«Να ξαναβρούμε την αρετή του συμβιβασμού»

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ

ΚΑΤΙΑ ΣΑΒΒΑ

250 μέρες πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2019, o πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ αποτιμώντας το έργο του ενώπιον των Ευρωβουλευτών, έκανε λόγο για εκλογές ορόσημο απευθύνοντας έκκληση να απορριφθεί ο υπερβολικός εθνικισμός και να αναδειχθεί ο πεφωτισμένος πατριωτισμός. «Θα ήθελα να πούμε ναι στον πατριωτισμό, που έχει εθνική και ευρωπαϊκή διάσταση. Η Ευρώπη χρειάζεται δυο πόδια και για να την αγαπήσει κανείς, πρέπει να αγαπάει τα έθνη της. Ο υπερβολικός εθνικισμός είναι δηλητηριώδης. Με λίγα λόγια πρέπει να μείνουμε πιστοί στην ταυτότητά μας. Να φυτέψουμε σήμερα τα δέντρα κάτω από τα οποία θα στέκονται και θα αναπνέουν τα εγγόνια και τα δισέγγονά μας». Στην τελευταία του ομιλία ο κ Γιούνκερ αφού αναφέρθηκε σε όσα έγιναν και δεν έγιναν επί ημερών του ιεράρχησε και όσα πρέπει να δρομολογηθούν κατά προτεραιότητα όπως η διεθνής ενίσχυση του ρόλου του ευρώ, διευρυμένη νομισματική ένωση, κοινή φωνή στην εξωτερική πολιτική, ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων με την Αφρική και ειδική πλειοψηφία, αντί απόλυτης, σε ορισμένους τομείς.

Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Γιούνκερ ανέφερε πως «υποσχεθήκαμε, μια ψηφιακή ένωση, μια τραπεζική ένωση, μια αγορά ανταποκρινόμενη στις αλλαγές του κλίματος, και τα πιο πολλά τα έχουμε πετύχει». Όπως εξήγησε από όλες τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από την Κομισιόν από το 2014, το 50% έχουν ολοκληρωθεί ενώ 20% δρομολογούνται. Το υπόλοιπο 30% είναι σε φάση δύσκολων διαπραγματεύσεων. «Δεν αποδέχομαι πως η Κομισιόν φταίει για όλες τις αποτυχίες μας. Αν και θα συνεχίσει να είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος» σημείωσε.

Παγκόσμιος πρωταγωνιστής

Αναφερόμενος στις εξελίξεις στον Ιντλίμπ (Συρία) και χαρακτηρίζοντάς τις ανησυχητικές ο Πρόεδρος της Κομισιόν σημείωσε πως «δεν μπορούμε να σιωπούμε... Θα πρέπει η Ευρώπη να καταλάβει την πολιτική, οικονομική ή και στρατιωτική της ισχύ. Θα πρέπει να αλλάξουμε ρόλο, να γίνουμε ένας παγκόσμιος πρωταγωνιστής. Να είμαστε δωρητές αλλά και πρωταγωνιστές». Όπως σημείωσε «δεν θα στρατιωτικοποιήσουμε την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να γίνουμε πιο ανεξάρτητοι. Μόνο μια ισχυρή ΕΕ μπορεί να προστατέψει τον εαυτό της και να ανταποκριθεί σε όλες τις προκλήσεις». Ο κ. Γιούνκερ πρόσθεσε πως «είμαστε υπέρ της πολυμέρειας. Αυτό είναι το διακύβευμα των ευρωεκλογών, για τις οποίες έχουμε 250 ημέρες. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε για να αποσπάσουμε θετικά αποτελέσματα και ότι μπορεί η Ευρώπη να ξεπεράσει τις διαφορές της».

Αλλαγή ώρας

«Πρέπει να αποδείξουμε πως όλοι μπορούν να βοηθήσουν για να γίνει κυρίαρχη η ΕΕ. Οι πολίτες στις εκλογές, θα ενδιαφερθούν για τις επιχειρήσεις, για τους φόρους που πληρώνουν. Οι ψηφοφόροι θέλουν οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταστούν γρήγορα νομοθεσία. Αν οι Ευρωπαίοι αυτό θέλουν δεν θα ικανοποιηθούν με τις κινήσεις μας κατά των πλαστικών. Για να πειστεί ο ευρωπαίος χρειάζεται και εθνική νομοθεσία» υπογράμμισε ο κ. Γιούνκερ. «Όλοι λέμε ωραία λόγια και έχουμε στόχους, αλλά κανείς δεν θα μας επικροτήσει αν εξακολουθήσουμε να αλλάζουμε δυο φορές την ώρα το χρόνο. Τα κράτη μέλη, και οι πολίτες τους, θα πρέπει να αποφασίσουν σε ποια ζώνη ώρα θέλουν να ζήσουν» τόνισε.

