Το διακύβευμα των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 και η Κύπρος

Του Ανδρέα Κεττή *

Σε εννιά περίπου μήνες οι Ευρωπαίοι πολίτες θα κληθούν στις κάλπες για να αναδείξουν τους εκπροσώπους τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στην Κύπρο όπως και στα περισσότερα κράτη μέλη της Ένωσης, οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν την Κυριακή, 26 Μαΐου 2019. Με βάση τον σχεδιασμό που έχει ήδη καταρτιστεί και λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι στις 29 Μαρτίου 2019 θα έχουμε το BREXIT, την αποχώρηση δηλαδή του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, ο συνολικός αριθμός των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θα αναδειχθούν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019 μειώνεται στους 705 από τους 751 που είναι σήμερα. Παρά τη μείωση του συνολικού αριθμού Ευρωβουλευτών, στην Κύπρο θα κληθούμε να εκλέξουμε εκ νέου έξι Ευρωβουλευτές μιας και η Συνθήκη της ΕΕ ορίζει σαφώς πως κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί να έχει λιγότερους από έξι Ευρωβουλευτές.

Το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο αρχίζει σταδιακά την υλοποίηση της θεσμικής μας εκστρατείας ενόψει των επικείμενων ευρωεκλογών. Πανευρωπαϊκός στόχος είναι η ουσιαστική αύξηση της συμμετοχής των Ευρωπαίων πολιτών σε αυτές της ιδιαίτερης σημασίας εκλογές.

Σε μια εποχή που η ΕΕ ανασυντάσσεται και ανακάμπτει μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις που κλήθηκε να διαχειριστεί και που σε κάποιες των περιπτώσεων έφτασαν στο σημείο να αποτελέσουν και κρίσεις ταυτότητας, απειλώντας εκ βάθρων τις αρχές και αξίες επί των οποίων εδράζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, το τελευταίο πράγμα που ο κάθε υγιώς σκεπτόμενος Ευρωπαίος πολίτης επιθυμεί είναι να ρίξουμε στα βράχια του λαϊκισμού και του εθνικισμού τα πολλά και ανεκτίμητα οφέλη που η ΕΕ έχει επιφέρει στα κράτη μέλη της και κυρίως στην καθημερινότητα των απλών πολιτών. Και ενώ τα οφέλη για τους πολίτες είναι πασιφανή σε όσους από εμάς λόγω επαγγέλματος ή ειδικού ενδιαφέροντος έχουμε καθημερινή τριβή με τα ευρωπαϊκά δρώμενα, στους πιο πολλούς φαντάζουν δυστυχώς, αυτονόητα και δεδομένα. Όμως, ούτε δεδομένα είναι ούτε μπορεί να θεωρούνται αυτονόητα. Αυτά που σήμερα θεωρούνται αυτονόητα και δεδομένα όπως για παράδειγμα η ελεύθερη κυκλοφορία πολιτών από το ένα κράτος μέλος στο άλλο χωρίς θεωρήσεις και διατυπώσεις, ή τα πανευρωπαϊκά πρότυπα που διασφαλίζουν ότι τα παιδιά μας παίζουν με ασφαλή παιγνίδια, ή για το ότι τα τρόφιμα που καταναλώνουμε τηρούν πανευρωπαϊκές οδηγίες υγιεινής παρασκευής και συντήρησης ή για το ότι οι συνθήκες εργασίας μας και ο περιβάλλον χώρος της καθημερινότητάς μας πληρούν τα υψηλότερα διεθνώς πρότυπα ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας, δυστυχώς μπορούν να χαθούν σε μια νύκτα με την επανεθνικοποίηση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Αναντίλεκτα όμως, το μεγαλύτερο διακύβευμα από όλα είναι να χάσουμε τελικά την ίδια την ειρήνη στη Γηραιά Ήπειρο. Δεν θα πρέπει ποτέ να λησμονούμε πως η Ευρωπαϊκή Ιδέα θεμελιώθηκε από εμπνευσμένους πολιτικούς που έζησαν στο πετσί τους την απόλυτη φρικαλεότητα και τον ολοκληρωτικό όλεθρο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οικοδομώντας κοινούς θεσμούς και ευρωπαϊκές πολιτικές μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών, οι πατέρες της ευρωπαϊκής ενοποίησης θεμελίωσαν στέρεες βάσεις για την οικονομική και πολιτική αλληλεξάρτηση τους, και στο τέλος της ημέρας πέτυχαν το μέχρι τότε ακατόρθωτο, συνθήκες αδιάλειπτης ειρήνης. Οι διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών έπαψαν να λύνονται στο πεδίο των μαχών. Οι διαφορές λύνονται σήμερα χάρις στους θεσμούς της ΕΕ με διάλογο και πολιτική επιχειρηματολογία γύρω από ένα τραπέζι στο Συμβούλιο κορυφής στις Βρυξέλλες και στην αίθουσα της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Αποτελεί δε αδιαμφησβήτητο γεγονός πως την εκσυγχρονιστική δυναμική της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και τους πόρους της πληθώρας των ευρωπαϊκών προγραμμάτων είθισται να τους καρπώνονται επικοινωνιακά οι εθνικές κυβερνήσεις ενώ την ίδια ώρα, κάθε σχέδιο πολιτικής δράσης που τα ίδια τα κράτη μέλη συμφωνούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και που ενδεχομένως συνεπάγεται πολιτικό κόστος, οι κυβερνώντες κυριολεκτικά σε όλα τα κράτη μέλη τεχνηέντως και με πολιτική μαεστρία αποδίδουν στις «κακές» Βρυξέλλες που παρά τις «επίπονες εθνικές προσπάθειες» δεν έχουν μεταπειστεί και «επιβάλλουν» αυτά τα «αντιλαϊκά μέτρα»... Με αυτό τον διαχρονικό τρόπο, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών άθελά τους και δεν έχω αμφιβολία για αυτό, έχουν στρώσει σήμερα το χαλί στις άκρατες λαϊκίστικες και ακροδεξιές δυνάμεις επιτρέποντας τους να διεκδικούν με αξιώσεις ισχυρή πολιτική παρουσία στο επόμενο ημικύκλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μια πολιτική παρουσία που θα κριθεί αναντίλεκτα από το ποσοστό συμμετοχής των πολιτών που υποστηρίζουν πολιτικές δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου, δυνάμεις δηλαδή πέραν των λαϊκιστών που χαϊδεύουν ανέξοδα τα αυτιά των ψηφοφόρων υποσχόμενοι ανέφικτες και ανεδαφικές διεκδικήσεις ή πολιτικών δυνάμεων της ακροδεξιάς που εδώ και καιρό έχουν συμφιλιωθεί με νεοναζιστικά και νεοφασιστικά κινήματα που πιστεύαμε πως είχαν χαθεί για πάντα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας μετά την ανείπωτη καταστροφή που έσπειραν στην Ευρώπη τον περασμένο αιώνα. Επαφίεται επομένως στους πολίτες και βεβαίως στις πολιτικές δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου, από την αριστερά μέχρι τη δεξιά, να σηκώσουν το ανάστημά τους και να εμπνεύσουν και να κινητοποιήσουν τους ψηφοφόρους να συμμετάσχουν στις ευρωεκλογές και να ανακόψουν τη δυναμική αυτών που οραματίζονται τη διάλυση της ΕΕ. Όπως πολύ σωστά το έθεσε άλλωστε πρόσφατα και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, «στις προσεχείς ευρωεκλογές δεν θα έχουμε μόνο την κλασσική πολιτική διαμάχη μεταξύ των δυνάμεων της αριστεράς, του κέντρου και της δεξιάς. Στις επόμενες ευρωεκλογές, η μεγάλη μάχη θα δοθεί μεταξύ των δυνάμεων που επιθυμούν την συνέχιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και αυτών που στοχεύουν στην καταστροφή του».

