεδρος Γιούνκερ ανακοίνωσε πρόσθετα μέτρα για την προστασία των Ευρωπαίων, τόσο εντός όσο και εκτός του διαδικτύου. Ωστόσο, οι απόπειρες τρομοκρατικών επιθέσεων, η χρήση χημικών όπλων στους δρόμους ενός κράτους μέλους και, πιο πρόσφατα, η αποτραπείσα κυβερνοεπίθεση στην έδρα διεθνούς οργανισμού υπογραμμίζουν ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να αποτελεί, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, στόχο και δείχνουν την ολοένα μεγαλύτερη σημασία της ενίσχυσης της συλλογικής μας ασφάλειας και ανθεκτικότητας.

Επιτάχυνση των εργασιών στα ζητήματα που έχουν προτεραιότητα για την ασφάλεια

Παρόλο που ορισμένες νομοθετικές προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή έχουν πλέον ολοκληρωθεί, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά σημαντικά ζητήματα τα οποία πρέπει να διευθετηθούν επειγόντως, πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2019. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζητεί την επίσπευση των εργασιών αυτών και την ταχεία έγκριση των εκκρεμών ζητημάτων, ειδικότερα αυτών που καθορίζονται στην κοινή δήλωση, καθώς και των νέων μέτρων που πρότεινε ο πρόεδρος Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

• Προστασία των Ευρωπαίων στο διαδίκτυο: τον Σεπτέμβριο του 2017 παρουσιάστηκε ευρεία δέσμη μέτρων για την ενίσχυση της κυβερνοανθεκτικότητας της ΕΕ και τη βελτίωση των ικανοτήτων κυβερνοασφάλειας. Τον περασμένο μήνα ακολούθησαν προτάσεις που αποσκοπούν ειδικά στην προστασία της ασφάλειας των εκλογών μας. Λαμβανομένων υπόψη των πρόσφατων κακόβουλων δραστηριοτήτων στον κυβερνοχώρο, είναι επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθούν κατά προτεραιότητα όλες οι νομοθετικές προτάσεις. Επιπλέον, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διαδικτυακές πλατφόρμες δεν χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για τη διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες, ιδίως η υποχρέωση να αφαιρείται το περιεχόμενο αυτό εντός μιας ώρας, πρέπει να εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, πριν από τις εκλογές του Μαΐου 2019.


• Διαλειτουργικότητα των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ: βασικό στοιχείο των προσπαθειών της Επιτροπής για την κάλυψη των κενών όσον αφορά την ασφάλεια των πληροφοριών είναι η δυνατότητα διασύνδεσης των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ για την ασφάλεια, τη μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων με πιο έξυπνο και αποτελεσματικό τρόπο. Η πρόταση για τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ, που υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2017, θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2019. Ομοίως, πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό η αναβάθμιση των διαφόρων συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ, όπως του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS), του Eurodac και του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS).


• Καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος: για να βοηθηθούν οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές να διερευνούν ενδείξεις εγκληματικών πράξεων στο διαδίκτυο και σε διασυνοριακό επίπεδο, οι προτάσεις της Επιτροπής για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να εγκριθούν πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019. Η Επιτροπή καλεί επίσης το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επεκτείνουν τις αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), ώστε να συμπεριληφθεί σ' αυτές η διερεύνηση διασυνοριακών τρομοκρατικών πράξεων.


• Ενίσχυση των συνόρων της ΕΕ: η εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ εξαρτάται από το πώς διαχειριζόμαστε τα εξωτερικά μας σύνορα. Αυτός είναι ο λόγος για την υποβολή προτάσεων σχετικά με την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, των κανόνων της ΕΕ για τις επιστροφές και του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, που από κοινού θα παρέχουν τα αναγκαία εργαλεία για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων.

Για να στηρίξει τις προσπάθειες των κρατών μελών να αυξήσουν την ασφάλεια εντός της ΕΕ, η Επιτροπή έχει διαθέσει 70 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) για τη διετία 2018-2019 με στόχο τη χρηματοδότηση της ασφάλειας, ειδικότερα: την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης (5 εκατ. ευρώ)· την καταπολέμηση απειλών ΧΒΡΠ, με τον περιορισμό της πρόσβασης σε αυτοσχέδια εκρηκτικά και την προστασία των δημόσιων χώρων και των υποδομών ζωτικής σημασίας (9,5 εκατ. ευρώ)· την ενίσχυση της εφαρμογής των υφιστάμενων κανόνων, όπως των αρχείων ονομάτων επιβατών της ΕΕ (1,5 εκατ. ευρώ). Το ποσό αυτό προστίθεται στα 100 εκατ. ευρώ που διατίθενται στο πλαίσιο του προγράμματος αστικών καινοτόμων δράσεων, μεταξύ άλλων, για την προστασία των δημόσιων χώρων (περισσότερες πληροφορίες διατίθενται εδώ).

Ιστορικό

Η ασφάλεια αποτελεί πολιτική προτεραιότητα της Επιτροπής Γιούνκερ από την αρχή της θητείας της, όπως προκύπτει από τις πολιτικές κατευθύνσεις που παρουσίασε ο πρόεδρος Γιούνκερ τον Ιούλιο του 2014 έως την τελευταία ομιλία που εκφώνησε για την κατάσταση της Ένωσης στις 12 Σεπτεμβρίου 2018.

Στις 14 Δεκεμβρίου 2017, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο ασκών την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέγραψαν κοινή δήλωση για τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ για τη διετία 2018-2019, στην οποία υπογραμμίζουν την τεράστια σημασία που έχει η καλύτερη προστασία της ασφάλειας των πολιτών, τοποθετώντας την στον πυρήνα του νομοθετικού έργου της Ένωσης. Προτεραιότητα δόθηκε σε πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη διασφάλιση του ότι οι αρχές των κρατών μελών θα γνωρίζουν ποιοι διασχίζουν τα κοινά εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, στη δημιουργία διαλειτουργικών συστημάτων πληροφοριών σε επίπεδο ΕΕ για τη διαχείριση της ασφάλειας, των συνόρων και της μετανάστευσης και στην ενίσχυση των μέσων καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για την Ασφάλεια κατευθύνει το έργο της Επιτροπής στον συγκεκριμένο τομέα, καθορίζοντας τις κύριες δράσεις για αποτελεσματική αντίδραση της ΕΕ στην τρομοκρατία και τις απειλές κατά της ασφάλειας, όπως η καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης, η ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, η παρεμπόδιση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και η καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών. Από την έγκριση του θεματολογίου μέχρι σήμερα, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή του, γεγονός που άνοιξε τον δρόμο για μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας. Η πρόοδος αυτή αντικατοπτρίζεται στις εκθέσεις που δημοσιεύει η Επιτροπή σε τακτά διαστήματα.