Συνέντευξη Έφης Ξάνθου (Κιν. Οικολόγων) στο politis.com.cy: Να στραφούμε προς την αειφόρο πράσινη ανάπτυξη

Η Έφη Ξάνθου είναι υποψήφια βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, στη Λευκωσία.

Σύντομο βιογραφικό

Είναι αναπληρώτρια πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών. Είναι Πολιτική Επιστήμονας (Πανεπιστημίου Κύπρου) με μεταπτυχιακό Διοίκησης Επιχειρήσεων (MBA) του CIIM. Κατάγεται από Καλοπαναγιώτη και Οίκο Μαραθάσας, αλλά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Μελβούρνη Αυστραλίας. Σήμερα ζει με τον σύζυγό της Λάμπρο Λάμπρου, εκπαιδευτικό από την Άσσια, και τον οκτάχρονο γιο τους, στην Αγλαντζιά. Παιδί πολύτεκνης οικογένειας, εργάζεται από τα 18 της χρόνια. Τα τελευταία 12 χρόνια εργάζεται ως κοινοβουλευτική συνεργάτιδα. Έχει θέσει ως στόχο ζωής την προστασία του περιβάλλοντος, την χειραφέτηση όλων των φύλων, την προστασία των αδυνάτων και την πάταξη της διαφθοράς και διαπλοκής. Αγαπά την μουσική, την φωτογραφία και την περιδιάβαση στην φύση.

Γιατί θέλετε να εκλεγείτε βουλευτής;

Πιστεύω πως η διαχρονική μου εμπλοκή στα κοινά και ιδιαίτερα η ενεργή μου εμπλοκή με το Κίνημα τα τελευταία 20 χρόνια με καθιστούν κατάλληλη για να εκπροσωπήσω τους ψηφοφόρους μας στην Βουλή των Αντιπροσώπων. Με διακατέχει μια εμμονή με την αποκάλυψη της αλήθειας και της διερεύνησης από όλες τις σκοπιές κάθε θέματος με το οποίο καταπιάνομαι, που πιστεύω πως είναι χρήσιμα χαρακτηριστικά για οποιοδήποτε βουλευτή αλλά ειδικά για οικολόγους.

Όταν σας ζητάει ή θα σας ζητήσει μια χάρη ένας ψηφοφόρος ή εν δυνάμει ψηφοφόρος, τι απαντάτε/θα απαντήσετε;

Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά. Όταν πρόκειται για παράπονο που θέλει διαχείριση, είμαστε στη διάθεσή του είτε είναι ψηφοφόρος είτε όχι. Αν πρόκειται για προσπάθεια παρέμβασης σε διαδικασία υπέρ του ή εναντίον άλλου, κόβουμε την συζήτηση. Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει τέτοια εξυπηρέτηση. Αν πρόκειται για γκρίζες ζώνες, όπως αιτήματα για παρέμβαση για πιο γρήγορη εξέταση αίτησης, να μάθουμε σε ποιο στάδιο βρίσκεται κάποιο αίτημα σε κυβερνητικό επίπεδο, αιτήματα για επιδόματα ή χορηγία ιατρικών παρεμβάσεων, τότε προωθείται γραπτό αίτημα προς το αρμόδιο τμήμα, με την έκκληση όπως εξεταστεί κάτω από ανθρωπιστικό φακό ως κατεπείγον. Δεν ακολουθούμε την τακτική του κτυπώ τηλέφωνο και ο υπόλοιπος κόσμος ας χάσει την σειρά του. Προωθούμε τις πληροφορίες που μας έχουν δοθεί ώστε να ληφθόυν υπόψη αντικειμενικά, επισυνάπτοντας τα όποια υποστηρικτικά πιστοποιητικά, αφού τις πλείστες φορές το πρόβλημα έγκειται στην «απώλεια» τεκμηρίωσης διαφόρων αιτήσεων και υποθέσεις στοιβάζονται, αφού οι αρμόδιοι λειτουργοί δεν έχουν το χρόνο να επικοινωνήσουν με τους αιτητές για να τους σταλούν. Ελπίζουμε πως με την εισαγωγή συστημάτων ψηφιακής διακυβέρνησης τα προβλήματα αυτά θα ελαχιστοποιηθούν.

