Τα οφέλη και οι ζημιές των χιλιάδων rapid tests: Η πανδημία δεν περιορίστηκε, η ιχνηλάτηση είναι αδύνατη, το ECDC μας κοκκίνισε

Βγαίνοντας από το τρίτο κύμα της πανδημίας την περασμένη άνοιξη και οδεύοντας προς το καλοκαίρι, οι προσδοκίες όλων ήταν πως θα ακολουθούσαμε πορεία παρόμοια με την περσινή, με τις προβλέψεις των ειδικών να ήταν επίσης ευοίωνες μετά την επίλυση των πρώτων προβλημάτων με τις προμήθειες εμβολίων, που φρέναραν στις αρχές τη μαζικό ενδιαφέρον για εμβολιασμό αυτών τελικά που τον επιδίωκαν και έκαναν αγώνες για να εξασφαλίσουν το εμβόλιο της αρεσκείας τους, ρίχνοντας την Πύλη Εμβολιασμού και το σύστημα του ΓεΣΥ κάθε μέρα γύρω στις 8 το πρωί.

Μόλις λίγους μήνες μετά, και μεσούντος του θέρους, η κατάσταση όχι μόνο επιδεινώνεται, αλλά και εκτροχιάζεται. Η επιδημιολογική κατρακύλα, η οποία αποδίδεται στην ινδική μετάλλαξη, σε συνδυασμό με το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμών σε νέους, αποτελειώνει όλες τις ελπίδες της τουριστικής βιομηχανίας και αφαιρεί σωτήριες ανάσες από την οικονομία, η οποία καθ’ ομολογία του ίδιου του υπουργού Οικονομικών δεν πρόκειται να αντέξει άλλο κλείσιμο με περιορισμούς και lockdown.



 

Περιορισμός με rapid



Η πολιτική που ακολούθησε εξαρχής η Κύπρος ήταν να εντοπίζονται όσο τον δυνατόν περισσότερα κρούσματα στην κοινότητα για να γνωρίζουμε την πραγματική εικόνα, αλλά και να εντοπίζονται οι αλυσίδες μετάδοσης μέσω της διαδικασίας της ιχνηλάτησης. Γι’ αυτό δόθηκε και η δυνατότητα για δωρεάν rapid tests σε όλους τους πολίτες. Όσο τα κρούσματα ήταν σε διψήφιους αριθμούς, ο σκοπός μπορούσε να επιτευχθεί. Έναν χρόνο πριν, νιώθαμε περήφανοι γιατί ήμασταν από τις λίγες χώρες, αν όχι η μοναδική, που μέσω της μονάδας ιχνηλάτησης μπορούσαμε να εντοπίσουμε τις στενές επαφές οι οποίες περιορίζονταν, και έτσι η μετάδοση δεν έπαιρνε ανεξέλεγκτη μορφή.

Αν δούμε όμως την εξέλιξη μέσα σε έναν χρόνο, διερωτάται κανείς ποιος πραγματικά είναι ο σκοπός ή η σκοπιμότητα της διενέργειας τόσων χιλιάδων rapid tests καθημερινά, τα οποία στοιχίζουν εκατομμύρια για το κράτος και αποφέρουν κέρδη εκατομμυρίων στις εταιρείες που τα διενεργούν.

Ήδη, από το τρίτο κύμα της πανδημίας την περασμένη άνοιξη, η ομάδα ιχνηλάτησης δηλώνει αδυναμία εντοπισμού των στενών επαφών των κρουσμάτων, ενώ σε αυτό το κύμα δεν δηλώνονται καν οι αλυσίδες από τα περισσότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα, άρα ο σκοπός της διενέργειας δεκάδων χιλιάδων rapid tests καθημερινά, ουσιαστικά δεν επιτυγχάνεται. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μέτρο προστασίας του συνόλου, που είναι ένα από τα βασικά επιχειρήματα, ωστόσο και πάλι οι αριθμοί των καθημερινών κρουσμάτων δηλώνουν την αποτυχία. Πάντως, και επιστήμονες, μέλη της επιδημιολογικής ομάδας του Υπουργείου Υγείας, είχαν εξαρχής αντίθετη άποψη με τη διενέργεια τεστ που να ξεπερνούν τις 20 χιλιάδες ημερησίως (αριθμός ο οποίος θεωρείται ότι κυμαίνεται στον μέσο όρο των τεστ που γίνονται και σε άλλες χώρες κατ’ αναλογία πληθυσμού), επισημαίνοντας ότι δεν θα ήταν δυνατόν να ελεγχθεί η πανδημία μέσω των διαγνωστικών τεστ.

