Κλιματική αλλαγή: Μάχη με τους ρύπους

Διαποτισμένη από την αντίληψη ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες που θα κληθούν στις κάλπες τον ερχόμενο Μάιο για να αναδείξουν τους ευρωβουλευτές τους δεν ενδιαφέρονται για τις προτάσεις που γίνονται από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ αλλά για την υλοποίησή τους, ειδικά όταν τους επηρεάζουν άμεσα, ήταν η τελευταία ομιλία του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 για την κατάσταση της Ένωσης ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Οι Ευρωπαίοι πολίτες που θα προσέλθουν στις κάλπες τον Μάιο του 2019 δεν θα ενδιαφέρονται για τις καλές προθέσεις της Επιτροπής να εξαλείψει τα πλαστικά μίας χρήσης, ώστε να προστατευθούν οι θάλασσές μας. Αν θέλουμε να πείσουμε τους Ευρωπαίους για την προσφορά μας και την αξία του έργου μας, χρειαζόμαστε έναν ευρωπαϊκό νόμο που θα παγιώνει την απαγόρευση των πλαστικών - όπως το έχει προτείνει η Επιτροπή», υπογράμμισε.

Η ομιλία του κ. Γιούνκερ έγινε μια μέρα ασυνήθιστα ζεστή για το Στρασβούργο, με τη θερμοκρασία να ξεπερνά τους 32 βαθμούς Κελσίου. Απότοκο βεβαίως των κλιματικών αλλαγών συνεπεία της οικολογικής καταστροφής, που δεν αποτελούν πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Επί τούτου λίγες μέρες ενωρίτερα από την τελευταία ομιλία του κ. Γιούνκερ ως προέδρου της Κομισιόν στο Στρασβούργο, 700 Γάλλοι επιστήμονες μέσω πρωτοσέλιδου δημοσιεύματος στη «Λιμπερασιόν» απηύθυναν κραυγή-κάλεσμα προς την πολιτική ηγεσία «να αφήσουν πλέον τους εξορκισμούς και να περάσουν στη δράση, για μια κοινωνία χωρίς άνθρακα». Οι επιστήμονες εξηγούν πως μόνο οι άμεσες αλλαγές και οι βραχυπρόθεσμες δεσμεύσεις, στο πλαίσιο ξεκάθαρων και φιλόδοξων στόχων έως το 2030, θα επιτρέψουν να ανταποκριθούμε στην κλιματική πρόκληση. «Έχουμε ήδη περάσει στο ‘κλιματικό μέλλον’», τονίζουν. «Έχουμε άνοδο των μέσων θερμοκρασιών, επανεμφάνιση ακραίας υποτροπής της θερμότητας καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού ακόμα και στο βόρειο ημισφαίριο. Τήξη παγετώνων και θαλάσσιων πάγων, ξηρασία, τροποποίηση των περιοχών διανομής για ορισμένα ζώα και φυτά, καταστροφή σπάνιων και πολύτιμων οικοσυστημάτων, αύξηση της στάθμης της θάλασσας, αποξυγόνωση και οξύνιση των ωκεανών κ.ά. είναι οι συγκεκριμένες εκδηλώσεις της αλλαγής του κλίματος που συνεχίζουν να συσσωρεύονται».

Να μην κοιτάζουμε αλλού…

Μπορεί να έπεσε στα χαμηλά στα όσα επίσης σημαντικά ανέφερε στην ομιλία του ενώπιον των ευρωβουλευτών ο κ. Γιούνκερ, ωστόσο ο πρόεδρος της Κομισιόν στάθηκε με σοβαρότητα κτυπώντας καμπανάκι για το τι περιμένει τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια και γιατί και σε αυτό τον τομέα η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παραμείνει ενωμένη. «Η Ευρώπη, εκεί που είναι αναγκαίο, πρέπει να ενεργεί ενιαία, σαν ένας άνθρωπος. Το αποδείξαμε όταν εξακολουθήσαμε να υπερασπιζόμαστε τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, επειδή εμείς οι Ευρωπαίοι θέλουμε να κληροδοτήσουμε έναν καθαρότερο πλανήτη στις επόμενες γενιές. Συμμερίζομαι την ανάλυση του αρμόδιου επιτρόπου μας για θέματα ενέργειας όσον αφορά τους στόχους για μείωση των εκπομπών CO₂ έως το 2030. Η ανάλυσή του είναι επιστημονικά ακριβής και πολιτικά αναγκαία. Η ξηρασία του φετινού καλοκαιριού υπενθύμισε τόσο με βίαιο όσο και με αναμφισβήτητο τρόπο -και όχι μόνο στους αγρότες- τη σημασία που έχουν οι προσπάθειές μας αυτές για να διαφυλάξουμε το μέλλον των επόμενων γενιών. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε αντιμέτωποι με μια πρόκληση που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας και εμείς να κοιτάζουμε αλλού. Εμείς, η Επιτροπή, και εσείς, το Κοινοβούλιο, πρέπει να έχουμε το βλέμμα μας στραμμένο προς το μέλλον» τόνισε. Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, επιχειρηματολογώντας για την αναγκαιότητα εφαρμογής του σχεδίου για μια ευρωπαϊκή αμυντική ένωση, εξήγησε πως μόνο «μια Ευρώπη που είναι ισχυρή και ενωμένη μπορεί να προστατεύσει τους πολίτες μας από τις εσωτερικές και τις εξωτερικές απειλές - από την τρομοκρατία μέχρι την κλιματική αλλαγή».