Ενίσχυση συνοριοφυλακής

Αφού αναφέρθηκε στην πρόοδο που έγινε στο μεταναστευτικό, «μεγαλύτερη από όσο πιστεύει ο κόσμος, ο κ. Γιούκερ διαμήνυσε πως παραμένει αντίθετος με τα εσωτερικά σύνορα «και όπου υπάρχουν θα πρέπει να καταργηθούν». Ο κ. Γιούνκερ κάλεσε την Αυστριακή Προεδρία να κάνει αποφασιστικά βήματα για τη μετανάστευση. «Δεν μπορούμε κάθε νέο πλοίο που έρχεται να βρίσκουμε προσωρινές λύσεις. Απαιτείται μόνιμη και οργανωμένη αλληλεγγύη. Αυτό ισχύει και για την ενισχυμένη ευρωπαϊκή και σε περίπτωση φυσικών καταστροφών». Ταυτόχρονα υπέβαλε πρόταση για ενίσχυση της συνοριοφυλακής, για αύξηση της δύναμης κατά 10 χιλιάδες μέχρι το 2020 και για διεύρυνσης της υπηρεσίας ασύλου. Όπως εξήγησε «κάνουμε μια πρόταση για την επιστροφή των παράνομων μεταναστών εφόσον θέλουμε να υπάρχουν μόνιμες οδοί για τη μετανάστευση στην ΕΕ. Χρειαζόμαστε μετανάστες με προσόντα και οι προτάσεις είναι εδώ, τις έχουμε, και πρέπει να εφαρμοστούν».

Εταιρική σχέση με Αφρική

Ο κ. Γιούνκερ στάθηκε ιδιαιτέρως στην Αφρική που αποκάλεσε ξαδέρφη της Ευρώπης. Όπως εξήγησε μέχρι το 2050 θα έχει τόσους κατοίκους, που ένα στους τέσσερις στον κόσμο θα είναι αφρικανός. «Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να έχουμε ιδιαίτερη σχέση με την Αφρική και όχι μόνο να βλέπουμε τη σχέση αυτή μέσα από το πρίσμα του χρέους. Χρειαζόμαστε μια εταιρική σχέση. Πριν μιλήσω σήμερα επικοινώνησα με τον Πρόεδρο της Αφρικανικής Ένωσης για να καταστήσουμε πραγματικότητα την εταιρική σχέση. Μια βιώσιμη συνεργασία, που θα βοηθήσει να δημιουργηθούν δυο εκατ., θέσεις εργασίας». Σημειώνεται πως το 36% του εμπορίου της Αφρικής γίνεται με την ΕΕ «αλλά δεν είναι αρκετό εφόσον πρέπει να υπάρξει μια σχέση ίσων εταίρων».

Brexit

Ένα άλλο ζήτημα που ανέδειξε ο κ. Γιούνκερ ήταν την έξοδο της Βρετανίας. «Δεν θα μπω στις λεπτομέρειες των διαπραγματεύσεων, που βρίσκονται υπό την επίβλεψη του κ. Μπαρνιέ. Θέλω να σας υπενθυμίσω τρεις αρχές που πρέπει να διέπουν τις διαπραγματεύσεις. Σεβόμαστε την επιλογή της Βρετανίας αλλά λυπόμαστε. Όπως και εσείς. Κάποιος που βγαίνει από την Ένωση δεν μπορεί να έχει τα ίδια δικαιώματα με εκείνον που μένει στην Ένωση. Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και οι 26 πάντα θα δείχνουν αλληλεγγύη στην Ιρλανδία στο θέμα των συνόρων. Τρίτο, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι μια κοινή Τρίτη χώρα αλλά θα είναι ένα στενός εταίρος». Ο Πρόεδρος της Κομισιόν καλωσόρισε την πρόταση της κ. Μέι για μια εταιρική σχέση, σε ένα χώρο ελεύθερου εμπορίου, «και βάσει των αρχών αυτών θα γίνει η διαπραγμάτευση. Το χρωστάμε στους πολίτες και σε επιχειρήσεις, πως η σχέση με το ΗΒ θα είναι σταθερή».