Παρά τις αδυναμίες και τα λάθη που ομολογουμένως έγιναν, η ΕΕ αποτελεί παγκοσμίως, ανεξάντλητο πόλο έλξης και ζηλευτό μοντέλο περιφερειακής συνεργασίας ελευθερίας, δημοκρατίας καθώς και πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Εμείς, οι Ευρωπαίοι πολίτες, πρέπει να είμαστε περήφανοι για τα όσα επιτεύχθηκαν στην ήπειρο μας στο διάβα της ιστορίας και των πολιτικών ζυμώσεων προς την πολιτική ενοποίηση και την οικονομική ολοκλήρωση. Χωρίς αμφιβολία, ζούμε σήμερα, λόγω της ύπαρξης της ΕΕ, σε μια Ευρώπη με απαράμιλλη πολιτιστική πολυμορφία και σε συνθήκες αυστηρής προσήλωσης στο κράτος δικαίου και στα δικαιώματα του ανθρώπου, περιλαμβανομένων βεβαίως των δικαιωμάτων όλων των μειονοτήτων.

Σε ό,τι δε αφορά εμάς εδώ στην Κύπρο, οι επερχόμενες ευρωεκλογές έχουν και μια ακόμη πιο σημαντική παράμετρο κατά την άποψή μου. Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα τεκταίνονται στην ταραχώδη και ασταθή γειτονιά μας και κυρίως τα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής και ντε φάκτο διαίρεσης της χώρας μας, η ΕΕ έχει αποδειχθεί πως παραμένει ουσιαστικά το μοναδικό μας διεθνώς έρεισμα και στήριγμα. Για αυτό το λόγο η Κύπρος έχει κάθε (επιπρόσθετο) λόγο να βρίσκεται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ενοποιητικής διαδικασίας. Επιβάλλεται κατά την άποψή μου η Κύπρος να συμβάλλει διαρκώς, εποικοδομητικά και στο μέτρο των δυνάμεών της στην περαιτέρω εμβάθυνση της ολοκλήρωσης και ενοποίησης της Ένωσης. Κλείνοντας δε, μπορώ μετά λόγου γνώσεως να υποστηρίξω πως και οι θεσμοί της Ένωσης διαφορετικά θα αντιμετωπίσουν μια απειλούμενη από εξωτερικές προκλήσεις Κύπρο που οι πολίτες της αποδεδειγμένα, μέσω της μαζικής τους συμμετοχής στις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου καταδεικνύουν την προσήλωση και δέσμευσή τους στο κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι. Και ο νοών νοείτω!

* Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο

#OurEuropeOurFuture

#ΗΕυρώπηΕίναιΤοΜέλλονΜας