Τι θα κάνετε για να περιοριστεί η διαφθορά στον τόπο μας;

Θα συνεχίσουμε το έργο μας για αλλαγή νόμων με τρόπο που θα ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες να προχωρεί κανείς σε τέτοιες πράξεις, και θα επιμένουμε στον κοινοβουλευτικό έλεγχο για να εφαρμοζεται ευλαβικά το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Εκκρεμούν πολλές προτάσεις νόμου μας και ετοιμάζουμε πολύ περισσότερες.

Ποιο μοντέλο οικονομίας πρέπει να υιοθετήσει η χώρα μας στην μετά Covid19 εποχή;

Πρέπει να στραφούμε σαφώς προς την αειφόρο, πράσινη ανάπτυξη. Το υφιστάμενο οικονομικό μοντέλο μας εκθέτει υπερβολικά σε εξωγενείς παράγοντες, με την υπερεξάρτησή μας από τον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών. Πρέπει να αναθεωρηθούν άμεσα οι οικοδομικές ζώνες για να κλειδωθεί η γόνιμη γη για καλλιέργεια. Πρέπει να χωροθετηθούν κτηνοτροφικές, βιοτεχνικές, βιομηχανικές και βαριές βιομηχανικές ζώνες και πράσινα σημεία αναλόγως των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών που χρειάζονται και που εξασφαλίζουν την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλοντος. Πρέπει να ολοκληρωθούν οι σχεδιασμοί για αειφόρο διαχείριση των περιοχών Νατούρα και των λοιπών ζωνών προστασίας, ώστε να αρχίσουν να συνεισφέρουν στην τοπική και ευρύτερη οικονομία, μέσω οικοτουρισμού και άλλων ήπιων δραστηριοτήτων που ενισχύουν την διαφύλαξη της περιοχής. Πρέπει να ξεκαθαρίσει το νομοθετικό πλαίσιο που επιτρέπει το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και την παραοικονομία, ώστε όλοι οι πόροι του κράτους να βρίσκονται στην διάθεσή του για ορθολογιστική στρατηγική ανάπτυξη. Κυρίως πρέπει να εινσχυθεί το νομοθετικό πλαίσιο και οι θεσμοί που θα διαφυλάξουν αυτό τον τοπο από την απληστία των εχόντων και την εκμετάλλευση των αδυνάτων. Μόνο έτσι μπορούμε να κτίσουμε μια υγιή οικονομία που θα εξασφαλίζει το μακροχρόνιο μέλλον αυτού του τόπου.

Τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η ζωή της νέας γενιάς;

Καταρχάς πρέπει να εισαχθούν πρόνοιες για κατώτατο μισθό. Πρέπει να ενισχυθούν συλλογικές συμβάσεις και να τιμωρούνται παραδειγματικά οι παραβάτες. Είναι πολλά τα νοικοκυρικά που απλά επιβιώνουν με μισθούς πείνας, χωρίς δίκαιη αμοιβή των κόπων τους και χωρίς προοπτική βελτίωσης της οικονομικής τους κατάστασης. Το κράτος πρόνοιας πρέπει να επανέλθει με δράσεις στήριξης (κοινοτικά βρεφοκομεία και νηπιαγωγεία, οίκοι ευγηρίας και προγράμματα κοινοτικής περίθαλψης, απογευματινή βοήθεια προς μαθητές των οποίων οι γονείς δουλεύουν μεχρι αργά το απόγευμα). Ο οικογενειακός προγραμματισμός και η πολιτική αγωγή πρέπει να γίνουν βίωμα όλων των νέων μας στην δημόσια εκπαίδευση, αλλά να παρέχεται πρόσβαση και για ενήλικες. Η δια βίου μάθηση πρέπει να ενισχύεται για να βελτιώνονται οι ικανότητες των συμπολιτών μας, ώστε να μην διατρέχουν τον κίνδυνο της μακροχρόνιας ανεργίας λόγω έλλειψης/μείωσης ικανοτήτων. Οι ευκαιρίες που μας δίνει η Ευρωπαική Ένωση για κινητικότητα (είτε για σπουδές είτε για εργασία) πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλους τους πολίτες με απλό τρόπο και υποβοήθηση από έμπειρους λειτουργούς ώστε να τυγχάνουν μαζικής χρήσης. Η εκμάθηση τρίτης ξένης γλώσσας πρέπει να τύχει ενίσχυσης, αφού ξεκλειδώνει πολύ περισσότερες δυνατότητες σε πολίτες κάθε ηλικίας. Η προώθηση της τεχνικής κατάρτισης ατόμων που επέλεξαν ή δεν μπορούν να τύχουν ανώτατης εκπαίδευσης πρέπει να γίνει προτεραιότητα, όπως και η αναγνώριση της άτυπης εκπαίδευσης και η αναγνώριση τεχνικών δεξιοτήτων.