Απομένει ένα επιχείρημα. Ότι είμαστε πιο κοντά από κάθε άλλη χώρα στη γνώση της πραγματικής εικόνας τού τι συμβαίνει στην κοινότητα σε σχέση με τα κρούσματα. Ωστόσο, και γι’ αυτό οι υπόλοιπες χώρες έχουν αναπτύξει λογισμικό που υπολογίζει με σχετική ακρίβεια το τι συμβαίνει στην κοινότητα.

 

Μισές δουλειές



Η επιτυχία του σκοπού του ελέγχου της μετάδοσης διά μέσου των πολλών rapid tests, θα μπορούσε να επιτευχθεί εάν ενισχυόταν και τεχνικά, και με εξοπλισμό, αλλά και με εξειδικευμένο προσωπικό η ομάδα ιχνηλάτησης, από την οποία πέρασαν εκατοντάδες υπό το καθεστώς μερικής απασχόλησης, κυρίως άνεργοι νέοι, τους οποίους ο μοναδικός εξειδικευμένος, επικεφαλής της ομάδας Βαλεντίνος Σιλβέστρος επιμόρφωνε και καθοδηγούσε για να τους βλέπει στη συνέχεια να αποχωρούν λόγω φόρτου εργασίας ή άλλους λόγους. Και τα τεχνικά μέσα της ομάδας είναι περιορισμένα και φτωχά. Ενάμιση χρόνο που λειτουργεί, δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί ένα λογισμικό το οποίο να είναι εύχρηστο και στα κρούσματα, ώστε να μην γίνεται η συνεννόηση για τις στενές επαφές από τηλεφώνου ή e-mail. Ασφαλώς το εγχείρημα θα κόστιζε, ενέχοντας και το ρίσκο να μην γινόταν εφικτός και ο στόχος.

Ούτε πάντως οι συνεννοήσεις με φορείς, δομές και χώρους εργασίας είναι σε ανεπτυγμένο επίπεδο στην περίπτωση εντοπισμού κρούσματος στις μονάδες. Η αποκλειστική πηγή πληροφόρησης της ομάδας ιχνηλάτησης για εντοπισμό αλυσίδων μετάδοσης είναι οι ίδιοι οι ασθενείς με κορωνοϊό. Όσον αφορά τα σχολεία, μόνο ένα - δύο μήνες πριν κλείσουν είχε αναπτυχθεί μια καλύτερη συνεννόηση με τις διευθύνσεις, ώστε να υπάρχει ενημέρωση και από τις σχολικές μονάδες σε περίπτωση εντοπισμού κρούσματος.



Σε νέα βάση με safepass



Η υιοθέτηση του safepass βάζει πλέον τη διενέργεια rapid test σε νέα βάση, η οποία θα οδηγήσει ενδεχομένως εξελικτικά στην αύξηση του αριθμού των εμβολιασμένων. Το safepass καθιερώνεται σε όλους σχεδόν τους χώρους συγχρωτισμού και η υποχρεωτική διενέργεια rapid test από τους μη εμβολιασμένους, που θα κληθούν μάλιστα να τα πληρώνουν, θα οδηγήσει αρκετούς στα εμβολιαστικά κέντρα, οι οποίοι για άλλους λόγους, πέραν της άρνησης, δεν το έπραξαν έως τώρα.

Ο αριθμός διενέργειας rapid test, ενδεχομένως να μειωθεί, όμως η τουριστική βιομηχανία μετρά ήδη τραγικές ζημιές λόγω αυτής της πολιτικής, καθώς η χώρα μας κατατάσσεται στη βαθιά κόκκινη κατηγορία του ECDC, διότι το μέτρο καθορισμού των κατηγοριών είναι αποκλειστικά ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανά 100.000 άτομα για 14 μέρες σε συνδυασμό με το ποσοστό θετικότητας, και η δική μας χώρα λόγω των δεκάδων χιλιάδων τεστ που διενεργεί καθημερινά, δείχνει άσχημη εικόνα.

