Αναστολή εκποιήσεων για λιγότερους; - Συνεδριάζει σήμερα εκτάκτως η Επ. Οικονομικών της Βουλής

Σε έκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών το πρωί της Τετάρτης θα κλειδώσει το περιεχόμενο της νέας παράτασης στην αναστολή των εκποιήσεων έως τις 31 Οκτωβρίου που προωθεί η πλειονότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης παρά την κατηγορηματική αντίθεση της Κεντρικής Τράπεζας, του Υπουργείου Οικονομικών και του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου. Και οι τρεις θέτουν ζήτημα διασάλευσης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, καθώς το μέτρο τείνει να γίνει μόνιμο ακυρώνοντας ένα κρίσιμο εργαλείο για τη μείωση των ΜΕΔ.

Η πρόταση νόμου θα οδηγηθεί για ψήφιση στην ολομέλεια της προσεχούς Πέμπτης, την τελευταία ολομέλεια πριν τη θερινή διακοπή των εργασιών του Κοινοβουλίου. Αυτό που μένει να διασαφηνιστεί είναι η περίμετρος των δανείων για τα οποία θα ανασταλούν οι διαδικασίες εκποίησης για άλλους τρεις μήνες. Αν δηλαδή θα αφορά τα δάνεια για τα οποία ισχύει σήμερα η αναστολή (με υποθήκη πρώτη κατοικία αξίας έως €500.000, επαγγελματική στέγη πολύ μικρής επιχείρησης που απασχολεί λιγότερο από δέκα εργαζόμενους και έχει ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τα €2 εκατομμύρια και αγροτεμάχια αξίας έως €250.000) ή αν θα περιοριστεί το εύρος της, με την αναστολή να αφορά δάνεια με υποθήκη μικρότερης αξίας. Το τελευταίο δεν πρέπει να αποκλείεται καθώς η κατηγορηματική αντίδραση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και του Υπουργείου Οικονομικών προβλημάτισε τα μέλη της επιτροπής. Ένα από τα σενάρια είναι η αναστολή να αφορά πρώτη κατοικία αξίας έως 350.000 ευρώ.

Τα κόμματα προωθούν την αναστολή ως μέτρο ανακούφισης των δανειοληπτών που πλήττονται από την πανδημία και ως αντίβαρο στην απουσία αποτελεσματικής πρόσβασης των δανειοληπτών στη δικαιοσύνη για να προσδιορίσουν το πιστωτικό τους υπόλοιπο.

Από την άλλη, στοιχεία που παρουσίασε η ΚΤΚ δείχνουν ότι σήμερα στην πράξη δεν επηρεάζονται οι δανειολήπτες που καλείται να προστατέψει η αναστολή. Ειδικότερα, το 64% των ΜΕΔ αφορούν δάνεια σε καθυστέρηση πέραν των δύο ετών, δηλαδή πριν την πανδημία και από το 2015 έχουν εκποιηθεί έξι κατοικίες με μέση αγοραία αξία τις 523.000 ευρώ. Μία από αυτές είχε αξία 1,5 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, το 60% των επιστολών που στέλνονται για εκποιήσεις αφορά αγροτεμάχια με μέση αξία τα 70.000 ευρώ.

Οι κίνδυνοι

Η εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών που εξέτασε τη σχετική πρόταση νόμου ανέφερε ότι θα ζητηθεί επίσημα η γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί ότι πλέον τίθεται ζήτημα διασάλευσης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας καθώς το μέτρο της αναστολής των εκποιήσεων τείνει να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά.

Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας είχε στείλει την 1η Ιουλίου σχετική επιστολή προς τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη ζητώντας να υπάρξει διαβούλευση με την ΕΚΤ πριν από οποιαδήποτε αλλαγή στη νομοθεσία (τη διαβούλευση μπορεί να τη ζητήσει μόνο η κυβέρνηση). Ένα από τα σενάρια της επόμενης ημέρας είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να αναπέμψει τον νόμο ζητώντας από τη Βουλή να αναμένει τη γνώμη της ΕΚΤ.

Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα προέρχονται:

α) Από την πιθανότητα υποβάθμισης της κυπριακής οικονομίας, κάτι που θα οδηγήσει τη χώρα σε μη επενδυτική βαθμίδα. Οι οίκοι αξιολόγησης αναφέρονται στο ενδεχόμενο υποβάθμισης αν ανατραπεί η πορεία μείωσης των ΜΕΔ.

β) Από τη μείωση της αξίας των υποθηκευμένων ακινήτων από την εποπτική αρχή με αποτέλεσμα την αύξηση των προβλέψεων και την ανάγκη για άντληση νέων κεφαλαίων.