Πώς βλέπετε το ρόλο της Εκκλησίας στη χώρα μας;

Τρέφω μεγάλο σεβασμό για το θεσμό της Εκκλησίας της Κύπρου και εκτιμώ ιδιαίτερα το έργο του κλήρου, ειδικά σε χωριά της υπαίθρου. Παράλληλα όμως πιστεύω ότι οι παρεμβάσεις του νυν Αρχιεπισκόπου και κάποιων Μητροπολιτών, σε θέματα που αφορούν ξεκάθαρα τον πολιτικό βίο, είναι εκτός των αρμοδιοτήτων τους. Μάλιστα, οι διακηρύξεις της Εκκλησίας περί ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ή οι παρεμβάσεις κάποιων Μητροπολιτών όσον αφορά το θέμα της διαχείρισης του COVID-19, αποτελούν πλέον δημόσιο κίνδυνο. Η δε εμμονή του Αρχιεπισκόπου για προώθηση συγκεκριμένων αναπτύξεων, εις βαρος και του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, είναι απαραδεκτες. Η παρέμβαση στα θέματα Παιδείας είναι επίσης προφανώς απαράδεκτη. Όλα όσα αναφέρω πιο πάνω και άλλα τόσα έχουν καταδικαστεί από το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών ούκ ολίγες φορές.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στον τόπο μας και γιατί; Και πώς θα επιλυθεί;

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο νησί μας είναι η ατιμωρησία. Η έλλειψη ευνομίας και βούλησης για εφαρμογή των νόμων προκαλούν ανομία και δημιουργούν πεδίο λαμπρό για διαφθορά, διαπλοκή και άκρατη απληστία. Αυτά είναι που οδήγησαν στα άκρα το κυπριακό πρόβλημα, αυτά είναι που προκάλεσαν το κράκ του Χρηματιστηρίου το 2001, το κούρεμα του 2013, το ξεχείλωμα και μετά το ξεπούλημα του Συνεργατισμού, το τεράστιο σκάνδαλο με τις παράτυπες πολιτογραφήσεις. Η ατιμωρησία προκαλεί την καταστροφή περιοχών απίστευτης περιβαλλοντικής αξίας, στερεί κόσμο από την πρώτη του κατοικία, κλείνει επιχειρήσεις λόγω αθέμιτου ανταγωνισμού ή άρνηση/αδυναμία να πληρώσουν προστασία σε κυκλώματα τού υποκόσμου. Προκαλεί τη μαζική έξοδο των καλύτερων μυαλών της Κύπρου στο εξωτερικό, αφού δεν έχουν ίσες ευκαιρίες εργοδότησης ή πεδίο αναγνώρισης των ικανοτήτων και ταλέντου τους. Η ανομία επιτρέπει σε πλούσιους να εκμεταλλεύονται φτωχόυς, και τους φτωχούς να μην έχουν τρόπο να βρουν το δίκαιο τους. Μόνο με ριζικές μεταρρυθμίσεις και εφαρμογή των νόμων θα μπορεί να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα. Με ενίσχυση των ανεξάρτητων θεσμών ελέγχου, την ψηφιακή διακυβέρνηση, την προώθηση της διαφάνειας και της πλήρους πρόσβασης σε αρχεία και λοιπό πληροφοριακό υλικό. Με την μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, της δημόσιας υπηρεσίας και της τοπικής αυτοδιοικησης. Με την παροχή πιο ολοκληρωμένης παιδείας και την ίση αντιμετώπιση όλων των συμπολιτών μας, ασχέτως φύλου, εθνικής καταγωγής, φυλετικού προσανατολισμού.

ΝΑΙ ή ΟΧΙ στη λύση του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα;

«Ναι» υπό προϋποθέσεις. Αν αρθεί ο περιορισμός της ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης, εργασίας για όλους τους Κύπριους, θα μπορούν να γίνουν επαρκείς συμβιβασμοί για να λυθεί επιτέλους το κυπριακό.

ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο συρματόπλεγμα Νουρή στο Ακάκι για τους παράτυπους μετανάστες που περνούν στις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα;

Ένα πολύ δυνατό ΟΧΙ. Είναι ένα γελοίο μέτρο που δεν αντιμετωπίζει ποσώς το πρόβλημα της εισδοχής παράτυπων μεταναστών, προκαλεί τεράστια προβλήματα στους ίδιους τους κατοίκους της περιοχής και δημιουργεί τρομερά ανησυχητικούς συνειρμούς σε σχέση με τις προτάσεις του Ντόναλντ Τραμπ.

Πώς πρέπει να χειριζόμαστε και πως μεταχειριζόμαστε τους παράτυπους μετανάστες που έρχονται στο νησί μας;

Πρέπει να γίνεται γρήγορη επεξεργασία των αιτήσεων, ώστε να διαχωρίζονται οι πραγματικοί αιτητές ασύλου από τους παράτυπους οικονομικούς μετανάστες. Δεν πρέπει να αφήνει η υπέρμετρη καθυστέρηση παραθυράκια που επιτρέπουν την εργασιακή εκμετάλλευση των αιτητών ασύλου από εργοδότες. Με αυτό τον τρόπο θα πάψει η Κύπρος να είναι ελκυστικός προορισμός για παράτυπους μετανάστες και διακινητές. Επιπλέον, η γρήγορη επεξεργασία αιτήσεων δίνει ξεκάθαρη απάντηση σε ανθρώπους που θέλουν να προχωρήσουν με τη ζωή τους, ώστε να αρχίζουν πιο γρήγορα να γίνονται ενεργά μέλη της κοινωνίας μας, να πηγαίνουν τα παιδιά τους σχολείο, να εργοδοτούνται ως νόμιμοι πολίτες που θα πληρώνουν τις κοινωνικές τους ασφαλίσεις και συμμετοχή στο ΓΕΣΥ.

Είναι υγιής η πολιτική/κομματική σκηνή του τόπου; Τι πρέπει να αλλάξει και πως θα αλλάξει;

Όχι δεν είναι. Μεγάλη μερίδα των πολιτών δεν επιλέγουν κομματική παράταξη λόγω των πολιτικών τους τοποθετήσεων ή της δουλειάς τους σε κέντρα λήψης αποφάσεων, αλλά καθαρά ως αντάλλαγμα εξυπηρετήσεων. Αυτά τα κόμματα, που επιβιώνουν γιατί «κανονίζουν» κόσμο, δεν είναι σε θέση να ασκήσουν ορθολογιστική πολιτική και να βοηθήσουν τον τόπο να πάει μπροστά. Γι αυτό προκύπτουν στρεβλώσεις, αντιδημοκρατικές και αντιλαϊκές πολιτικές που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα. Πιστεύουμε πως πρέπει να βελτιωθεί το νομικό πλαίσιο ελέγχου τόσο των κρατικών αξιωματούχων όσο και του ίδιου του δημοσίου, ώστε να εξαρθρωθεί αυτή η σαθρή κατάσταση και να δούμε επιτέλους τα σωστά άτομα στις σωστές θέσεις, όχι αυτά που μας επιβάλλει η ευνοιοκρατία και η πολιτική του δούναι και λαβείν. Επιπλέον, πρέπει να στηριχθούν με κονδύλια και επαρκές ανθρώπινο δυναμικό οι δομές ελέγχου του κράτους μας, και να θεσμοθετηθεί η διαφάνεια και πρόσβαση στην πληροφόρηση για όλους τους πολίτες (διαδικτυακή πρόσβαση σε έγγραφα και εκθέσεις, απευθείας μετάδοση συνεδριάσεων κοινοβουλευτικών επιτροπών και της διαδικασίας εκδίκασης δικαστικών υποθέσεων σε όλες τις βαθμίδες (πλην προφανώς υποθέσεων με θύματα ανήλικους ή υποθέσεις σεξουαλικής βίας),απομαγνητοφώνηση συνεδριάσεων επιτροπών και διοικητικών συμβουλίων, περιλαμβανομένων και της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας.

Έχετε εμβολιασθεί;

Έχω λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου, αναμένω τον Ιούνιο να βάλω την 2^η δόση (Astra Zeneca).