Στην Κύπρο

Η Κυπριακή Δημοκρατία, στο πλαίσιο απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου του 2017, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε φάση τελικής προετοιμασίας για την κατάρτιση του εθνικού σχεδίου για το κλίμα και την ενέργεια, το οποίο θα πρέπει να είναι έτοιμο για να υποβληθεί στην Κομισιόν τον Ιανουάριο του 2019. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της στον «Π» η συνάδελφος Μιράντα Λυσάνδρου, αφού αποκάλυπτε πως η χώρα μας θα πρέπει να τρέξει με χίλια για να προλάβει τους νέους αυστηρούς ευρωπαϊκούς στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (που επιβάλλονται στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για τη δεκαετία 2021-2030, με σκοπό τον μετριασμό των επιπτώσεων από την υπερθέρμανση του πλανήτη), σημείωνε πως πηγές στο Τμήμα Περιβάλλοντος διαμηνύουν ότι εάν στο πλαίσιο αυτό δεν ληφθούν άκρως καινοτόμα και τολμηρά μέτρα τα οποία να οδηγούν στη μείωση του «αποτυπώματος» της Κύπρου στην κλιματική αλλαγή, μέσω της μείωσης των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), θα οδηγηθούμε σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, με το ανάλογο κόστος. Την ίδια ώρα θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η τιμή του ρεύματος θα εκτοξευθεί στα ύψη από το 2020 και μετά (αυτό θα γίνει ορατό από το 2019 καθώς μειώνονται δραστικά τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου της ΑΗΚ) εάν δεν γίνουν κατορθωτές μέχρι τότε αφενός η έλευση ενός καθαρότερου καυσίμου στην ηλεκτροπαραγωγή, όπως το φυσικό αέριο, και αφετέρου η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ισοζύγιο της ΑΗΚ. Σημειώνεται πως ήδη ο καταναλωτής και οι επιχειρήσεις πληρώνουν πολλά για δικαιώματα ρύπων από την κάθε κιλοβατώρα που καταναλώνουν.

Ανεπαρκής η προστασία της υγείας μας

Η τελευταία ομιλία του κ. Γιούνκερ για το μέλλον της Ευρώπης έγινε μια μέρα μετά από τη δημοσίευση της ειδικής έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ατμοσφαιρική ρύπανση: Η προστασία της υγείας μας παραμένει ανεπαρκής», η οποία εμπίπτει στις αρμοδιότητες του κ. Janusz Wojciechowski, μέλους του συνεδρίου. Σύμφωνα με την έκθεση, η δράση της EE για την προστασία της ανθρώπινης υγείας από την ατμοσφαιρική ρύπανση δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Κάθε χρόνο στην EE η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί την αιτία για περίπου 400.000 πρόωρους θανάτους, ενώ το εξωτερικό κόστος που συνδέεται με τις επιπτώσεις της στην υγεία ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, παρά το σημαντικό αυτό ανθρώπινο και οικονομικό κόστος, δεν έχουν ακόμη ληφθεί στο επίπεδο της Ένωσης τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπισή του. Τα αιωρούμενα σωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το τροποσφαιρικό όζον είναι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι που ευθύνονται για τους περισσότερους από τους εν λόγω πρόωρους θανάτους. Όπως επίσης αναφέρεται στην έκθεση, «η οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα του 2008 αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της EE για τον καθαρό αέρα, καθώς θέτει πρότυπα για την ποιότητα του αέρα που καθορίζουν τα όρια συγκέντρωσης των ρύπων στον αέρα. Εξετάσαμε τον σχεδιασμό της οδηγίας, κατά πόσον τα κράτη μέλη την εφάρμοσαν αποτελεσματικά και πώς η Επιτροπή παρακολούθησε και επέβαλε την εφαρμογή της. Επιπλέον, αξιολογήσαμε το κατά πόσον η ποιότητα του αέρα ελήφθη δεόντως υπόψη σε άλλες πολιτικές της EE και στηρίχθηκε καταλλήλως με κεφάλαια της EE, καθώς και αν το κοινό ενημερώνεται επαρκώς για θέματα σχετικά με την ποιότητα του αέρα», σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, με τον κ. Wojciechowski να σημειώνει πως «η ατμοσφαιρική ρύπανση συνιστά τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τις τελευταίες δεκαετίες οι πολιτικές της EE συνέβαλαν μεν στη μείωση των εκπομπών, χωρίς όμως να έχει βελτιωθεί αντιστοίχως η ποιότητα του αέρα, με τις επιπτώσεις στη δημόσια υγεία να παραμένουν σημαντικές», καταλήγει.

#OurEuropeOurFuture

#ΗΕυρώπηΕίναιΤοΜέλλονΜας