Καταπολέμηση εμπορίας προσώπων: Οι ΗΠΑ υποβάθμισαν την Κύπρο στην κατηγορία 2 για... μη σοβαρές προσπάθειες

Στην κατηγορία 2 από την κατηγορία 1 υποβάθμισαν την Κύπρο οι ΗΠΑ στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Εμπορία Προσώπων για το 2021. Στην έκθεση, που κυκλοφόρησε την 1^η Ιουλίου, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως για τρίτη συνεχή χρονιά τα δικαστήρια δεν καταδίκασαν οποιουσδήποτε δράστες με βάση τον νόμο για την εμπορία προσώπων. Η τελευταία φορά που η Κύπρος περιλήφθηκε στην κατηγορία 2 στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Εμπορία Προσώπων ήταν το 2017.

Στην έκθεση αναφέρεται πως η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν πληροί πλήρως τα ελάχιστα πρότυπα για τον περιορισμό της εμπορίας προσώπων αλλά καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για αυτό. Ωστόσο, σημειώνεται, αυτές οι προσπάθειες δεν ήταν τόσο σοβαρές και αδιάλειπτες όσο αυτές κατά την προηγούμενη περίοδο, ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση της πανδημίας του κορωνοϊού στην ικανότητα της Κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Στην έκθεση γίνονται εννέα εισηγήσεις για προώθηση των προσπαθειών της Κυβέρνησης κατά της εμπορίας προσώπων.

Αξιωματούχος της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία δήλωσε σήμερα πως «δυστυχώς, έπειτα από τρία χρόνια στην κατηγορία 1 το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών αξιολόγησε ότι η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν εκπλήρωσε και τα τέσσερα ελάχιστα πρότυπα (σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων) και δεν έκανε ‘αισθητή πρόοδο’ σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά και η Κυπριακή Δημοκρατία υποβαθμίστηκε από την κατηγορία 1 στην κατηγορία 2».

Μαζί με την Κύπρο άλλες πέντε χώρες υποβαθμίστηκαν από την κατηγορία 1 στην κατηγορία 2: το Ισραήλ, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία και η Ελβετία.

Οι εισηγήσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς την κυπριακή Κυβέρνηση είναι: να υπάρξει εντατική έρευνα, δίωξη και καταδίκη διακινητών με βάση τον νόμο για την εμπορία προσώπων και επιβολή σημαντικών ποινών φυλάκισης στους καταδικασθέντες διακινητές, να δοθούν επαρκείς πόροι ώστε η μονάδα καταπολέμησης της εμπορίας προσώπων να μπορεί να διερευνά αποτελεσματικά όλα τα αδικήματα και οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας να αναφέρουν όλα τα πιθανά θύματα κατά ένα έγκαιρο τρόπο.

Επίσης να υπάρξει μείωση των καθυστερήσεων στην παροχή βοήθειας στα θύματα, περιλαμβανομένων της πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, της καταβολής των ενοικίων και της οικονομικής βοήθειας, και να γίνει εκπαίδευση του κυβερνητικού προσωπικού, ειδικότερα των αρμοδίων των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, για την αναγνώριση, την παροχή βοήθειας και την παραπομπή των θυμάτων.

Ακόμη γίνονται εισηγήσεις όπως υπάρχει προληπτική αναγνώριση των θυμάτων μεταξύ των ευάλωτων πληθυσμών, περιλαμβανομένων των μεταναστών, αυτών που ζητούν άσυλο και των εργαζομένων στον γεωργικό τομέα, να μειωθούν οι καθυστερήσεις στις δικαστικές διαδικασίες και να ενδυναμωθεί η ικανότητα του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας να αναγνωρίζει και να αναφέρει τα θύματα καταναγκαστικής εργασίας.