Δυστυχώς, οι ευρωπαϊκές μετρήσεις δεν λαμβάνουν υπόψη τον αριθμό των διαγνωστικών τεστ, ούτε το ποσοστό των εμβολιασμένων πολιτών, παρ' όλο που υπάρχουν στοιχεία, κάποια εκ των οποίων μάλιστα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ECDC και τα οποία δείχνουν την Κύπρο να ακολουθεί μια πορεία παρόμοια με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Σε αντίθεση με το ECDC, η Βρετανία λαμβάνει υπόψη τους προαναφερθέντες παράγοντες, γι’ αυτό και στη βρετανική κατάταξη η Κύπρος βρίσκεται στην πορτοκαλί κατηγορία και όχι στη βαθιά κόκκινη.

 

Φωνάζει ο ΠΑΣΥΞΕ



Ο ΠΑΣΥΞΕ, εδώ και μήνες επισημαίνει το πρόβλημα, στρέφοντας ωστόσο τα βέλη του στην ΕΕ. Μιλώντας στον ΠΟΛΙΤΗ 107,6 και την εκπομπή Control Panel, ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Χάρης Λοϊζίδης ανέφερε ότι είναι σεβαστοί οι λόγοι που οδήγησαν την κυβέρνηση σε αυτή την πολιτική, ζυγίζοντας τα δεδομένα τα οποία είναι στην πλειοψηφία τους επιστημονικά και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από μη επιστήμονες, και έστρεψε τις προσπάθειές του στο να πείσει την ΕΕ ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες στην κατάταξη επικινδυνότητας των χωρών λόγω κορωνοϊού. Έστειλαν επιστολές, πραγματοποίησαν επαφές με την Ευρωπαία επίτροπο για την Υγεία Στέλλα Κυριακίδου και άλλους αξιωματούχους, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Αποτέλεσμα τούτου, ο τουρισμός στην Κύπρο και κατ’ επέκταση τα έσοδα στα κρατικά ταμεία από το βασικότερο οικονομικό αγαθό που έχει να επιδείξει η χώρα μας να πνέουν λοίσθια για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν. Ελπίδες αναγεννιούνται από την αλλαγή στάσης της Βρετανίας και την παραμονή μας στην πορτοκαλί κατηγορία, ωστόσο βρισκόμαστε ήδη στα μέσα του καλοκαιριού, ενώ η επιδημιολογική κατάσταση χειροτερεύει.

Οι παράγοντες του ECDC

Σύμφωνα με τους παράγοντες κατάταξης του ECDC, στο βαθύ κόκκινο (που βρίσκεται η Κύπρος) κατατάσσονται οι χώρες οι οποίες για 14 μέρες ανά 100.000 κατοίκους παρουσιάζονται 500 κρούσματα και πάνω, στην κόκκινη κατηγορία κατατάσσονται οι χώρες που για 14 μέρες έχουν από 75 μέχρι 200 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους και ποσοστό θετικότητας από 4% και πάνω, ή αν για 14 μέρες ανά 100.000 άτομα υπάρχουν από 200 μέχρι 500 κρούσματα.

Στην πορτοκαλί κατηγορία κατατάσσονται οι χώρες οι οποίες για 14 μέρες παρουσιάζουν ανά 100.000 άτομα λιγότερα από 50 κρούσματα και ποσοστό θετικότητας πάνω από 4%, ή για 14 μέρες παρουσιάζουν από 50 έως 75 κρούσματα ανά 100.000 άτομα και το ποσοστό θετικότητας είναι 1% και πάνω ή που για 14 μέρες το ποσοστό θετικότητας είναι από 75 έως 200 κρούσματα και το ποσοστό θετικότητας είναι κάτω του 4%.

Στην πράσινη κατηγορία κατατάσσονται οι χώρες που έχουν λιγότερα από 50 κρούσματα για 14 μέρες ανά 100.000 άτομα και ποσοστό θετικότητας μικρότερο του 4% ή οι χώρες που για 14 μέρες έχουν λιγότερα από 75 κρούσματα και ποσοστό θετικότητας μικρότερο του 1%.