Ανάπτυξη ρόλου Ευρώ

«Θα πρέπει να αναπτύξουμε το ρόλο του ευρώ. Μέσα σε 20 χρόνια ύπαρξης και παρόλα τα σκαμπανεβάσματα, το ευρώ υπάρχει ακόμη και έχει κάνει μεγάλη πρόοδο. Είναι το δεύτερο πιο διευρυμένο νόμισμα στον κόσμο, αλλά πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Υπάρχει ανάγκη εμβάθυνσης, και πρέπει να ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο. Μπορούμε και πρέπει να πάμε παραπέρα. Είναι απαράδεχτο 80% των ενεργειακών αναγκών να προκύπτουν από εισαγωγές. Είναι γελοίοι οι ευρωπαϊκές εταιρείες να αγοράζουν αεροσκάφη σε δολάρια και όχι σε ευρώ» υπογράμμισε ο κ. Γιούνκερ. Για αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει πρωτοβουλίες για ενίσχυση του ευρώ. «Το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να εμβαθύνουμε στην ΟΝΕ. Χωρίς αυτή δεν θα έχουμε επιχειρήματα» τόνισε.

Κοινή εξωτερική φωνή

«Θα ήθελα να σημειώσουμε και την πρόοδο στην ενίσχυση της εξωτερικής πολιτικής. Να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να μιλάμε με μια φωνή. Δεν γίνεται η Ευρώπη να υπονομεύει τη φωνή της, στον ΟΗΕ, όταν μιλάμε π.χ. για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα επειδή ένα κράτος μέλος αντιτίθεται». Στο σημείο αυτό ο κ. Γιούνκερ επανέφερε την πρότασή του για ενισχυμένη πλειοψηφία σε τομείς της εξωτερικής μας πολιτικής. «Θυμίζω πως είχα αναλύσει το θέμα και πέρυσι και θα υποβάλλω προτάσεις έτσι ώστε σε ορισμένους τομείς της εξωτερικής πολιτικής να περάσουμε στην ειδική (ενισχυμένη) πλειοψηφία. Θεωρώ πως για ορισμένα ζητήματα φορολογικής φύσεως, επίσης θα πρέπει να αποφασίζουμε με ειδική πλειοψηφία».

Αρετή συμβιβασμού

Ο κ. Γιούνκερ στάθηκε στην ανταλλαγή αρνητικών σχολίων μεταξύ κυβερνήσεων. «Τα όσα λέγονται δεν κάνουν καλό στην Ευρώπη. Δεν με προβληματίζει το ότι ανεβαίνουν οι τόνοι, αλλά το ότι κάποιοι προσπαθούν να αποκλείσουν τη συζήτηση στοχεύοντας στους δημοσιογράφους. Η Ευρώπη είναι ένας χώρος ελευθερίας του Τύπου. Πολλοί δημοσιογράφοι όμως δέχονται επιθέσεις». Όπως σημείωσε «πρέπει να ξαναβρούμε την αρετή του συμβιβασμού. Δεν είναι αδυναμία ο συμβιβασμός, δεν θυσιάζουμε τις απόψεις μας αλλά μας προβληματίζουν οι εξελίξεις κατά του κράτους δικαίου και εκεί πρέπει να ενεργοποιηθεί το άρθρο 7. Ένα σημείο που πρέπει να σταθούμε. Όπως και να έχει οι αποφάσεις του Ευρ. Δικαστηρίου πρέπει να γίνονται σεβαστές. Η ΕΕ είναι μια Ένωση δικαίου. Η τήρηση των αποφάσεων δεν είναι επιλογή, είναι υποχρέωση».

Το αύριο

Καταλήγοντας ο κ. Γιούνκερ υπενθύμισε πως στην περσινή του ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης, μίλησε για την ευρωπαϊκή ιστορία. «Όλοι είμαστε υπεύθυνοι για την Ευρώπη του αύριο. Τα κοινοβούλια έρχονται και παρέρχονται, η Ευρώπη μένει. Θέλω η Ευρώπη να φύγει από το παρασκήνιο, δεν μπορούμε να είμαστε απλώς σχολιαστής αλλά φορέας διαμόρφωσης του μέλλοντος του κόσμου. Θα πρέπει να έχουμε όμως ενιαία φωνή, που να είναι κατανοητή και να ξεχωρίζει. Η κ. Μονγκερίνι έχει εξελίξει τη διεθνή διπλωματία ως προς τη συνοχή της, και δεν πρέπει να κάνουμε βήματα πίσω. Θα ήθελα από εδώ και πέρα να προσπαθούμε περισσότερο για την προσέγγιση ανατολικής-δυτικής Ευρώπης για να θέσουμε τέλος στο διχασμό. Να δώσουμε έμφαση στην κοινωνική διάσταση».

Ο κ. Γιούνκερ ολοκλήρωσε την ομιλία του αποχαιρετώντας τους ευρωβουλευτές που τον καταχειροκρότησαν όρθιοι αναφέροντας πως «Αγαπώ την Ευρώπη και θα συνεχίσω να το κάνω».

#ΗΕυρώπηΕίναιΤοΜέλλονΜας

#OurEuropeOurFuture