Επίσης  να υπάρξει βελτίωση στις επικεντρωμένες στα θύματα έρευνες και στις διώξεις και εφαρμογή μέτρων προστασίας μαρτύρων όπου χρειάζεται, και να υπάρξει εφαρμογή των συστάσεων που γίνονται από τον Επίτροπο Διοίκησης και άλλες οντότητες που παρακολουθούν και αξιολογούν τις πολιτικές και τις προσπάθειες κατά της εμπορίας προσώπων.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρει στην έκθεσή του πως παρόλο που η κυπριακή Κυβέρνηση εντόπισε τον ίδιο περίπου αριθμό θυμάτων όπως την προηγούμενη περίοδο, οι αρχές έκαναν έρευνες για λιγότερους υπόπτους και για τρίτη συνεχή χρονιά τα δικαστήρια δεν καταδίκασαν οποιουσδήποτε δράστες με βάση τον νόμο για την εμπορία προσώπων.

«Οι δικαστικές διαδικασίες για τα περισσότερα εγκλήματα διήρκησαν για χρόνια, και τα θύματα και οι μάρτυρες που προέρχονται από χώρες του εξωτερικού συχνά επέστρεψαν στις χώρες τους χωρίς επαρκή μέσα που να διασφαλίζουν τη συνέχιση καταχώρισης της μαρτυρίας τους, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καταδίκες που αφορούν εμπορία προσώπων με ήσσονες κατηγορίες», σημειώνεται.

Αναφέρεται ακόμη πως η μονάδα καταπολέμησης εμπορίας προσώπων της Αστυνομίας συνέχισε να μην έχει επαρκείς πόρους για να διερευνά λεπτομερώς όλες τις αναφορές για πιθανά θύματα εμπορίας προσώπων.

Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας δεν ανταποκρίθηκαν κατά έγκαιρο τρόπο σε αναφορές για πιθανά θύματα και απέτυχαν να αναφέρουν όλα τα πιθανά θύματα στη μονάδα καταπολέμησης εμπορίας προσώπων για τις διαδικασίες επίσημης αναγνώρισης, σημειώνεται.

Ως αποτέλεσμα τα πιθανά θύματα δεν είχαν επαρκή χώρο διαμονής, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και οικονομική βοήθεια για μήνες, προστίθεται.

Σημειώνεται, εξάλλου, πως η Πολυθεματική Συντονιστική Ομάδα κατά της Εμπορίας Προσώπων συνήλθε σε λιγότερο τακτά διαστήματα από ότι το 2019 λόγω της πανδημίας, και η Κυβέρνηση δεν διοργάνωσε οποιεσδήποτε ενημερωτικές εκστρατείες.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο αξιωματούχος της αμερικανικής πρεσβείας είπε πως η Αμερικανίδα Πρέσβειρα, Τζούντιθ Γκάρμπερ, συζήτησε κατά τους προηγούμενους μήνες για την έκθεση, πριν τη δημοσιοποίησή της, με τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, και την τέως Υπουργό Δικαιοσύνης, Έμιλυ Γιολίτη, ενώ ο ίδιος συναντήθηκε και συζήτησε για το θέμα αυτό με τον Υπουργό Εσωτερικών, Νίκο Νουρή.

Οι Κύπριοι αξιωματούχοι καλωσόρισαν τη διαδικασία που αφορά την έκθεση και εξέφρασαν κάποια κατανόηση σε ό,τι αφορά το γιατί έγινε αυτή η υποβάθμιση, επισημαίνοντας το πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν αυτά τα θέματα, σημείωσε. Πρόσθεσε πως αναγνώρισαν την ανάγκη να υπάρξει βελτίωση σε ότι αφορά τις καταδίκες και την επιβολή ποινών.

Είπε ακόμη πως οι αρμόδιοι στην αμερικανική πρεσβεία έχουν στενή επαγγελματική σχέση με την επικεφαλής της μονάδας καταπολέμησης εμπορίας προσώπων της Αστυνομίας.

Σημείωσε, εξάλλου, ότι ενώ οι ΗΠΑ δεν κατηγοριοποιούν επίσημα την "υπό τ/κ διοίκηση περιοχή"  του νησιού, αν αυτό γινόταν αυτή θα περιλαμβανόταν στην κατηγορία 3, που είναι η κατώτερη.

Πηγή: ΚΥΠΕ