Η «συγγνώμη» που λύτρωσε τον Μεχμέτ

Μια συγγνώμη και μια συγχώρεση με πρωταγωνιστές δύο Κύπριους συνθέτουν το σενάριο της πιο αληθινής και ανθρώπινης χριστουγεννιάτικης ιστορίας. Ο ένας Τουρκοκύπριος στρατιώτης το 1974 και ο άλλος ιερωμένος ένοικος μοναστηριού.

Σαράντα δύο χρόνια ένιωθε τύψεις ο Μεχμέτ. Παρακαλούσε τον Θεό να βρεθεί μπροστά ο «δάσκαλος» όπως ονομάζει τους μοναχούς, τον οποίο κτύπησε εκείνο το καλοκαίρι του 1974. Να του πει μια «συγγνώμη» να ησυχάσει η συνείδησή του.

Τον πήρα τηλέφωνο αφ' ότου πληροφορήθηκα γι' αυτήν την ιστορία και κόμπιαζα να τον ρωτήσω ευθέως για το τι έγινε. Του είπα ποιος μου έδωσε το τηλέφωνό του και γέλασε. «Ξέρω γιατί επικοινωνείς. Δεν νιώθω περήφανος για όσα έγιναν, αλλά θα σου τα πω», μου είπε και άρχισε να εξιστορεί:

Ήθελα να βγάλω τ’ άχτι μου

«Έκοψα στρατιώτης μες τον πόλεμο. Ήξερε ο αξιωματικός ότι μιλούσα Ελληνικά και μου έδωσε εντολή να πάω με έναν Τούρκο στρατιώτη στο μοναστήρι, γιατί είχαν πληροφορίες ότι εκεί ήταν κρυμμένα όπλα. Έπρεπε να ρωτήσω τους παπάδες πού τα είχαν. Ήταν τρεις οι παπάδες. Δυο ηλικιωμένοι και ένας λίγο νεότερος. Τον καιρό εκείνο επικρατούσε μίσος. Ο θείος μου και ο γαμπρός μου ήταν αγνοούμενοι. Ήθελα να βγάλω το άχτι μου γι' αυτές τις απώλειες» είπε, επαναλαμβάνοντας ξανά και ξανά ότι ήταν λάθος, ότι μετάνιωσε, ότι παρακαλεί να μπορούσε να στρέψει τον χρόνο πίσω.
«Ρώτησα πολλές φορές και τους τρεις πού ήταν κρυμμένα τα όπλα. Δεν έλεγαν. Μπορεί και να μην ήξεραν. Πού να ‘ξεραν οι παπάδες. Ρώτησα με το καλό, με το άγριο. Δεν έπαιρνα απάντηση. Άναψαν τα αίματα και κτύπησα τον νεότερο παπά. Αμέσως μετάνιωσα και σηκώθηκα και έφυγα. Στη ζωή μου ολόκληρη δεν κτύπησα ποτέ κανέναν. Και βρέθηκα εγώ από όλους να κτυπώ έναν άνθρωπο της Εκκλησίας. Τι μου έφταιξε ο παπάς για όλα τα κακά της μοίρας μας;».

Η λύτρωση της συγγνώμης

Η φωνή του έτρεμε. «Κάθε φορά που το λέω ντρέπομαι ακόμα περισσότερο». Οι τύψεις τον βασάνιζαν χρόνια. «Μετά που άνοιξαν τα οδοφράγματα, παρακαλούσα πέρκι τζ'αι βρεθεί μπροστά μου ο δάσκαλος», μου είπε μιλώντας άπταιστα σε κυπριακή διάλεκτο.
«Έδωκεν ο Θεός και μια μέρα εβρέθηκε μπροστά μου ένας παπάς. Ήταν μέσα στο αυτοκίνητο. Είπα, θα του το πω. Δεν ξέρεις καμιά φορά. Τον ρώτησα πού ήταν πριν τον πόλεμο. Μου είπε το μοναστήρι. Πάγωσα! Του έκανα την ιστορία. Του είπα πόσο πολύ μετάνιωσα, πόσο πολύ ήθελα να πω μια συγγνώμη. Του ζήτησα να με συγχωρέσει. Άνοιξε την πόρτα και με έβαλε στο αυτοκίνητο. 'Τι ζητάς συγγνώμη; Δεν φταις εσύ. Σε έχω συγχωρέσει' μου είπε και ήταν τα πιο λυτρωτικά λόγια που άκουσα στη ζωή μου», περιγράφει ο Μεχμέτ σχεδόν ασταμάτητα και χωρίς καν να χρειαστεί να παρέμβω υποβάλλοντας ερώτηση.

Ο Κωνσταντίας Βασίλειος

Ο ιερωμένος στο αυτοκίνητο ήταν ο μητροπολίτης Κωνσταντίας Βασίλειος. Δεν ήταν ο μοναχός που δέχθηκε την επίθεση, αλλά γνώριζε για το περιστατικό. «Τον συγχώρεσα από την πρώτη στιγμή. Είναι χρέος μου ως ιερωμένος» μου είπε, όταν του τηλεφώνησα για να επιβεβαιώσω την ιστορία. «Επιτέλους, αυτός ο τόπος για να προχωρήσει θα πρέπει να υπάρξει αναγνώριση των λαθών και συγχώρεση και από τις δύο πλευρές», είπε. Οι αρχαίοι, συμπλήρωσε, ονόμαζαν αυτή τη διαδικασία «κάθαρση», ο Χριστιανισμός την ονομάζει, «μετάνοια και συγχώρεση».

Ο επαναπροσεγγιστής Μεχμέτ

Οι δύο ηλικιωμένοι μοναχοί δεν βρίσκονται πια στη ζωή. Ο μοναχός ο οποίος δέχθηκε την επίθεση, τον οποίο για τους σκοπούς του ρεπορτάζ ονομάσαμε πάτερ Σάββας, είναι μεγάλος σε ηλικία. Διαβιοί σε κάποιο μοναστήρι. Ο Μεχμέτ έζησε όλη του τη ζωή μετά το '74, προσπαθώντας με τον τρόπο του να δώσει ώθηση στην ειρήνη, την αλληλοκατανόηση, τη συνύπαρξη. Πρόσφατα βραβεύθηκε για τη δικοινοτική του δράση.
Ο Μεχμέτ ντρέπεται για ό,τι έγινε, αλλά δεν διστάζει να εξιστορεί το περιστατικό και να επαναλαμβάνει με κάθε τόνο και κάθε τρόπο ότι μετάνιωσε, «Δεν έχω πρόβλημα να γράψεις ό,τι θέλεις. Μακάρι η δική μου ιστορία να γίνει παράδειγμα και για άλλους. Και από τις δύο πλευρές. Να ησυχάσουν οι ψυχές μας, να δούμε άσπρη μέρα».