Στην πορεία για να γίνει η Βρετανία «τρίτο κράτος»

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σήμερα ανακοίνωση στην οποία περιγράφονται οι εν εξελίξει εργασίες προετοιμασίας για όλα τα αποτελέσματα της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στις 30 Μαρτίου 2019, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα καταστεί τρίτη χώρα. Η εξέλιξη αυτή θα έχει συνέπειες για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις, τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην ΕΕ. Αυτές οι συνέπειες ποικίλλουν: από τους νέους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο, έως την ισχύ των αδειών, πιστοποιητικών και εγκρίσεων που εκδίδονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και τους διαφορετικούς κανόνες για τις διαβιβάσεις δεδομένων.

Το κείμενο που υποβάλλεται σήμερα, με το οποίο καλούνται τα κράτη μέλη και οι ιδιωτικοί φορείς να εντείνουν τις προετοιμασίες, ανταποκρίνεται στο αίτημα που εξέφρασε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (άρθρο 50), τον περασμένο μήνα, για εντατικοποίηση των προσπαθειών ετοιμότητας σε όλα τα επίπεδα και για κάθε πιθανή έκβαση.

Μολονότι η ΕΕ εργάζεται νυχθημερόν για μια συμφωνία που θα διασφαλίζει την εύτακτη αποχώρηση, είναι αναμφισβήτητο ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα προκαλέσει διαταραχές —για παράδειγμα, στις αλυσίδες εφοδιασμού των επιχειρήσεων— είτε επιτευχθεί συμφωνία είτε όχι. Δεδομένου ότι δεν είναι ακόμη καθόλου βέβαιο ότι την εν λόγω ημερομηνία θα υπάρχει επικυρωμένη συμφωνία αποχώρησης, ούτε είναι γνωστό τι θα συνεπάγεται αυτή, συνεχίζονται οι προετοιμασίες, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα κράτη μέλη και οι ιδιωτικοί φορείς είναι προετοιμασμένοι για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποτελεί πλέον κράτος μέλος μετά την αποχώρηση και, ως εκ τούτου, δεν θα έχει πλέον τα ίδια οφέλη με ένα μέλος. Επομένως, η προετοιμασία για τη μετατροπή του Ηνωμένου Βασιλείου σε τρίτη χώρα είναι υψίστης σημασίας, ακόμη και στην περίπτωση συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ωστόσο, η προετοιμασία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν αποτελεί ευθύνη μόνο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Πρόκειται για κοινή προσπάθεια σε ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, στην οποία συμμετέχουν, επίσης, οι οικονομικούς φορείς και άλλοι ιδιωτικοί φορείς: καθένας πρέπει τώρα να εντείνει τις προετοιμασίες για όλα τα σενάρια και να αναλάβει την ευθύνη που αναλογεί στη συγκεκριμένη περίπτωσή του.

Ιστορικό

Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκτός αν καθοριστεί άλλη ημερομηνία με επικυρωμένη συμφωνία αποχώρησης ή αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, αποφασίσει ομόφωνα ότι οι Συνθήκες θα παύσουν να ισχύουν σε μεταγενέστερη ημερομηνία, το σύνολο του πρωτογενούς και του παράγωγου δικαίου της Ένωσης θα παύσει να ισχύει ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο από την 30ή Μαρτίου 2019, ώρα 00:00 Κεντρικής Ευρώπης (CET) («η συμφωνία αποχώρησης»). Εκείνη τη χρονική στιγμή το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί «τρίτη χώρα».

Επομένως, τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και οι εθνικές και ενωσιακές αρχές, πρέπει να προετοιμαστούν για δύο πιθανά βασικά σενάρια:

• Αν η συμφωνία αποχώρησης επικυρωθεί πριν από τις 30 Μαρτίου 2019, το δίκαιο της ΕΕ θα παύσει να ισχύει ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού από την 1η Ιανουαρίου 2021, δηλαδή μετά από μεταβατική περίοδο 21 μηνών.


• Αν η συμφωνία αποχώρησης δεν επικυρωθεί πριν από τις 30 Μαρτίου 2019, δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος και η νομοθεσία της ΕΕ θα παύσει να ισχύει ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού από τις 30 Μαρτίου 2019. Η περίπτωση αυτή αναφέρεται ως σενάριο «μη συμφωνίας» ή «απότομης διακοπής».

Κατά το περασμένο έτος, η Επιτροπή έλεγξε προσεκτικά το σύνολο του ενωσιακού κεκτημένου (νομοθεσία της ΕΕ), προκειμένου να εξετάσει αν απαιτούνται τυχόν αλλαγές ενόψει της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή έχει εκδώσει (και θα εκδίδει όποτε είναι αναγκαίο) ειδικές, στοχευμένες νομοθετικές προτάσεις για να διασφαλίσει ότι οι κανόνες της ΕΕ εξακολουθούν να λειτουργούν ομαλά στην Ένωση των 27, μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Επιτροπή έχει επίσης δημοσιεύσει πάνω από 60 τομεακές ανακοινώσεις ετοιμότητας για να ενημερώσει το κοινό σχετικά με τις συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου ελλείψει συμφωνίας αποχώρησης. Τέλος, στις 30 Μαρτίου 2019, οι δύο οργανισμοί που εδρεύουν στο Λονδίνο —ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών— καθώς και άλλοι φορείς με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως το κέντρο παρακολούθησης της ασφάλειας του συστήματος Galileo, θα αποχωρήσουν από το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένα καθήκοντα που εκτελούνταν από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να ανατεθούν σε άλλες αρχές εκτός Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι εργασίες ετοιμότητας της Επιτροπής συντονίζονται από τη Γενική Γραμματεία της Επιτροπής.

#OurEuropeOurFuture

#ΗΕυρώπηΕίναιΤοΜέλλονΜας